Silene diclinis

*Silene diclinis*
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	goździkopodobne
Rząd	goździkowce
Rodzina	goździkowate
Rodzaj	lepnica
Gatunek	Silene diclinis
	Nazwa systematyczna
	Silene diclinis (Lag.) M.Laínz; Bol. Inst. Estud. Adsturianos, Supl. Ci. 6: 45 1963
Synonimy
	Agrostemma diclinis (Lag.) G.Don; Agrostemma dioica Dufour ex G.Don; Lychnis diclinis Lag.; Melandrium dicline (Lag.) Willk.;
	Agrostemma diclinis (Lag.) G.Don; Agrostemma dioica Dufour ex G.Don; Lychnis diclinis Lag.; Melandrium dicline (Lag.) Willk.;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; zagrożony
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Silene diclinis (Lag.) M.Laínz – gatunek rośliny z rodziny goździkowatych (Caryophyllaceae Juss.). Występuje endemicznie we wschodniej części Hiszpanii – w południowej części wybrzeża Costa Blanca, na południe od Walencji^[5]^[4].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Pokrój: Bylina dorastająca do 3–17 cm wysokości^[6].
Liście: Prawie lancetowate, łopatkowe lub eliptyczne. Nasada liścia zbiega łagodnie po ogonku. Mają 10 cm długości oraz 1,5 cm szerokości. Wierzchołek jest rozwarty lub ostry^[6].
Kwiaty: Jednopłciowe. Zebrane w kwiatostanach. Kielich jest dzwonkowaty, mają 1,2–1,5 cm długości. Płatki są prawie owalne, dwudzielne, różowe, mają 0,7–1,1 cm długości. Przykoronek ułożony jest w 4–5 rzędach, biało-fioletowy, ma 1–20 mm długości^[6].
Owoce: Torebki o jajowatym kształcie. Mają 1 cm długości^[6].

Biologia i ekologia[edytuj | edytuj kod]

Rośnie w strefach zdominowanych przez rośliny zielne. Zakłócenia populacji mają miejsce szczególnie na suchych terenach uprawnych. Występuje na obszarze nizinnym na skalistym (krzemowym i wapiennym) podłożu. Kwitnie od marca do maja^[4]^[6].

Ochrona[edytuj | edytuj kod]

W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych został zaliczony do kategorii EN – gatunków zagrożonych wyginięciem. Populacja tego gatunku jest znacznie rozdrobniona. Ponadto następuje spadek liczby siedlisk oraz starszych okazów. Obecnie znany jest z 5 subpopulacji^[a]^[7]:

Castell de Xàtiva – 102 osobniki
Plà de la Mora – 921 osobników
Plà de Suros – 85 osobników
Santa Ana – 62 osobniki
Simat de Valldigna – 125 osobników^[4]

Głównym zagrożeniem są bardziej konkurencyjne gatunki, przez które może być zastąpiony. W mniejszym stopniu jest zagrożony przez pożary i inne zmiany w swoim środowisku^[4].

Niektóre subpopulacje są chronione w mikro rezerwatach "Serra del Castell de Xàtiva" i "Pla de Mora". Populacje są tam monitorowane od 1986 roku. Ponadto nasiona są przechowywane w banku nasion Ogrodu Botanicznego w Walencji. Gatunek jest również uprawiany^[4].

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

↑ Pojęcie subpopulacji (podpopulacji) jest wprowadzane w przypadkach ocen zagrożenia populacji silnie rozczłonkowanych, co wzmaga wymieranie taksonu. W przypadkach, gdy subpopulacje są małe i w znacznym stopniu izolowane, rekolonizacja opuszczonych stanowisk jest mało prawdopodobna (zob. metapopulacja oraz J. Mitka, Metodyka oszacowania stopnia zagrożenia populacji roślin i ich siedlisk).

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2013-04-15] (ang.).
↑ ^a ^b Silene diclinis (Lag.) M.Laínz. The Plant List. [dostęp 2014-11-24]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f D.D. Montesinos D.D., J.J. Güemes J.J., Silene diclinis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2014-09-24] (ang.).
↑ Silene diclinis – Maps. Encyclopedia of Life. [dostęp 2014-11-24]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Silene diclinis. Plantes et botanique. [dostęp 2014-11-24]. (fr.).
↑ Józef Mitka: Metodyka oszacowania stopnia zagrożenia populacji roślin i ich siedlisk. [w:] Roczniki Bieszczadzkie nr 18 [on-line]. 2010. s. 24–44. [dostęp 2013-12-23]. (pol.).

[7] Pojęcie subpopulacji (podpopulacji) jest wprowadzane w przypadkach ocen zagrożenia populacji silnie rozczłonkowanych, co wzmaga wymieranie taksonu. W przypadkach, gdy subpopulacje są małe i w znacznym stopniu izolowane, rekolonizacja opuszczonych stanowisk jest mało prawdopodobna (zob. metapopulacja oraz J. Mitka, Metodyka oszacowania stopnia zagrożenia populacji roślin i ich siedlisk).

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2013-04-15] (ang.).

[tpl-3] Silene diclinis (Lag.) M.Laínz. The Plant List. [dostęp 2014-11-24]. (ang.).

[iucn-4] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f D.D. Montesinos D.D., J.J. Güemes J.J., Silene diclinis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2014-09-24] (ang.).

[5] Silene diclinis – Maps. Encyclopedia of Life. [dostęp 2014-11-24]. (ang.).

[peb-6] Silene diclinis. Plantes et botanique. [dostęp 2014-11-24]. (fr.).

[JMitka-8] Józef Mitka: Metodyka oszacowania stopnia zagrożenia populacji roślin i ich siedlisk. [w:] Roczniki Bieszczadzkie nr 18 [on-line]. 2010. s. 24–44. [dostęp 2013-12-23]. (pol.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[a]

[7]