Zamek w Gniewie: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
drobne merytoryczne |
drobne merytoryczne, drobne redakcyjne |
||
Linia 30: | Linia 30: | ||
|www = http://www.zamek-gniew.pl/ |
|www = http://www.zamek-gniew.pl/ |
||
}} |
}} |
||
'''Zamek w [[Gniew (miasto)|Gniewie]]''' – [[Zakon |
'''Zamek w [[Gniew (miasto)|Gniewie]]''' – zamek zbudowany przez [[Zakon krzyżacki]] na planie czworoboku pod koniec [[XIII wiek|XIII]] i w 1. połowie [[XIV wiek]]u, następnie od połowy XV do 1772 roku siedziba polskich starostów. |
||
'''Okres krzyżacki (koniec XIII- 1464 rok)''' |
|||
Zamek w Gniewie był obok zamku w Człuchowie i zamku w Gdańsku najpotężniejszą twierdzą Krzyżaków na lewym brzegu [[Wisła|Wisły]] pełniąc rolę siedziby [[komtur]]a krzyżackiego. Podczas [[Wielka wojna z zakonem krzyżackim|Wielkiej wojny]] zamek został zajęty przez polskich rycerzy pod dowództwem [[kasztelan]]a Pawła z Wszeradowa, który okupował go przez kilka miesięcy. W trakcie [[Wojna trzynastoletnia|Wojny trzynastoletniej]] pomiędzy Królestwem Polskim i Zakonem Krzyżackim, w [[1454]] roku zamek został zdobyty przez okoliczne rycerstwo należące do [[Związek Pruski|Związku Pruskiego]]. Zamek w trakcie oblężenia częściowo spłonął, a jego komendantem został z nominacji króla [[Kazimierz Jagiellończyk|Kazimierza Jagiellończyka]] rycerz [[Jan z Jani]], jednak jeszcze w tym samym roku odzyskali go Krzyżacy. Od lipca 1463 r. był oblegany przez [[Piotr Dunin|Piotra Dunina]]. Na odsiecz oblężonym ruszyli Krzyżacy czego efektem była, wygrana dla Polski [[Bitwa na Zalewie Wiślanym]]. Zamek w Gniewie skapitulował przed wojskami królewskimi 1 stycznia [[1464]] roku. |
|||
'''Okres starostów polskich (lata 1464-1772)''' |
|||
Na mocy [[Pokój toruński 1466|II Pokoju toruńskiego]] został włączony do Polski i stał się siedzibą królewskich starostów. |
|||
Po [[I rozbiór Polski|I rozbiorze]] w [[1772]] roku |
Po [[I rozbiór Polski|I rozbiorze]] w [[1772]] roku zamek trafił w ręce [[Prusy (państwo)|Prusaków]]. |
||
'''Okres pruski (lata 1772-1918)''' |
|||
Wielokrotnie zmieniał swą funkcję, służąc m.in. za [[spichlerz]] (w tym celu przebudowany w [[XVIII wiek|XVIII w.]]). Ponownie został przebudowany w latach [[1855]]-[[1859]] gdy rozebrano dużą czworoboczną wieżę w narożu wschodnim i zastąpiono ją wieżyczką, zburzono [[gdanisko]], zasypano fosy i przebito nowe otwory okienne zmieniając wygląd zewnętrzny zamku. |
|||
'''Zamek po 1918 roku''' |
|||
Zamek został poważnie zniszczony w pożarze w [[1921]] r. Odbudowa zabytku rozpoczęła się w latach [[1968]]-[[1974]] w trakcie której przywrócono częściowo wygląd zamku z czasów średniowicza, a jej sponsorem były Zakłady Mechanizmów Okrętowych "FAMA". Drugi etap odbudowy rozpoczął się w [[1992]] r. z inicjatywy Urzędu Miasta i Gminy. Obecnie na zamku odbywają się turnieje rycerskie, pokazy kowalstwa artystycznego, kolonie i inne imprezy. |
|||
== Bibliografia == |
== Bibliografia == |
Wersja z 12:37, 10 paź 2012
nr rej. A-130 z 19 maja 2009 | |
Zamek po rekonstrukcji | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Położenie na mapie Polski Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:building} | |
Strona internetowa |
Zamek w Gniewie – zamek zbudowany przez Zakon krzyżacki na planie czworoboku pod koniec XIII i w 1. połowie XIV wieku, następnie od połowy XV do 1772 roku siedziba polskich starostów.
Okres krzyżacki (koniec XIII- 1464 rok)
Zamek w Gniewie był obok zamku w Człuchowie i zamku w Gdańsku najpotężniejszą twierdzą Krzyżaków na lewym brzegu Wisły pełniąc rolę siedziby komtura krzyżackiego. Podczas Wielkiej wojny zamek został zajęty przez polskich rycerzy pod dowództwem kasztelana Pawła z Wszeradowa, który okupował go przez kilka miesięcy. W trakcie Wojny trzynastoletniej pomiędzy Królestwem Polskim i Zakonem Krzyżackim, w 1454 roku zamek został zdobyty przez okoliczne rycerstwo należące do Związku Pruskiego. Zamek w trakcie oblężenia częściowo spłonął, a jego komendantem został z nominacji króla Kazimierza Jagiellończyka rycerz Jan z Jani, jednak jeszcze w tym samym roku odzyskali go Krzyżacy. Od lipca 1463 r. był oblegany przez Piotra Dunina. Na odsiecz oblężonym ruszyli Krzyżacy czego efektem była, wygrana dla Polski Bitwa na Zalewie Wiślanym. Zamek w Gniewie skapitulował przed wojskami królewskimi 1 stycznia 1464 roku.
Okres starostów polskich (lata 1464-1772)
Na mocy II Pokoju toruńskiego został włączony do Polski i stał się siedzibą królewskich starostów. Po I rozbiorze w 1772 roku zamek trafił w ręce Prusaków.
Okres pruski (lata 1772-1918)
Wielokrotnie zmieniał swą funkcję, służąc m.in. za spichlerz (w tym celu przebudowany w XVIII w.). Ponownie został przebudowany w latach 1855-1859 gdy rozebrano dużą czworoboczną wieżę w narożu wschodnim i zastąpiono ją wieżyczką, zburzono gdanisko, zasypano fosy i przebito nowe otwory okienne zmieniając wygląd zewnętrzny zamku.
Zamek po 1918 roku
Zamek został poważnie zniszczony w pożarze w 1921 r. Odbudowa zabytku rozpoczęła się w latach 1968-1974 w trakcie której przywrócono częściowo wygląd zamku z czasów średniowicza, a jej sponsorem były Zakłady Mechanizmów Okrętowych "FAMA". Drugi etap odbudowy rozpoczął się w 1992 r. z inicjatywy Urzędu Miasta i Gminy. Obecnie na zamku odbywają się turnieje rycerskie, pokazy kowalstwa artystycznego, kolonie i inne imprezy.
Bibliografia
- Historia. Oficjalna strona zamku w Gniewie. [dostęp 2011-02-15].