Raciąż (województwo kujawsko-pomorskie): Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Konarski (dyskusja | edycje)
drobne redakcyjne
Konarski (dyskusja | edycje)
→‎Historia: drobne merytoryczne
Linia 35: Linia 35:
== Historia ==
== Historia ==


W pierwszej połowie XIII wieku, w tutejszym grodzie, znajdującym się około 3,5 km na pn.-zach. od obecnej wsi, nad jez. [[Śpierewnik]], mieścił się ośrodek kasztelański co oznacza, że miejscowość ta była centrum administracyjnym dla całego pobliskiego terytorium. Gród został spalony w 1256 roku, jednakże niedługo potem go odbudowano. Na terenie grodu znajdowała się murowana romańska wieża, w której prawdopodobnie więziony był w 1269 roku książę [[Mściwój II]]<ref>M.Kowalczyk, Raciąż-średniowieczny gród i kasztelania, Łódź 1986, s.134</ref>.
W pierwszej połowie XIII wieku w tutejszym grodzie, znajdującym się około 3,5 km na pn.-zach. od obecnej wsi, nad jez. [[Śpierewnik]], mieścił się ośrodek kasztelański co oznacza, że miejscowość ta była centrum administracyjnym dla całego pobliskiego terytorium. Potwierdza ten fakt wzmianka z 1178 roku z dokumentu księcia pomorskiego [[Sambor I|Sambora I]], który wymienił Raciąż obok innych grodów kasztelańskich w Świeciu i Wyszogrodzie. Pod grodem przebiegał szlak handlowy do Gdańska, co stworzyło dogodne warunki do stworzenia tu komory celnej i prawdopodobnie targu.
Gród został spalony w 1256 roku, kiedy to [[Mściwoj II]], syn księcia pomorskiego [[Świętopełk II|Świętopełka II]], zdobył [[Nakło]]<ref>Wywołało to krótkotrwałą wojnę wielkopolską-pomorską zakończoną w połowie 1256 r. rezygnacją Świętopełka z Nakła, por. Gerard Labuda, Zwycięstwo ustroju wczesnofeudalnego na Pomorzu Wschodnim (1120-1310), w: Historia Pomorza, t. I, do roku 1466, Poznań 1972, s. 529</ref>. W odwet książęta [[Przemysł I]] wspólnie z księciem [[Kazimierz I Kujawski|Kazimierzem I kujawskim]] wyprawili się na początku zimy 1255\1256 i najechali na ziemie podległe Świętopełkowi I, zdobywając gród w Raciążu. "[[Kronika Wielkopolska]]" poświadcza, że nacierający podpalili gród, a "Rocznik kapituły poznańskiej" podaje, że w ręce księcia Przemysła dostał się [[kasztelan]] Sokół, [[wojski]] i chorąży.
Gród jednak niedługo potem go odbudowano. Na terenie grodu znajdowała się murowana romańska wieża, w której prawdopodobnie więziony był w 1269 roku książę [[Mściwój II]] przez brata Warcisława II i stryja Sambora II<ref>M.Kowalczyk, Raciąż-średniowieczny gród i kasztelania, Łódź 1986, s.134</ref>.

Po książętach pomorskich Raciąż stał się własnością [[Piotr Święca|Piotra Święcy]], razem z [[Bysław]]iem i [[Cekcyn]]em oraz z grodem w [[Nowe]]m. W roku 1313 roku Piotr Święca oddał Krzyżakom gród Nowe z okolicami. W latach 1325-1330 w ręce zakonu przeszła także Tuchola i okolice, przez którą przeprowadzono nowy szlak handlowy. W roku 1325 nadał Piotr Święca karczmę karczmarzowi z Raciąża- Wawrzyńcowi Walce. W 1349 roku nastąpiła lokacja wsi chłopskiej na prawie chełmińskim. W 1454 roku Raciąż przeszedł w ręce króla Polski, jako część starostwa tucholskiego.

== Bibliografia: ==
* M.Kowalczyk "Raciąż - średniowieczny gród i kasztelania", Łódź 1986
Inne miejscowości o nazwie ''Raciąż'': [[Raciąż]], [[Raciążek]]
Inne miejscowości o nazwie ''Raciąż'': [[Raciąż]], [[Raciążek]]

Wersja z 11:30, 16 kwi 2011

Raciąż
{{{rodzaj miejscowości}}}
{{{alt zdjęcia}}}
Kościół pw. Świętej Trójcy
Państwo kujawsko-pomorskie
Powiat

tucholski

Gmina

Tuchola

Liczba ludności 

756

Strefa numeracyjna

(+48) 52

Kod pocztowy

89-502

Tablice rejestracyjne

CTU

SIMC
Położenie na mapie brak
Mapa konturowa brak
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Położenie na mapie świata
Mapa konturowa świata
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:landmark}

Raciążwieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie tucholskim, w gminie Tuchola.

Wieś jest siedzibą sołectwa Raciąż w którego skład wchodzą również miejscowości: Wysoka, Nadolnik, Raciąski Młyn, Nadolna Karczma, Mrowiniec, Borki, Wysocki Młyn i Wybudowanie Raciąskie.

Do 1954 roku miejscowość była siedzibą gminy Raciąż. W latach 1975-1998 miejscowość położona była w województwie bydgoskim.

Wieś jest położona na zachodnim krańcu Borów Tucholskich, otoczona trzema jeziorami: Raciąskim, Rudnica i Przylonek połączonym poprzez Raciąską Strugę z Brdą. Zamieszkuje ją obecnie ok. 800 mieszkańców, jednak ta liczba szybko się zmienia gdyż wieś rozwija się bardzo dynamicznie. Mimo to, jest to miejscowość zaciszna, gdyż leży z dala od głównych dróg i tras przelotowych.

Historia

W pierwszej połowie XIII wieku w tutejszym grodzie, znajdującym się około 3,5 km na pn.-zach. od obecnej wsi, nad jez. Śpierewnik, mieścił się ośrodek kasztelański co oznacza, że miejscowość ta była centrum administracyjnym dla całego pobliskiego terytorium. Potwierdza ten fakt wzmianka z 1178 roku z dokumentu księcia pomorskiego Sambora I, który wymienił Raciąż obok innych grodów kasztelańskich w Świeciu i Wyszogrodzie. Pod grodem przebiegał szlak handlowy do Gdańska, co stworzyło dogodne warunki do stworzenia tu komory celnej i prawdopodobnie targu. Gród został spalony w 1256 roku, kiedy to Mściwoj II, syn księcia pomorskiego Świętopełka II, zdobył Nakło[1]. W odwet książęta Przemysł I wspólnie z księciem Kazimierzem I kujawskim wyprawili się na początku zimy 1255\1256 i najechali na ziemie podległe Świętopełkowi I, zdobywając gród w Raciążu. "Kronika Wielkopolska" poświadcza, że nacierający podpalili gród, a "Rocznik kapituły poznańskiej" podaje, że w ręce księcia Przemysła dostał się kasztelan Sokół, wojski i chorąży. Gród jednak niedługo potem go odbudowano. Na terenie grodu znajdowała się murowana romańska wieża, w której prawdopodobnie więziony był w 1269 roku książę Mściwój II przez brata Warcisława II i stryja Sambora II[2].

Po książętach pomorskich Raciąż stał się własnością Piotra Święcy, razem z Bysławiem i Cekcynem oraz z grodem w Nowem. W roku 1313 roku Piotr Święca oddał Krzyżakom gród Nowe z okolicami. W latach 1325-1330 w ręce zakonu przeszła także Tuchola i okolice, przez którą przeprowadzono nowy szlak handlowy. W roku 1325 nadał Piotr Święca karczmę karczmarzowi z Raciąża- Wawrzyńcowi Walce. W 1349 roku nastąpiła lokacja wsi chłopskiej na prawie chełmińskim. W 1454 roku Raciąż przeszedł w ręce króla Polski, jako część starostwa tucholskiego.

Bibliografia:

  • M.Kowalczyk "Raciąż - średniowieczny gród i kasztelania", Łódź 1986

Inne miejscowości o nazwie Raciąż: Raciąż, Raciążek

Zobacz też

  1. Wywołało to krótkotrwałą wojnę wielkopolską-pomorską zakończoną w połowie 1256 r. rezygnacją Świętopełka z Nakła, por. Gerard Labuda, Zwycięstwo ustroju wczesnofeudalnego na Pomorzu Wschodnim (1120-1310), w: Historia Pomorza, t. I, do roku 1466, Poznań 1972, s. 529
  2. M.Kowalczyk, Raciąż-średniowieczny gród i kasztelania, Łódź 1986, s.134

Linki zewnętrzne

Szablon:Linki do map Polski