Wożuczyn: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m MalarzBOT: zmiana szablonu {{Wieś infobox}} na {{Polska miejscowość infobox}}
Konarski (dyskusja | edycje)
→‎Zabytki: drobne merytoryczne, źródła/przypisy
Linia 25: Linia 25:


Leży przy [[Droga wojewódzka nr 850|drodze wojewódzkiej nr 850]].
Leży przy [[Droga wojewódzka nr 850|drodze wojewódzkiej nr 850]].

Kościół istniał jeszcze w XVI wieku, a w 1595 budynek kościoła zniszczyli Tatarzy. Potem zbudowano drewniany budynek kościoła, który w 1648 został spalony przez Kozaków. Odbudowano go w 1684 r. W 1805 wszedł do diecezji lubelskiej.
Od lipca 1943 do lipca 1944 budynek kościoła służył jako magazyn zbożowy, a nabożeństwa odbywały się w stodole w [[Zwiartówek-Kolonia|Kolonii Zwiartówek]] u p. Gałana.


[[Podział administracyjny Polski (1975–1998)|W latach 1975–1998]] miejscowość administracyjnie należała do [[województwo zamojskie|województwa zamojskiego]].
[[Podział administracyjny Polski (1975–1998)|W latach 1975–1998]] miejscowość administracyjnie należała do [[województwo zamojskie|województwa zamojskiego]].

== Historia ==
W 1409 r. we wsi szlacheckiej Wożuczyn erygowana została parafia łacińska. Wówczas po raz pierwszy miejscowość występuje w źródłach. Wieś była siedzibą rodu Wożuczyńskich herbu [[Godziemba (herb szlachecki)|Godziemba]]. W 1595 roku wieś spłonęła w wyniku najazdu Tatarów.

== Zabytki ==

* Zamczysko – po 1595 roku na wzgórzu wojski bełski Jakub Wożuczyński polecił wybudować zamek [[Basteja|bastejowy]], na którego terenie znajdowała się kaplica o wymiarach 20&nbsp;×&nbsp;11&nbsp;m. Zamek spłonął w 1666 roku. Około roku 1735 dobra wożuczyńskie kupił Szkot [[Wilhelm Mier]] i około roku 1739 przebudował pozostałości zamku na późnobarokowy pałac z teatrem i ogrodem włoskim. Pałac ten przebudował Józef Wydżga pod koniec XIX wieku. W czasie pierwszej wojny światowej, w dniach 30 i 31 lipca 1915 r., od pocisków austriackich częściowo zburzony pałac spłonął wraz z całą jego zawartością i zamienił się w ruinę{{odn|Tygodnik Ilustrowany|1907|s=835}}. W pałacu spłonął oprócz wielu starych mahoni, porcelan, sreber i obrazów, fortepian Bucholca, na którym grywał i komponował Chopin, przyjaciel Tytusa Wojciechowskiego, dziada po kądzieli pani J. Wydżgi oraz dużo rękopisów i listów Chopina m. innymi dwa niewydane i nieznane utwory: ''Variation a quatre mains'' na 17 stronicach i Kontredans. Spłonęła znaczna biblioteka. W 1915 r. zniszczone zostały także dwa budynki gospodarcze z XVIII/XIX w., położone na folwarku. Pałac nie został odbudowany. Mury zostały rozebrane w 1934 r. (przez ówczesnego właściciela), a ich pozostałości po 1946 r. (przez okolicznych mieszkańców)<ref>{{Cytuj |tytuł = STRATY I ZNISZCZENIA PONIESIONE W ZABYTKACH NIERUCHOMYCH W OKRESIE I WOJNY ŚWIATOWEJ NA OBSZARZE WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO (W JEGO AKTUALNYCH GRANICACH) - PDF Darmowe pobieranie |data dostępu = 2019-12-17 |opublikowany = docplayer.pl |url = https://docplayer.pl/53136145-Straty-i-zniszczenia-poniesione-w-zabytkach-nieruchomych-w-okresie-i-wojny-swiatowej-na-obszarze-wojewodztwa-lubelskiego-w-jego-aktualnych-granicach.html}}</ref>. Pozostałości zespołu pałacowo-parkowego: budynek bramny (ob. mieszkalny), obeliski bramne, relikty d. murów obronnych, podziemia oraz park – figurują w wojewódzkim rejestrze zabytków (Nr A/1463).
* Kościół parafialny z lat 1742-1750 w stylu późnobarokowym fundacji Wilhelma Miera. Kościół istniał jeszcze w XVI wieku, a w 1595 budynek kościoła zniszczyli Tatarzy. Potem zbudowano drewniany budynek kościoła, który w 1648 został spalony przez Kozaków. Odbudowano go w 1684 r. W 1805 wszedł do diecezji lubelskiej. Od lipca 1943 do lipca 1944 budynek kościoła służył jako magazyn zbożowy, a nabożeństwa odbywały się w stodole w [[Zwiartówek-Kolonia|Kolonii Zwiartówek]] u p. Gałana.
* Cmentarz


== Części wsi ==
== Części wsi ==
Linia 50: Linia 56:
|}
|}


== Historia ==
== Galeria ==
Wieś po raz pierwszy była wzmiankowana w XV wieku i była siedzibą rodu Wożuczyńskich herbu [[Godziemba (herb szlachecki)|Godziemba]]. W 1595 roku wieś spłonęła w wyniku najazdu Tatarów.

== Zabytki ==
* Zamczysko – po 1595 roku na wzgórzu wojski bełski Jakub Wożuczyński polecił wybudować zamek [[Basteja|bastejowy]], na którego terenie znajdowała się kaplica o wymiarach 20&nbsp;×&nbsp;11&nbsp;m. Zamek spłonął w 1666 roku. Około roku 1735 dobra wożuczyńskie kupił Szkot [[Wilhelm Mier]] i około roku 1739 przebudował pozostałości zamku na późnobarokowy pałac z teatrem i ogrodem włoskim. Pałac ten przebudował Józef Wydżga pod koniec XIX wieku. W 1914 roku pałac uległ zniszczeniu w wyniku bombardowania wojsk austriackich{{odn|Tygodnik Ilustrowany|1907|s=835}}.
* Kościół parafialny z lat 1742-1750 w stylu późnobarokowym fundacji Wilhelma Miera.
* Cmentarz
<gallery>
<gallery>
Plik:Wożuczyn-Obeliski.jpg|Obeliski będące pozostałością bramy pałacowej
Plik:Wożuczyn-Obeliski.jpg|Obeliski będące pozostałością bramy pałacowej

Wersja z 16:36, 17 gru 2019

Artykuł

50°33'44"N 23°34'44"E

- błąd

39 m

WD

50°38'N, 23°37'E

- błąd

19691 m

Odległość

1051 m

Wożuczyn
wieś
{{{alt zdjęcia}}}
Kościół pw. Nawiedzenia NMP
Państwo

 Polska

Województwo

 lubelskie

Powiat

tomaszowski

Gmina

Rachanie

Strefa numeracyjna

84

Kod pocztowy

22-640[1]

Tablice rejestracyjne

LTM

SIMC

0896947

Położenie na mapie gminy Rachanie
Mapa konturowa gminy Rachanie, w centrum znajduje się punkt z opisem „Wożuczyn”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko prawej krawiędzi na dole znajduje się punkt z opisem „Wożuczyn”
Położenie na mapie województwa lubelskiego
Mapa konturowa województwa lubelskiego, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Wożuczyn”
Położenie na mapie powiatu tomaszowskiego
Mapa konturowa powiatu tomaszowskiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Wożuczyn”
Ziemia50°33′44″N 23°34′44″E/50,562222 23,578889
Strona internetowa

Wożuczynwieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie tomaszowskim, w gminie Rachanie.

Leży przy drodze wojewódzkiej nr 850.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zamojskiego.

Historia

W 1409 r. we wsi szlacheckiej Wożuczyn erygowana została parafia łacińska. Wówczas po raz pierwszy miejscowość występuje w źródłach. Wieś była siedzibą rodu Wożuczyńskich herbu Godziemba. W 1595 roku wieś spłonęła w wyniku najazdu Tatarów.

Zabytki

  • Zamczysko – po 1595 roku na wzgórzu wojski bełski Jakub Wożuczyński polecił wybudować zamek bastejowy, na którego terenie znajdowała się kaplica o wymiarach 20 × 11 m. Zamek spłonął w 1666 roku. Około roku 1735 dobra wożuczyńskie kupił Szkot Wilhelm Mier i około roku 1739 przebudował pozostałości zamku na późnobarokowy pałac z teatrem i ogrodem włoskim. Pałac ten przebudował Józef Wydżga pod koniec XIX wieku. W czasie pierwszej wojny światowej, w dniach 30 i 31 lipca 1915 r., od pocisków austriackich częściowo zburzony pałac spłonął wraz z całą jego zawartością i zamienił się w ruinę[2]. W pałacu spłonął oprócz wielu starych mahoni, porcelan, sreber i obrazów, fortepian Bucholca, na którym grywał i komponował Chopin, przyjaciel Tytusa Wojciechowskiego, dziada po kądzieli pani J. Wydżgi oraz dużo rękopisów i listów Chopina m. innymi dwa niewydane i nieznane utwory: Variation a quatre mains na 17 stronicach i Kontredans. Spłonęła znaczna biblioteka. W 1915 r. zniszczone zostały także dwa budynki gospodarcze z XVIII/XIX w., położone na folwarku. Pałac nie został odbudowany. Mury zostały rozebrane w 1934 r. (przez ówczesnego właściciela), a ich pozostałości po 1946 r. (przez okolicznych mieszkańców)[3]. Pozostałości zespołu pałacowo-parkowego: budynek bramny (ob. mieszkalny), obeliski bramne, relikty d. murów obronnych, podziemia oraz park – figurują w wojewódzkim rejestrze zabytków (Nr A/1463).
  • Kościół parafialny z lat 1742-1750 w stylu późnobarokowym fundacji Wilhelma Miera. Kościół istniał jeszcze w XVI wieku, a w 1595 budynek kościoła zniszczyli Tatarzy. Potem zbudowano drewniany budynek kościoła, który w 1648 został spalony przez Kozaków. Odbudowano go w 1684 r. W 1805 wszedł do diecezji lubelskiej. Od lipca 1943 do lipca 1944 budynek kościoła służył jako magazyn zbożowy, a nabożeństwa odbywały się w stodole w Kolonii Zwiartówek u p. Gałana.
  • Cmentarz

Części wsi

Integralne części wsi Wożuczyn[4][5]
SIMC Nazwa Rodzaj
0896953 Bramka część wsi
0896960 Cegielnia część wsi
0896976 Maciejówka część wsi
0896982 Podtopólka część wsi
0896999 Wypychówka część wsi
0897007 Zakościół część wsi

Galeria


Przypisy

  1. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych. Poczta Polska S.A., styczeń 2013. s. według wyboru. [dostęp 2014–03–09].
  2. Tygodnik Ilustrowany 1907 ↓, s. 835.
  3. STRATY I ZNISZCZENIA PONIESIONE W ZABYTKACH NIERUCHOMYCH W OKRESIE I WOJNY ŚWIATOWEJ NA OBSZARZE WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO (W JEGO AKTUALNYCH GRANICACH) - PDF Darmowe pobieranie [online], docplayer.pl [dostęp 2019-12-17].
  4. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013–02–15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2014–03–09]. 
  5. TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 18.11.2015].


Bibliografia

  • Polski Trianon. „Tygodnik Ilustrowany”. 44 (41), 1907. 

Linki zewnętrzne