Mâhidevrân: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
m Anulowanie wersji 73478634 autorstwa Paulina Szulinska (dyskusja) bez źródła Znacznik: Anulowanie edycji |
mNie podano opisu zmian Znaczniki: Wycofane VisualEditor Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej) |
||
| Linia 23: | Linia 23: | ||
|miejsce śmierci = |
|miejsce śmierci = |
||
|przyczyna śmierci = |
|przyczyna śmierci = |
||
|data pogrzebu = |
|||
|miejsce spoczynku = Muradiye Külliyesi |
|miejsce spoczynku = Muradiye Külliyesi |
||
|ojciec = |
|ojciec = Książę Idar (?) |
||
|matka = |
|matka = Nazenin Hatun (?) |
||
|rodzeństwo = |
|rodzeństwo = |
||
|1. związek z = |
|1. związek z = |
||
|1. związek od = |
|1. związek od = |
||
|1. związek do = |
|1. związek do = |
||
|1. dzieci = [[Mustafa (książę)|Mustafa]] |
|1. dzieci = [[Mustafa (książę)|Mustafa]] |
||
[[Raziye]] |
|||
|moneta = |
|moneta = |
||
|opis monety = |
|opis monety = |
||
| Linia 48: | Linia 50: | ||
Znana była również jako Gülbahar, Gülbehar, Gülfrem, Gülden. Jej imię z [[Język osmański|osmańskotureckiego]] znaczy „ta, która jest zawsze piękna”, „ta, której uroda nigdy nie przemija” lub „piękno wszech czasów”. Sulejman nazywał ją Gülbahar (gül: róża; bahar: wiosna). |
Znana była również jako Gülbahar, Gülbehar, Gülfrem, Gülden. Jej imię z [[Język osmański|osmańskotureckiego]] znaczy „ta, która jest zawsze piękna”, „ta, której uroda nigdy nie przemija” lub „piękno wszech czasów”. Sulejman nazywał ją Gülbahar (gül: róża; bahar: wiosna). |
||
Przyszłemu sułtanowi (wówczas księciu) Mâhidevrân urodziła księcia [[Mustafa (książę)|Mustafę]] (1515) i [[Raziye Sultan|Raziye]] (1525). Przypisywany jej Ahmed nigdy nie istniał. |
|||
Przyszłemu sułtanowi (wówczas księciu) Mâhidevrân urodziła księcia [[Mustafa (książę)|Mustafę]] (1515). Przypisywany jej Ahmed nigdy nie istniał, a Raziye była córką innej konkubiny.<ref>{{Cytuj |autor = Leslie Peirce |tytuł = Roksolana: Władczyni Wschodu |data = 2018-02-28 |s = 58 |język = pl |kropka = Peirce w książce wymienia troje dzieci, które Sulejman posiadał przed przybyciem Roksolany: książę Mahmud (1512/13-1521), sułtanka Raziye (1513-1521), książę Murad (1518-1521). Wszystkie dzieci zmarły w wyniku epidemii czarnej ospy. Peirce opisuje w książce, że ich babka, Hafsa bardzo przeżyła śmierć wnucząt.}}</ref> Nie mogła być jej matką, albowiem dziewczynka przyszła na świat około 1513 roku. Dowodem na to może być zapisek haremowy, według którego po narodzinach Mustafy w 1515 roku pensja Mahidevran wzrosła.<ref>{{Cytuj |autor = Leslie Peirce |tytuł = The Imperial Harem: Women and Sovereignty in the Ottoman Empire |data = 1993 |s = 55 |cytat = On the basis of stipend, three women ranked above her at 5 aspers a day, while two others shared her stipend level of 4 aspers. In 1515, when Mahidevran’s son |
|||
Mustafa was born, her status within the harem presumably rose. |język = en}}</ref> Wcześniej ani później nie odnotowano wzrostu. |
|||
Kilka miesięcy po koronacji w 1520<ref>{{Cytuj |autor = Leslie Peirce |tytuł = Roksolana: Władczyni Wschodu |data = 2018-02-28 |s = 17 |cytat = Roksolana miała szczęście: została wybrana w ciągu kilku miesięcy po wstąpieniu na tron Sulejmana (co miało miejsce we wrześniu 1520 roku) - dziesiątego sułtana dynastii osmańskiej. |język = pl}}</ref> roku do [[harem]]u sułtana Sulejmana sprowadzono ruską niewolnicę [[Roksolana|Roksolanę]] (pochodzącą z terenów [[I Rzeczpospolita|ówczesnej Rzeczypospolitej]], a dzisiejszej Ukrainy), porwaną przez [[Tatarzy|Tatarów]]. Roksolana stała się najpierw faworytą sułtana, a później jego prawowitą żoną. Urodziła ona pierwszego syna Mehmeda w roku 1521 (zmarł w 1543), pozbawiając tym samym Mâhidevrân statusu matki jedynego syna władcy. Nieustająca rywalizacja pomiędzy obiema kobietami była częściowo tłumiona przez [[Ayşe Hafsa|Ayşe Hafsę]], matkę sułtana Sulejmana Wspaniałego. W 1533 roku Mustafa objął w zarząd [[Manisa (prowincja)|prowincję Manisę]] i Mâhidevrân wraz z nim opuściła [[Topkapı]]. |
Kilka miesięcy po koronacji w 1520<ref>{{Cytuj |autor = Leslie Peirce |tytuł = Roksolana: Władczyni Wschodu |data = 2018-02-28 |s = 17 |cytat = Roksolana miała szczęście: została wybrana w ciągu kilku miesięcy po wstąpieniu na tron Sulejmana (co miało miejsce we wrześniu 1520 roku) - dziesiątego sułtana dynastii osmańskiej. |język = pl}}</ref> roku do [[harem]]u sułtana Sulejmana sprowadzono ruską niewolnicę [[Roksolana|Roksolanę]] (pochodzącą z terenów [[I Rzeczpospolita|ówczesnej Rzeczypospolitej]], a dzisiejszej Ukrainy), porwaną przez [[Tatarzy|Tatarów]]. Roksolana stała się najpierw faworytą sułtana, a później jego prawowitą żoną. Urodziła ona pierwszego syna Mehmeda w roku 1521 (zmarł w 1543), pozbawiając tym samym Mâhidevrân statusu matki jedynego syna władcy. Nieustająca rywalizacja pomiędzy obiema kobietami była częściowo tłumiona przez [[Ayşe Hafsa|Ayşe Hafsę]], matkę sułtana Sulejmana Wspaniałego. W 1533 roku Mustafa objął w zarząd [[Manisa (prowincja)|prowincję Manisę]] i Mâhidevrân wraz z nim i córką opuściła [[Topkapı]]. |
||
Mâhidevrân otrzymała tytuł Baş Kadın/Baş Hatun<ref>Tytuły używane zamiennie.</ref> od sułtana [[Sulejman Wspaniały|Sulejmana]]. Tytuł ten przysługiwał matce najstarszego księcia. W rzeczywistości nigdy nie była sułtanką, ponieważ nie została wzniesiona do rangi [[Valide sultan|Valide]] lub [[Haseki Sultan|Haseki]]<ref>{{Cytuj |autor = M. Çağatay Uluçay |tytuł = Padişahların kadınları ve kızları |data = 1985 |data dostępu = 2023-06-25 |wydawca = Türk Tarih Kurumu |url = https://books.google.pl/books?id=nktpAAAAMAAJ&q=%22Raziye+Sultan%22&redir_esc=y |język = tr}}</ref> |
Mâhidevrân otrzymała tytuł Baş Kadın/Baş Hatun<ref>Tytuły używane zamiennie.</ref> od sułtana [[Sulejman Wspaniały|Sulejmana]]. Tytuł ten przysługiwał matce najstarszego księcia. W rzeczywistości nigdy nie była sułtanką, ponieważ nie została wzniesiona do rangi [[Valide sultan|Valide]] lub [[Haseki Sultan|Haseki]]<ref>{{Cytuj |autor = M. Çağatay Uluçay |tytuł = Padişahların kadınları ve kızları |data = 1985 |data dostępu = 2023-06-25 |wydawca = Türk Tarih Kurumu |url = https://books.google.pl/books?id=nktpAAAAMAAJ&q=%22Raziye+Sultan%22&redir_esc=y |język = tr}}</ref> |
||
Wersja z 16:33, 13 maj 2024
 |
Ten artykuł od 2014-12 wymaga zweryfikowania podanych informacji. |
| Dane biograficzne | |
| Dynastia | |
|---|---|
| Data urodzenia | |
| Data śmierci | |
| Miejsce spoczynku |
Muradiye Külliyesi |
| Ojciec |
Książę Idar (?) |
| Matka |
Nazenin Hatun (?) |
| Dzieci | |
Mâhidevrân Gülbahar, Mâhidevrân (osmańskotur. ماه دوران سلطان; ur. 21 lutego 1500, zm. 3 lutego 1580) – konkubina osmańskiego sułtana Sulejmana, matka Mustafy (następcy tronu). Pochodziła prawdopodobnie z Albanii[1] lub Czarnogóry[2]
Nieznane są imiona rodziców ani jej imię, które nosiła przed przybyciem do haremu. Wykluczyć natomiast można jej królewskie pochodzenie.[3] Plotka o jej królewskim pochodzeniu wynikała z tego, że jako konkubina sułtańska, niewolnica miała szeroki wachlarz uprawnień, m.in. mogła udzielać się charytatywnie.
Znana była również jako Gülbahar, Gülbehar, Gülfrem, Gülden. Jej imię z osmańskotureckiego znaczy „ta, która jest zawsze piękna”, „ta, której uroda nigdy nie przemija” lub „piękno wszech czasów”. Sulejman nazywał ją Gülbahar (gül: róża; bahar: wiosna).
Przyszłemu sułtanowi (wówczas księciu) Mâhidevrân urodziła księcia Mustafę (1515) i Raziye (1525). Przypisywany jej Ahmed nigdy nie istniał.
Kilka miesięcy po koronacji w 1520[4] roku do haremu sułtana Sulejmana sprowadzono ruską niewolnicę Roksolanę (pochodzącą z terenów ówczesnej Rzeczypospolitej, a dzisiejszej Ukrainy), porwaną przez Tatarów. Roksolana stała się najpierw faworytą sułtana, a później jego prawowitą żoną. Urodziła ona pierwszego syna Mehmeda w roku 1521 (zmarł w 1543), pozbawiając tym samym Mâhidevrân statusu matki jedynego syna władcy. Nieustająca rywalizacja pomiędzy obiema kobietami była częściowo tłumiona przez Ayşe Hafsę, matkę sułtana Sulejmana Wspaniałego. W 1533 roku Mustafa objął w zarząd prowincję Manisę i Mâhidevrân wraz z nim i córką opuściła Topkapı.
Mâhidevrân otrzymała tytuł Baş Kadın/Baş Hatun[5] od sułtana Sulejmana. Tytuł ten przysługiwał matce najstarszego księcia. W rzeczywistości nigdy nie była sułtanką, ponieważ nie została wzniesiona do rangi Valide lub Haseki[6] [7].
W kulturze
Mâhidevrân jest ważną postacią w tureckim hicie eksportowym Wspaniałe stulecie. W rolę tę wcieliła się Nur Fettahoğlu.
Przypisy
- ↑ Leslie Peirce, The Imperial Harem: Women and Sovereignty in the Ottoman Empire, 1993, s. 55 (ang.).
- ↑ Leslie Peirce, Roksolana: Władczyni Wschodu, 28 lutego 2018, s. 88 (pol.).
- ↑ Leslie Peirce, The Imperial Harem: Women and Sovereignty in the Ottoman Empire, 1993, s. 55, Cytat: "A slave concubine of disputed origin—possibly Albanian or Circassian— Mahidevran appears among the seventeen women of the harem listed in an undated register of Süleyman’s princely household at Manisa." (ang.).
- ↑ Leslie Peirce, Roksolana: Władczyni Wschodu, 28 lutego 2018, s. 17, Cytat: Roksolana miała szczęście: została wybrana w ciągu kilku miesięcy po wstąpieniu na tron Sulejmana (co miało miejsce we wrześniu 1520 roku) - dziesiątego sułtana dynastii osmańskiej. (pol.).
- ↑ Tytuły używane zamiennie.
- ↑ M. Çağatay Uluçay, Padişahların kadınları ve kızları, Türk Tarih Kurumu, 1985 [dostęp 2023-06-25] (tur.).
- ↑ Leslie P. Peirce, The Imperial Harem: Women and Sovereignty in the Ottoman Empire, Oxford University Press, 1993, ISBN 978-0-19-508677-5 [dostęp 2023-06-25] (ang.).