Skalnica naradkowata

Skalnica naradkowata
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	Saxifraganae
Rząd	skalnicowce
Rodzina	skalnicowate
Rodzaj	skalnica
Gatunek	skalnica naradkowata
	Nazwa systematyczna
	Saxifraga androsacea L.; Sp. Pl. 1: 399. 1753
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Skalnica naradkowata^[4] (Saxifraga androsacea L.) – gatunek rośliny należący do rodziny skalnicowatych. Występuje w górach Europy: w Alpach, Karpatach, Pirenejach, górach Półwyspu Bałkańskiego, a także na Syberii. Roślina tatrzańska, w Polsce występuje wyłącznie w Tatrach, przez które przebiega północna granica jej zasięgu w Europie^[5].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Pokrój: Niska roślina darniowa, zwykle tworząca gęste darnie, czasami niewielkie kępki. Cała roślina jest gruczołowato owłosiona długimi odstającymi włosami. Jest podobna do naradki, stąd nazwa gatunkowa tej rośliny^[5].
Łodyga: Wzniesione i dość grube pędy kwiatowe, o wysokości 1-10 cm. Są prawie bezlistne, występują na nich tylko 1-3 niewielkie, lancetowate listki^[6].
Liście: Tworzą różyczkę liściową. Są ciemnozielone, mają długość do 2 cm, łopatkowaty kształt, ich nasada stopniowo zwęża się w krótki i oskrzydlony ogonek. Liście mają końce tępe, lub zakończone 3-5 ząbkami^[6].
Kwiaty: Po 1-3 na szczycie łodygi kwiatowej. Kwiaty promieniste, 5-krotne. Działki kielicha tępe i silnie ogruczolone, ok. 2-3 razy krótsze od płatków korony. Płatki korony białe, o długości 4-7 mm, słupkowie zrośnięte z dnem kwiatowym, ok. 10 pręcików o dużych, żółtych pylnikach. Kwiaty mimo tak niewielkich rozmiarów bezwzględnych, są jednak bardzo duże w porównaniu z miniaturowymi rozmiarami pędów, z których wyrastają^[6]^[5].
Owoc: Torebka zawierająca gładkie, czarnobrunatne nasiona o długości ok. 0,6 mm^[6].

Rozwój: Bylina. Kwitnie od czerwca do sierpnia. Duże kwiaty to przystosowanie występujące u wielu roślin górskich, mające za cel skuteczne zwabienie owadów. Wysoko w górach owady są bowiem nieliczne, a i surowa i zmienna pogoda często uniemożliwia im oblot kwiatów.
Siedlisko: Jeden z bardziej wysokogórskich gatunków, orofit. W Tatrach występuje od regla górnego po piętro turniowe, przy czym trzy najwyższe piętra stanowią główny ośrodek jej występowania. Rośnie na wilgotnych skałach, na piargach, wyleżyskach, zarówno na podłożu wapiennym, jak i bezwapiennym^[5].
Fitosocjologia: W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla rzędu (O.) Arabidetalia coeruleae^[7].

Zobacz też: Rośliny tatrzańskie.

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-02] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-02] (ang.).
↑ The Plant List. [dostęp 2017-01-11].
↑ Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
↑ ^a ^b ^c ^d Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa: Kwiaty Tatr. Przewodnik kieszonkowy. Warszawa: MULTICO Oficyna Wyd., 2003. ISBN 83-7073-385-9.
↑ ^a ^b ^c ^d Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.