Stanisław Ziółkowski
| Kraj działania | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
9 lipca 1904 |
| Data i miejsce śmierci |
23 września 1946 |
| Proboszcz parafii św. Karola Boromeusza w Kielcach | |
| Okres sprawowania |
1945–1946 |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Prezbiterat |
10 czerwca 1933 |
Stanisław Ziółkowski (ur. 9 lipca 1904 w Mierzanowicach, zm. 23 września 1946 w Kielcach) – polski duchowny rzymskokatolicki, kapelan wojskowy, proboszcz parafii św. Karola Boromeusza w Kielcach (1945–1946).
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Dzieciństwo i okres międzywojenny[edytuj | edytuj kod]
Był synem Tomasza i Agnieszki z Cebulów. Uczęszczał do szkoły podstawowej w Wojciechowicach i do gimnazjum w Opatowie. Następnie podjął naukę w liceum funkcjonującym przy seminarium duchownym, w którym później studiował filozofię i teologię. Święcenia kapłańskie przyjął 10 czerwca 1933 roku z rąk biskupa Augustyna Łosińskiego. Jako wikariusz pracował w Kozłowie Miechowskim, Pilicy, Janinie, Pińczowie, Daleszycach i Kijach[1].
W 1937 roku, z pomocą prymasa Augusta Hlonda, wyjechał do Francji, gdzie znalazł się w placówce duszpasterskiej położonej niedaleko Lille. W maju 1939 otrzymał od władz miejscowego departamentu nakaz opuszczenia kraju, ze względu na „wojowniczy patriotyzm”. Interwencja władz polskich spowodowała, że Ziółkowski pozostał we Francji i rozpoczął studia na Uniwersytecie Katolickim w Lille[1].
II wojna światowa[edytuj | edytuj kod]
Przebywając w sierpniu 1939 roku na wakacjach w Polsce, na wieść o powszechnej mobilizacji, przyłączył się do przypadkowo spotkanego oddziału. Aż do kapitulacji pełnił w nim funkcję kapelana. Następnie był wikariuszem w Jędrzejowie i Piekoszowie. W tej drugiej miejscowości w grudniu 1940 roku został aresztowany przez Niemców, z powodu nieoddania przez parafian kontyngentu zboża i ziemniaków. Poprzez udowodnienie, że nie należał do komisji kontyngentowej, został zwolniony[1].
W lipcu 1941 roku został wikariuszem w Skalbmierzu. W parafii tej organizował przedszkola i ochronki, działał także w Caritasie. Ponadto był kapelanem tamtejszej placówki Armii Krajowej (pseudonim „Stuła”). W styczniu 1943 roku został przeniesiony do Masłowa, gdzie nadal działał w konspiracyjnym wojsku. Latem został ponownie aresztowany, lecz zbiegł z aresztu. Następnie ukrywał się aż do zakończenia okupacji, nadal pełniąc obowiązki kapelana AK. 21 sierpnia 1945 roku został administratorem parafii św. Karola Boromeusza na Karczówce w Kielcach[1].
Śmierć i upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]
23 września 1946 roku ok. godziny 9:00 został zastrzelony przez 19-letniego milicjanta Bolesława Bajera. Ziółkowski kierował się wówczas na katechezę do Czarnowa. Na miejsce zbrodni przybył biskup Czesław Kaczmarek. W pogrzebie, któremu przewodniczył biskup Franciszek Sonik, uczestniczyło ok. stu kapłanów i 20 tys. ludzi. Rodzina zmarłego zabrała ciało do rodzinnej parafii w Wojciechowicach. Zabójca został skazany na karę 10 lat pozbawienia wolności. W wyniku amnestii zmniejszono ją o 1/3, zaś w 1950 roku Bolesław Bierut ułaskawił Bajera[1].
W miejscu zabójstwa Stanisława Ziółkowskiego znajduje się pomnik w formie grobu. Symboliczną mogiłę stanowią kamienie, brzozowy krzyż oraz tablica o wysokości ok. 40 cm z tzw. marmuru chęcińskiego. Pomnik został odnowiony w 2006 roku. Ponadto w kościele znajdującym się na Karczówce wmurowana jest tablica upamiętniająca Ziółkowskiego[2].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e Daniel Wojciechowski: Obrońca świętości rodziny Ksiądz Stanisław Ziółkowski (1904-1946), zastrzelony na ulicy przez funkcjonariusza MO. naszdziennik.pl. [dostęp 2011-12-14]. (pol.).
- ↑ Cezary Jastrzębski, Konrad Otwinowski, Magdalena Otwinowska: Miejsca pamięci narodowej w Kielcach. Kielce: Muzeum Historii Kielce, 2010, s. 232. ISBN 978-83-930068-9-2.