Pałac Kazanowskich w Warszawie: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
→Historia: Zmiana informacji nieprawdziwej na prawdziwą, dodanie przypisu. Edycja stylistyczna. |
→Historia: drobne redakcyjne, drobne merytoryczne |
||
| Linia 6: | Linia 6: | ||
== Historia == |
== Historia == |
||
Zygmunt III nabył dwór [[Bobolowie|Bobolich]] przy klasztorze [[bernardyni|bernardynów]] w Warszawie i przystosował na rezydencję dla najstarszego syna Władysława IV. |
Król Zygmunt III Waza nabył dwór [[Bobolowie|Bobolich]] przy klasztorze [[bernardyni|bernardynów]] w Warszawie i przystosował na rezydencję dla najstarszego syna [[Władysław IV Waza|Władysława IV Wazy]]. |
||
Rozbudowę wcześniejszego dworu przeprowadził w latach 1628-1643 włoski architekt [[Constantino Tencalla|Konstantyn Tencalla]], jednak w [[1632]] pałac od królewicza Władysława otrzymał w darze jego przyjaciel [[Adam Kazanowski (ok. 1599 - 1649)|Adam Kazanowski]]. Okoliczność podarowania przez królewicza dworu wraz ze wspaniałym urządzeniem Kazanowskiemu spowodowała spór króla z synem, który doprowadził nawet do opieczętowania pałacu. Spór jednak zakończyła śmierć króla Zygmunta w kwietniu 1632 r. Kazanowski kontynuując rozbudowę przekształcił pałac w jedną z najwspanialszych warszawskich rezydencji XVII wieku. Rezydencję opisał autor pierwszego wierszowanego przewodnika po Warszawie z 1643 r. Adam Jarzębski oraz historyk francuski [[Jean La Laboureur]], który wspominał: ''"Włochy (...) nie mają nic tak pompatycznego i wielkoksiążęcego. Przyznam, żem się czuł jakby przeniesiony we śnie do jakiegoś czarodziejskiego pałacu (...)"''<ref>http://warszawa.wyborcza.pl/warszawa/1,97596,4547870.html</ref>. |
|||
Od strony Krakowskiego Przedmieścia pałac oddzielony był był fosą i parterowym budynkiem z bramą z mostem zwodzonym. następnie wchodziło się na dziedziniec po którego bokach stały boczne skrzydła, a na wprost na samym stoku skarpy wiślanej wznosił się czterokondygnacyjny pałac zwieńczony dwoma wieżami na bokach i attyką. Pierwsze piętro miało charakter reprezentacyjny i tam znajdowała się sala stołowa ze srebrną fontanną z Bachusem z beczką, z którego lało się wino. Sala posiadała tez galerię dla muzyków. Na drugim piętrze znajdowały się apartamenty mieszkalne Adama Kazanowskiego i jego żony Elżbiety, kaplica, kancelaria i biblioteka. Za pałacem do Wisły schodził tarasami ogród, z fontannami, oranżerią, zwierzyńcem, szpalerami drzew i grotą. Po śmierci Adama Kazanowskiego w 1649 roku pałac odziedziczyła jego żona Elżbieta, która wyszła ponownie za mąż za podkanclerza koronnego Hieronima Radziejowskiego. Gdy w 1652 roku rozwiodła się z nim, jej brat Jerzy B. Słuszka obsadził pałac swoimi oddziałami, jednak Hieronim Radziejowski próbował odzyskać pałac zbrojnie. |
|||
| ⚫ | W [[1661]] właścicielami |
||
Pałac został zniszczony w czasie [[potop szwedzki|potopu szwedzkiego]]<ref>{{Cytuj książkę|tytuł = M. Drozdowski, A.Zahorski - [i]Historia Warszawy[/i]. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1972, s.58. ISBN 8301017708}}</ref>. |
|||
| ⚫ | |||
| ⚫ | W [[1661]] właścicielami pałacu zostali [[Lubomirscy]], którzy w [[1663]] przekazali połowę budynku od strony Krakowskiego Przedmieścia [[karmelitanki|karmelitankom bosym]] na klasztor i kościół. Dostosowując gmach do swoich potrzeb zakonnice rozebrały część pałacu - pierwsze piętro, na którym mieściła się między innymi sala balowa. W [[1818]] zakon ulega [[kasata|kasacie]] i budynek przeszedł na własność Warszawskiego Towarzystwa Dobroczynnego Res Sacra Miser ([[język polski|pol.]] "ubogi jest świętością"), które dokonał przebudowy na własne potrzeby. Dekretem [[prymas]]a Polski z 1989 roku została powołana Caritas A.W., która ma tu obecnie swoją siedzibę. |
||
| ⚫ | |||
Na ścianie frontowej pałacu znajduje się [[Tablice pamiątkowe Tchorka w Warszawie|tablica Tchorka]] upamiętniająca ofiary egzekucji przeprowadzonej przez Niemców w sierpniu 1944<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Ciepłowski | imię = Stanisław | tytuł = Napisy pamiątkowe w Warszawie XVII-XX w. | wydawca = Państwowe Wydawnictwo Naukowe | miejsce = Warszawa | data = 1987 | strony = 111 | isbn = 83-01-06109-X}}</ref>. |
Na ścianie frontowej pałacu znajduje się [[Tablice pamiątkowe Tchorka w Warszawie|tablica Tchorka]] upamiętniająca ofiary egzekucji przeprowadzonej przez Niemców w sierpniu 1944<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Ciepłowski | imię = Stanisław | tytuł = Napisy pamiątkowe w Warszawie XVII-XX w. | wydawca = Państwowe Wydawnictwo Naukowe | miejsce = Warszawa | data = 1987 | strony = 111 | isbn = 83-01-06109-X}}</ref>. |
||
=== Plany rekonstrukcji === |
|||
Po 1945 roku powstał projekt częściowego odtworzenia pałacu, który zdaniem prof. Tadeusz S. Jaroszewski, opracował zespół arch. arch. Wojciecha Onitscha, Tadeusza Orgelbrandta i Mariana Sulikowskiego. Zamierzenie to nie zostało zrealizowane. |
|||
== Ciekawostki == |
== Ciekawostki == |
||
Wersja z 14:38, 18 lis 2015
Pałac Kazanowskich – pierwotnie renesansowy pałac zbudowany w pierwszej połowie XVII wieku, przekształcony po 1663 w klasztor i kościół zakonu karmelitanek bosych. Od 1818 siedziba Towarzystwa Dobroczynności Res Sacra Miser, a od 1989 – Towarzystwa Charytatywnego Caritas A.W. Zlokalizowany jest w Warszawie przy ul. Krakowskie Przedmieście 62 w dzielnicy Śródmieście.
Historia
Król Zygmunt III Waza nabył dwór Bobolich przy klasztorze bernardynów w Warszawie i przystosował na rezydencję dla najstarszego syna Władysława IV Wazy. Rozbudowę wcześniejszego dworu przeprowadził w latach 1628-1643 włoski architekt Konstantyn Tencalla, jednak w 1632 pałac od królewicza Władysława otrzymał w darze jego przyjaciel Adam Kazanowski. Okoliczność podarowania przez królewicza dworu wraz ze wspaniałym urządzeniem Kazanowskiemu spowodowała spór króla z synem, który doprowadził nawet do opieczętowania pałacu. Spór jednak zakończyła śmierć króla Zygmunta w kwietniu 1632 r. Kazanowski kontynuując rozbudowę przekształcił pałac w jedną z najwspanialszych warszawskich rezydencji XVII wieku. Rezydencję opisał autor pierwszego wierszowanego przewodnika po Warszawie z 1643 r. Adam Jarzębski oraz historyk francuski Jean La Laboureur, który wspominał: "Włochy (...) nie mają nic tak pompatycznego i wielkoksiążęcego. Przyznam, żem się czuł jakby przeniesiony we śnie do jakiegoś czarodziejskiego pałacu (...)"[1].
Od strony Krakowskiego Przedmieścia pałac oddzielony był był fosą i parterowym budynkiem z bramą z mostem zwodzonym. następnie wchodziło się na dziedziniec po którego bokach stały boczne skrzydła, a na wprost na samym stoku skarpy wiślanej wznosił się czterokondygnacyjny pałac zwieńczony dwoma wieżami na bokach i attyką. Pierwsze piętro miało charakter reprezentacyjny i tam znajdowała się sala stołowa ze srebrną fontanną z Bachusem z beczką, z którego lało się wino. Sala posiadała tez galerię dla muzyków. Na drugim piętrze znajdowały się apartamenty mieszkalne Adama Kazanowskiego i jego żony Elżbiety, kaplica, kancelaria i biblioteka. Za pałacem do Wisły schodził tarasami ogród, z fontannami, oranżerią, zwierzyńcem, szpalerami drzew i grotą. Po śmierci Adama Kazanowskiego w 1649 roku pałac odziedziczyła jego żona Elżbieta, która wyszła ponownie za mąż za podkanclerza koronnego Hieronima Radziejowskiego. Gdy w 1652 roku rozwiodła się z nim, jej brat Jerzy B. Słuszka obsadził pałac swoimi oddziałami, jednak Hieronim Radziejowski próbował odzyskać pałac zbrojnie.
Pałac został zniszczony w czasie potopu szwedzkiego[2].
W 1661 właścicielami pałacu zostali Lubomirscy, którzy w 1663 przekazali połowę budynku od strony Krakowskiego Przedmieścia karmelitankom bosym na klasztor i kościół. Dostosowując gmach do swoich potrzeb zakonnice rozebrały część pałacu - pierwsze piętro, na którym mieściła się między innymi sala balowa. W 1818 zakon ulega kasacie i budynek przeszedł na własność Warszawskiego Towarzystwa Dobroczynnego Res Sacra Miser (pol. "ubogi jest świętością"), które dokonał przebudowy na własne potrzeby. Dekretem prymasa Polski z 1989 roku została powołana Caritas A.W., która ma tu obecnie swoją siedzibę.
Ze zniszczeń wojennych ocalałe części pałacu odbudowano w latach 1945-1975. W czasie remontu rozpoczętego w 2006 roku odkryto w dolnej kondygnacji obecnego budynku klasztornego m.in. zachowane polichromie z XVII wieku.
Na ścianie frontowej pałacu znajduje się tablica Tchorka upamiętniająca ofiary egzekucji przeprowadzonej przez Niemców w sierpniu 1944[3].
Plany rekonstrukcji
Po 1945 roku powstał projekt częściowego odtworzenia pałacu, który zdaniem prof. Tadeusz S. Jaroszewski, opracował zespół arch. arch. Wojciecha Onitscha, Tadeusza Orgelbrandta i Mariana Sulikowskiego. Zamierzenie to nie zostało zrealizowane.
Ciekawostki
- Szturm na Pałac Kazanowskich w 1656 został opisany przez Henryka Sienkiewicza w powieści Potop, tu też rozgrywała się scena walki Zagłoby z małpami w pałacowym zwierzyńcu, co upamiętnia tablica na murze oporowym (od strony skweru Samuela Orgelbranda).
- W 1818 Fryderyk Chopin dał tutaj koncert charytatywny na cele dobroczynne.
- 5 stycznia 1652 pałac był oblegany przez Hieronima Radziejowskiego po zajęciu go dzień wcześniej przez ludzi Bogusława Słuszki, brata byłej żony Radziejowskiego Elżbiety ze Słuszków Kazanowskiej, dziedziczki majątku Kazanowskich.
Zobacz też
- ↑ http://warszawa.wyborcza.pl/warszawa/1,97596,4547870.html
- ↑ M. Drozdowski, A.Zahorski - [i]Historia Warszawy[/i]. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1972, s.58. ISBN 8301017708.
- ↑ Stanisław Ciepłowski: Napisy pamiątkowe w Warszawie XVII-XX w.. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1987, s. 111. ISBN 83-01-06109-X.
Linki zewnętrzne
- Centrum Charytatywne Res Sacra Miser
- Świadectwo Szczegółowa historia obiektu w czasach Wazów
Nieprawidłowe parametry: {52|14|42|N|21|00|54|E|region:PL_type:landmark}