Slatinski młyn

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Slatinski młyn
Ilustracja
Slatinski młyn
Państwo

 Czechy

Miejscowość

Slatina nad Úpou

Adres

Slatina nad Úpou nr 101

Typ budynku

młyn

Położenie na mapie Czech
Mapa konturowa Czech, u góry znajduje się punkt z opisem „Slatinski młyn”
Ziemia50°27′02,8940″N 16°03′01,7708″E/50,450804 16,050492

Slatinski młyn – zespół budynków dawnego młyna w Slatinie nad Úpou; tworzą go budynki nr 101, 240 i 245[1].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Pierwotny budynek młyna był drewniany. Nie wiadomo, kiedy został zbudowany. Pierwsza wzmianka o młynie pochodzi z 1585 r.[2] W 1765 r. należał do młynarza Václava Šafránka. Z budynkiem związane były grunty o obszarze 22 morg i 1172 siągów[3].

Dom nr 101
Widok na młyn

Jego następca i syn Antonín Šafránek jest wspominany w 1804 r. W 1843 r. jest opisywany jako właściciel Jan Kordina, który go kupił 6 marca 1836 i po 1850 r. otrzymał również dom nr 100.

Przed nim działali tutaj: Josef i Veronika Prouzowie (młyn kupiony 27 września 1817), Josef i Františka Šrůtkowie (młyn nabyli 26 lutego 1818), Václav Kritznar (młyn kupił 7 grudnia 1821) oraz Josef Peldrián (młyn kupiony 7 stycznia 1827)[4].

Młynarz Jan Kordina zarządzał młynem bardzo długo (zmarł 29 grudnia 1879[3]. Dopiero po wojnie z Prusami z powodu podeszłego wieku oddał go w ręce syna Augusta. Ten przekazał młyn w 1922 r. synowi Jaroslavowi, który pracował jako lekarz w Pardubicach.

22 marca 1861 zginął w wypadku dziewiętnastoletni robotnik młynarski Vincent Falta, zmiażdżony przez koło młyńskie.

W 1881 r. została zbudowana wokół młyna nowa droga. Budynek pojawił się też w literaturze: w młynie dzieje się część akcji powieści Aloisa Jiráska "U nás"[5].

Na początku XX wieku przeprowadzano konsultacje w sprawie planowanego zbiornika retencyjnego. 10 września 1912 odwiedził miejsce te minister robót publicznych Otakar Trnka[3].

1 października 1922 zaczął mleć w młynie najemca Josef Novotný, który w młynie zainstalował oświetlenie elektryczne i był tutaj aż do grudnia następnego roku, kiedy młyn ponownie przejął August Kordina.

Ostatnia poważna przebudowa i modernizacja młyna została przeprowadzona w latach 20. XX wieku. Jej inwestorem był Jaroslav Kordina, który zginął w marcu 1945 w niemieckim obozie pracy w Zelle. Był to remont młyna i uruchomienie turbiny napędowej, która miała aż 30 koni mechanicznych.

W 1960 r. młyn został upaństwowiony i przejęty przez miejscowe JZD; wrócił do rodziny Kordinów dopiero w 1991 r. w ramach restytucji mienia.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Slatinský mlýn :: Ratibořice - Babiččino údolí [online], www.ratiborice-babiccinoudoli.cz [dostęp 2017-11-20] (cz.).
  2. Slatinský mlýn | [online], vodnimlyny.cz [dostęp 2017-11-20] (ros.).
  3. a b c Pamětní kniha obce Slatina nad Úpou II. 1905-1925
  4. Věra Vlčková, Slatina nad Úpou. Procházka historií a současností obce, Červený Kostelec 2009
  5. U nás – Díl I. až IV. (všechny díly) - Alois Jirásek - Knihy Google [online], books.google.cz [dostęp 2017-11-20].