Perewiaska marmurkowa

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
(Przekierowano z Tchórz marmurkowy)
Perewiaska marmurkowa
Vormela peregusna[1]
(Güldenstädt, 1770)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

drapieżne

Rodzina

łasicowate

Podrodzina

Galictidinae

Rodzaj

Vormela
Blasius, 1884

Gatunek

perewiaska marmurkowa

Synonimy
  • Mustela peregusna Güldenstädt, 1770
  • Mustela sarmatica Pallas, 1771
Podgatunki
  • V. p. koshewnikowi Satunin, 1910
  • V. p. negans Miller, 1910
  • V. p. pallidior Stroganov, 1948
  • V. p. peregusna (Güldenstädt, 1770)
  • V. p. syriaca Pocock, 1936[2]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Zasięg występowania
Mapa występowania

Perewiaska marmurkowa[4], perewiaska[5][6][7][8], tchórz marmurkowy, perewizka[9] (Vormela peregusna) – gatunek drapieżnego ssaka z rodziny łasicowatych, występujący w południowo-wschodniej Europie i Azji. Jedyny przedstawiciel rodzaju Vormela.

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Takson po raz pierwszy opisany przez J. A. Güldenstädta w 1770 roku pod nazwą Mustela peregusna[10]. Jako miejsce typowe autor wskazał „habitat in campis apricis desertis Tanaicensibus”, uściślone przez Honackiego i współpracowników w 1982 roku na stepy w dolnym biegu rzeki Don w obwodzie rostowskim w Związku Radzieckim[11]. Jedyny przedstawiciel rodzaju Vormela[12] utworzonego przez A. W. H. Blasiusa w 1884 roku[13].

Nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]

W polskiej literaturze zoologicznej gatunek Vormela peregusna był oznaczany nazwą „perewiaska”[7]. W wydanej w 2015 roku przez Muzeum i Instytut Zoologii Polskiej Akademii Nauk publikacji „Polskie nazewnictwo ssaków świata” gatunkowi nadano nazwę „perewiaska marmurkowa”, rezerwując nazwę „perewiaska” dla rodzaju tych ssaków[4].

Wygląd[edytuj | edytuj kod]

Sierść jasnobrązowa z żółtobiałymi plamami, brzuch i koniec ogona ciemnobrązowe.

Średnie wymiary
  • Długość ciała – 35 cm
  • Długość ogona – 20 cm
  • Masa ciała – 0,8 kg

Tryb życia[edytuj | edytuj kod]

Prowadzi nocny i samotniczy tryb życia. Żywi się głównie gryzoniami, a także ptakami, gadami i płazami. Żyje w norach lub w szczelinach skalnych. Zaatakowana wydziela cuchnącą wydzielinę gruczołów przyodbytowych.

Rozmnażanie[edytuj | edytuj kod]

Samica rodzi 4–8 młodych po ciąży trwającej 60 dni. Zwierzęta dojrzewają płciowo w wieku 9 miesięcy.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Vormela peregusna, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Vormela peregusna. w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 15 września 2009]
  3. A.V. Abramov, A. Kranz, T. Maran, Vormela peregusna, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2015 [online], wersja 2015.2 [dostęp 2015-08-14] (ang.).
  4. a b Nazwa polska za: Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015. ISBN 978-83-88147-15-9.
  5. Zwierzęta: encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 141. ISBN 83-01-14344-4.
  6. E. Keller, prof. dr. J. H. Reichholf, G. Steinbach i inni: Leksykon zwierząt: Ssaki. Cz. 2. Warszawa: Horyzont, 2001, s. 85. ISBN 83-7227-614-5.
  7. a b K. Kowalski (redaktor naukowy), A. Krzanowski, H. Kubiak, G. Rzebik-Kowalska, L. Sych: Mały słownik zoologiczny: Ssaki. Wyd. IV. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1991, s. 259. ISBN 83-214-0637-8.
  8. perewiaska, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2012-05-03].
  9. Piotr Sumiński, Jacek Goszczyński, Jerzy Romanowski: Ssaki drapieżne Europy. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1993, s. 126. ISBN 83-09-01483-X.
  10. J. A. Güldenstädt. Peregusna, Nova Mustelae Species. „Novi Commentarii Academiae Scientiarum Imperialis Petropolitanae”. 14 (1), s. 441, 1770. (łac.). 
  11. J. H. Honacki, K. E. Kinman, J. W. Koeppl: Mammal species of the world, a taxonomic and geographic reference. Lawrence, Kansas: Allen Press, Inc. and The Association of Systematics Collections, 1982. (ang.).
  12. Vormela, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] [dostęp 2012-05-03] (ang.).
  13. A. W. H. Blasius. Der japanische Nör, Foetorius Itatsi. „Bericht der Naturforsch Gesellschaftsgründung”. 13, s. 9, 1884. (niem.). 

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • K. Kowalski: Ssaki, zarys teriologii. Warszawa: PWN, 1971.