Sonet 124 (William Szekspir)
_page_138_sonet_124_cropped_image.jpg)
If my dear love were but the child of state,
It might for Fortune's bastard be unfathered,
As subject to Time's love or to Time's hate,
Weeds among weeds, or flowers with flowers gathered.
No, it was builded far from accident;
It suffers not in smiling pomp, nor falls
Under the blow of thralled discontent,
Whereto th' inviting time our fashion calls:
It fears not policy, that heretic,
Which works on leases of short-number'd hours,
But all alone stands hugely politic,
That it nor grows with heat, nor drowns with showers.
- To this I witness call the fools of time,
- Which die for goodness, who have lived for crime.
Jest li ma miłość li dzieckiem próżności,
Los bękartowi wnet ojca odbierze;
Czas, co miłuje i Czas, co się złości,
To w chwast ją wliczy, to znów w kwiaty świeże.
O nie wytworem przypadku jest ona,
Jej nie dokucza pyszniący się zbytek,
Niezadowoleń cios jej nie pokona,
Których tak pełen jest dziś świat nasz wszytek;
Jej nie przeraża polityka żadna,
Kacerz, co zmierza do rychłego końca,
Ona li sama jest tutaj wszechwładna,
Wzrost jej nie zawisł od deszczów ni słońca.
- O, błaźni czasu o tem świadczyć mogą,
- Co marli w cnocie, a szli grzechu drogą.
Sonet 124 (incipit YF my deare loue were but the childe of ſtat[a]) – jeden z cyklu 154 sonetów autorstwa Williama Szekspira. Po raz pierwszy został opublikowany w 1609 roku[5].
Sonety 123, 124 i 125, mogą być uważane za poetycki komentarz do wspaniałego roku[b] 1603–1604, kiedy to wielu poetów składało literackie hołdy nowemu królowi Anglii Jakubowi I Stuartowi, jednakże William Szekspir tego nie uczynił[6].
Treść[edytuj | edytuj kod]
W sonecie tym podmiot liryczny, przez niektórych badaczy utożsamiany z autorem[7][8], zmierzając do końca cyklu sonetów poświęconych Młodzieńcowi, kontrastuje niezmienność swojej miłości ze zmiennością losu tych którzy podlegają politycznej i kontroli i w związku z tym są wrażliwi na nagłą zmianę rządów[6]. Podkreśla kontrast między miłością prawdziwą a miłością krzywdzącą, częściową i zależną od przysług dworskich lub bieżącej polityki, taka upodlona miłość lub ci, którzy się jej oddają, są nic nie warci[9].
Metafora w drugim wersie, może być nawiązaniem do zmarłej po długim panowaniu Elżbiety I, która wraz z przyrodnią siostrą Marią I w roku 1536 zostały uznane przez swojego ojca Henryka VIII jako niegodne dziedziczenia[6].
Polskie przekłady[edytuj | edytuj kod]
| 1913 | Cna miłość moja nie jest dzieckiem losu, | Maria Sułkowska | [10] | ||
| 1922 | Jest li ma miłość li dzieckiem próżności, | Jan Kasprowicz | [4] | ||
| 1948 | Gdyby z ziemskiej wielkości, jeno wyszła łona | Władysław Tarnawski | [11] | ||
| 1968 | Miłość ma nie jest dworskiej dziecięciem intrygi, | Marian Hemar | [12] | ||
| 1979 | Miłość ma gdyby przypadkiem powstała | Maciej Słomczyński | [13] | ||
| 2011 | Gdyby tę miłość we mnie stworzył tylko płaski | Stanisław Barańczak | [7] | ||
| 2015 | Gdyby ma miłość była dzieckiem zdarzeń | Ryszard Długołęcki | [14] |
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑
William Shakespeare: Shake-speares Sonnets. Neuer before Imprinted. (A Louers Complaint. By William Shake-speare.). Londyn: 1609.
- ↑ Odniesienie do tytułu pierwszej broszury Thomasa Dekkera The Wonderful Year z 1603 roku, w której opisuje niezwykłe wydarzenia tego roku, w którym zmarła królowa Elżbieta I, został koronowany nowy król Jakub I Stuart i wybuchła epidemia dżumy w Londynie.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Wiktor Hahn: Shakespeare w Polsce : bibliografia. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1958, s. 36-38.
- ↑ Wanda Krajewska: Recepcja literatury angielskiej w Polsce w okresie modernizmu (1887-1918): informacje, sạdy, przekłady. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1972, s. 228.
- ↑ Charles Knox Pooler (red.): The Works of Shakespeare: Sonnets. Londyn: Methuen & Company, 1918, seria: The Arden Shakespeare [1st series]. OCLC 4770201.
- ↑ a b Jan Kasprowicz: William Shakespeare Sonety z angielskiego przełożył Jan Kasprowicz. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Bibljoteka Polska“, 1922.
- ↑ Roman Dyboski: O sonetach i poematach Szekspira.. Warszawa: Gebethner&Wolff, 1914, s. 28, 81.
- ↑ a b c Katherine Duncan-Jones: Shakespeare's Sonnets. Londyn, Nowy Jork, Delhi, Sydney: Bloomsbury, 2015, s. 358-359, seria: The Arden Shakespeare. ISBN 978-1-4080-1797-5.
- ↑ a b Stanisław Barańczak: William Shakespeare Sonety Przekład, wstęp i opracowanie Stanisław Barańczak. Kraków: Wydawnictwo a5, 2011. ISBN 978-83-61298-50-2.
- ↑ Henryk Zbierski: William Shakespeare. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1988, s. 552-577. ISBN 83-214-0524-X.
- ↑ Shakespeare's Sonnets – Sonnet CXXIV. Oxquarry Books Ltd. [dostęp 2020-12-22]. (ang.).
- ↑ Maria Sułkowska (MUS): Sonety Shakespeare’a I-CXXXIV i CXXXVII-CLIV. Kraków: G. Gebethner i spółka, 1913.
- ↑ Fragment spuścizny Władysława Tarnawskiego. Sonety, „Lukrecja”, „Wenus i Adonis”. Autograf, 3 zeszyty. Dar Joanny Tarnawskiej. Dzieła W. Sheakespeare’a w przekładzie W. Tarnawskiego.. Biblioteka Jagiellońska Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-12-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-06-16)].
- ↑ Marian Hemar: Sonety Szekspira. Londyn: Polska Fundacja Kulturalna, 1968.
- ↑ Maciej Słomczyński: Shakespeare William - Dzieła tom 1 Sonety. Warszawa: Wydawnictwo Literackie, 1979.
- ↑ Ryszard Długołęcki: William Shakespeare Sonety przekład Ryszard Długołęcki. Bydgoszcz: Arspol, 2015. ISBN 978-83-936744-1-1.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Shakespeare's Sonnets – pełny tekst wraz z komentarzem. Oxquarry Books Ltd. [dostęp 2020-12-22]. (ang.).
|
