Stary Bychów: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
AndrzeiBOT (dyskusja | edycje)
m Zmiany redakcyjne: poprawa linków, apostrofów, cudzysłowów etc.
Konarski (dyskusja | edycje)
ilustracja, drobne redakcyjne
Linia 1: Linia 1:
[[Plik:Bychow zamek.jpg|300px|thumb|Twierdza w Bychowie]]
[[Plik:Bychow zamek.jpg|300px|thumb|Twierdza w Bychowie]]
[[Plik:Bychaŭ. Быхаў (XVII) (cropped).jpg|thumb|Bychów w połowie XVII wieku]]
'''Stary Bychów''' ([[język białoruski|biał.]] ''Стары Быхаў'') miasto – twierdza nad [[Dniepr]]em zbudowane w latach 1590 - 1619 przez hetmana [[Jan Karol Chodkiewicz|Jana Karola Chodkiewicza]]. W owym czasie była to jedna z największych fortyfikacji na [[Kresy Wschodnie|kresach]]. Później zamek należał do Jana Sapiehy (od 1621), który ufortyfikował szczególnie miasto.
[[Plik:Bychaŭ. Быхаў (1707).jpg|thumb|Bychów - plan z 1707 roku]]


'''Stary Bychów''' ([[język białoruski|biał.]] ''Стары Быхаў'') miasto – twierdza nad [[Dniepr]]em zbudowane w latach 1590 - 1619 przez hetmana [[Jan Karol Chodkiewicz|Jana Karola Chodkiewicza]]. Od 1621 roku miasto należało do Jana Sapiehy, który ufortyfikował szczególnie miasto. W połowie XVII wieku była to obok Słucka jedna z większych fortyfikacji na [[Kresy Wschodnie|Kresach]].
Miasto [[magnateria polska|magnackie]] położone było w końcu XVIII wieku w hrabstwie bychowskim w [[powiat orszański (I Rzeczpospolita)|powiecie orszańskim]] [[województwo witebskie|województwa witebskiego]]<ref> Вялiкi гicтарычны атлас Беларусi Т.2, Mińsk 2013, s. 103.</ref>.


Prywatne miasto [[magnateria polska|magnackie]] położone w końcu XVIII wieku w hrabstwie bychowskim w [[powiat orszański (I Rzeczpospolita)|powiecie orszańskim]] [[województwo witebskie|województwa witebskiego]]<ref> Вялiкi гicтарычны атлас Беларусi Т.2, Mińsk 2013, s. 103.</ref>.
Zamek cytadela znajdował się we wschodniej części fortyfikacji miejskich. W 1648 roku cały zespół obronny wytrzymał oblężenie Kozaków pod dowództwem F. Harkuszy.


Zamek cytadela znajdował się we wschodniej części fortyfikacji miejskich.
Podczas kampanii letniej 1654 r. Stary Bychów znalazł się w pasie działań liczącego około 20000 żołnierzy korpusu kozackiego, dowodzonego przez pułkownika [[Iwan Zołotarenko|Iwana Zołotareńkę]]. Po zajęciu [[Nowy Bychów|Nowego Bychowa]], 8 września Kozacy rozpoczęli oblężenie Starego Bychowa, który miał stać się głównym ośrodkiem opanowanych przez nich obszarów.


== Oblężenie w 1648 roku ==
Najwspanialszym dokonaniem załogi zamku była 11-miesięczna obrona twierdzy przed Kozakami atamana Zołotoreńki w latach 1654-55, podczas której zginął 17 października 1655 r. sam Zołotoreńko, zaś w nagrodę [[Jan II Kazimierz Waza|Jan Kazimierz]] aktem z dn. 31 maja 1655 r. uwolnił Bychów od podatków na dwadzieścia lat.
W 1648 roku cały zespół obronny wytrzymał oblężenie Kozaków pod dowództwem F. Harkuszy.

== Oblężenie w latach 1654-1655 ==
Podczas kampanii letniej 1654 r. Stary Bychów znalazł się w pasie działań liczącego około 20 tys. żołnierzy korpusu kozackiego, dowodzonego przez pułkownika [[Iwan Zołotarenko|Iwana Zołotareńkę]]. Po zajęciu [[Nowy Bychów|Nowego Bychowa]], 8 września Kozacy rozpoczęli oblężenie Starego Bychowa, który miał stać się głównym ośrodkiem opanowanych przez nich obszarów. Najwspanialszym dokonaniem załogi zamku była 11-miesięczna obrona twierdzy przed Kozakami atamana [[Iwan Zołotarenko|Iwana Zołotoreńki]] w latach 1654-55, podczas której zginął 17 października 1655 r. sam Zołotoreńko, zaś w nagrodę [[Jan II Kazimierz Waza|Jan Kazimierz]] aktem z dn. 31 maja 1655 r. uwolnił Bychów od podatków na dwadzieścia lat.


W 1655 roku Sejm wydał konstytucję „Securitas Bychowa”, w której postanowiono wzmocnić załogę tego zamku, utrzymywanego przez podkanclerzego litewskiego [[Kazimierz Leon Sapieha (1697–1738)|Kazimierza Leona Sapiehę]] - 300 żołnierzami piechoty niemieckiej, opłacanymi z państwowego skarbu litewskiego.
W 1655 roku Sejm wydał konstytucję „Securitas Bychowa”, w której postanowiono wzmocnić załogę tego zamku, utrzymywanego przez podkanclerzego litewskiego [[Kazimierz Leon Sapieha (1697–1738)|Kazimierza Leona Sapiehę]] - 300 żołnierzami piechoty niemieckiej, opłacanymi z państwowego skarbu litewskiego.


== Oblężenie w 1659 roku ==
W czerwcu 1659 roku wojska moskiewskie pod dowództwem Iwana Iwanowicza Łabanowa Rostowskiego i Siemiena Zmijewa rozpoczęły oblężenie twierdzy, która na skutek zdrady została zdobyta 14 grudnia 1659 roku. Dowodzący obroną pułkownik kozacki [[Iwan Nieczaj]] został zesłany na Syberię. Jednak już zimą 1660/61 twierdzę odzyskały wojska polskie pod wodzą [[Stefan Czarniecki|Stefana Czarnieckiego]]. Stary Bychow aż do grudnia 1659 r. pozostawał fortecą, stanowiąc jedyną enklawę władzy Rzeczypospolitej nad Dnieprem, a postawa jego załogi na dziesięciolecia stała się przykładem dla kolejnych pokoleń.<br />
W czerwcu 1659 roku wojska moskiewskie pod dowództwem Iwana Iwanowicza Łabanowa Rostowskiego i Siemiena Zmijewa rozpoczęły oblężenie twierdzy, której jednak nie były w stanie zdobyć przez kilka miesięcy. Stary Bychów aż do grudnia 1659 r. pozostawał niezwyciężoną fortecą, stanowiąc jedyną enklawę władzy Rzeczypospolitej nad Dnieprem, a postawa jego załogi na dziesięciolecia stała się przykładem dla kolejnych pokoleń. Twierdza została opanowana przez wojska moskiewskie na skutek zdrady dopiero w dniu 14 grudnia 1659 roku. Dowodzący obroną pułkownik kozacki [[Iwan Nieczaj]] został przez Rosjan zesłany na Syberię. Jednak już zimą 1660/61 twierdzę odzyskały wojska polskie pod wodzą [[Stefan Czarniecki|Stefana Czarnieckiego]]. <br />
Podczas wojny północnej zamek będący w posiadaniu [[Kazimierz Jan Sapieha|Kazimierza Jana Sapiehy]], który był stronnikiem [[Stanisław Leszczyński|Stanisława Leszczyńskiego]] został zdobyty przez [[Krzysztof Siennicki|Krzysztofa Bończę Sienickiego]]. Później Sienicki przeszedł na stronę [[Karol XII|Karola XII]] i był oblegany w 1707 (1709?) skutecznie przez Rosjan.

== Oblężenie w 1707 roku ==
Podczas wojny północnej twierdza będąca w posiadaniu [[Kazimierz Jan Sapieha|Kazimierza Jana Sapiehy]], który był stronnikiem [[Stanisław Leszczyński|Stanisława Leszczyńskiego]] został zdobyty przez [[Krzysztof Siennicki|Krzysztofa Bończę Sienickiego]]. Później Sienicki przeszedł na stronę [[Karol XII|Karola XII]], w związku z czym twierdza była oblegana w 1707 (1709?) i zdobyta przez wojska rosyjskie.


Po tych wydarzeniach zamek przebudowano na barokowy pałac z wieżą zegarową.
Po tych wydarzeniach zamek znajdujący się w obrębie twierdzy przebudowano na barokowy pałac z wieżą zegarową.


Pierwotne założenie zostało zbudowane na planie prostokąta, z trzema skrzydłami zabudowanymi budynkami i z czwartym zamkniętym murem obronnym. W narożach założenia znajdowały się ośmioboczne, obronne baszty. Obecnie zamek jest w częściowej ruinie. W ocalałym budynku znajduje się muzeum.
Pierwotne założenie zostało zbudowane na planie prostokąta, z trzema skrzydłami zabudowanymi budynkami i z czwartym zamkniętym murem obronnym. W narożach założenia znajdowały się ośmioboczne, obronne baszty. Obecnie zamek jest w częściowej ruinie. W ocalałym budynku znajduje się muzeum.

Wersja z 13:43, 12 kwi 2017

Twierdza w Bychowie
Bychów w połowie XVII wieku
Bychów - plan z 1707 roku

Stary Bychów (biał. Стары Быхаў) miasto – twierdza nad Dnieprem zbudowane w latach 1590 - 1619 przez hetmana Jana Karola Chodkiewicza. Od 1621 roku miasto należało do Jana Sapiehy, który ufortyfikował szczególnie miasto. W połowie XVII wieku była to obok Słucka jedna z większych fortyfikacji na Kresach.

Prywatne miasto magnackie położone w końcu XVIII wieku w hrabstwie bychowskim w powiecie orszańskim województwa witebskiego[1].

Zamek cytadela znajdował się we wschodniej części fortyfikacji miejskich.

Oblężenie w 1648 roku

W 1648 roku cały zespół obronny wytrzymał oblężenie Kozaków pod dowództwem F. Harkuszy.

Oblężenie w latach 1654-1655

Podczas kampanii letniej 1654 r. Stary Bychów znalazł się w pasie działań liczącego około 20 tys. żołnierzy korpusu kozackiego, dowodzonego przez pułkownika Iwana Zołotareńkę. Po zajęciu Nowego Bychowa, 8 września Kozacy rozpoczęli oblężenie Starego Bychowa, który miał stać się głównym ośrodkiem opanowanych przez nich obszarów. Najwspanialszym dokonaniem załogi zamku była 11-miesięczna obrona twierdzy przed Kozakami atamana Iwana Zołotoreńki w latach 1654-55, podczas której zginął 17 października 1655 r. sam Zołotoreńko, zaś w nagrodę Jan Kazimierz aktem z dn. 31 maja 1655 r. uwolnił Bychów od podatków na dwadzieścia lat.

W 1655 roku Sejm wydał konstytucję „Securitas Bychowa”, w której postanowiono wzmocnić załogę tego zamku, utrzymywanego przez podkanclerzego litewskiego Kazimierza Leona Sapiehę - 300 żołnierzami piechoty niemieckiej, opłacanymi z państwowego skarbu litewskiego.

Oblężenie w 1659 roku

W czerwcu 1659 roku wojska moskiewskie pod dowództwem Iwana Iwanowicza Łabanowa Rostowskiego i Siemiena Zmijewa rozpoczęły oblężenie twierdzy, której jednak nie były w stanie zdobyć przez kilka miesięcy. Stary Bychów aż do grudnia 1659 r. pozostawał niezwyciężoną fortecą, stanowiąc jedyną enklawę władzy Rzeczypospolitej nad Dnieprem, a postawa jego załogi na dziesięciolecia stała się przykładem dla kolejnych pokoleń. Twierdza została opanowana przez wojska moskiewskie na skutek zdrady dopiero w dniu 14 grudnia 1659 roku. Dowodzący obroną pułkownik kozacki Iwan Nieczaj został przez Rosjan zesłany na Syberię. Jednak już zimą 1660/61 twierdzę odzyskały wojska polskie pod wodzą Stefana Czarnieckiego.

Oblężenie w 1707 roku

Podczas wojny północnej twierdza będąca w posiadaniu Kazimierza Jana Sapiehy, który był stronnikiem Stanisława Leszczyńskiego został zdobyty przez Krzysztofa Bończę Sienickiego. Później Sienicki przeszedł na stronę Karola XII, w związku z czym twierdza była oblegana w 1707 (1709?) i zdobyta przez wojska rosyjskie.

Po tych wydarzeniach zamek znajdujący się w obrębie twierdzy przebudowano na barokowy pałac z wieżą zegarową.

Pierwotne założenie zostało zbudowane na planie prostokąta, z trzema skrzydłami zabudowanymi budynkami i z czwartym zamkniętym murem obronnym. W narożach założenia znajdowały się ośmioboczne, obronne baszty. Obecnie zamek jest w częściowej ruinie. W ocalałym budynku znajduje się muzeum.

W Bychowie znajduje się także obronna renesansowa synagoga z attyką z poł. XVII w.

Zobacz też

  1. Вялiкi гicтарычны атлас Беларусi Т.2, Mińsk 2013, s. 103.

Linki zewnętrzne