Thomas-Morse MB-4
 Thomas-Morse MB-4 | |
| Dane podstawowe | |
| Państwo | |
|---|---|
| Producent |
Thomas-Morse |
| Konstruktor |
Benjamin Douglas Thomas |
| Załoga |
2 |
| Historia | |
| Data oblotu |
1919 |
| Wycofanie ze służby |
1921 (?) |
| Liczba egz. |
2−4 |
| Dane techniczne | |
| Napęd |
2 x Wright-Hisso H |
| Moc |
2 x 300 KM |
| Wymiary | |
| Rozpiętość |
13,87 m |
| Długość |
7,74 m |
| Wysokość |
3,4 m |
| Powierzchnia nośna |
59,9 m² |
| Masa | |
| Własna |
1612 kg |
| Startowa |
2524 kg |
| Osiągi | |
| Prędkość maks. |
196 km/h |
| Prędkość minimalna |
85 km/h |
| Zasięg |
966 km |
| Dane operacyjne | |
| Użytkownicy | |
| United States Post Office Department, United States Army | |
Thomas-Morse MB-4 − amerykański samolot pocztowy zaprojektowany i wybudowany w zakładach Thomas-Morse Aircraft w latach 1919-20 na zamówienie United States Post Office Department. Samolot miał nietypową konstrukcję, napędzany był dwoma silnikami w konfiguracji ciągnąco-pchającej znajdującymi się w centralnej gondoli, a załoga składając się z pilota i mechanika miała oddzielne kabiny w dwóch kadłubach znajdujących się po obydwu stronach gondoli silnikowej. Pomimo dobrych osiągów i udźwigu samolot nie został przyjęty do produkcji seryjnej z powodu problemów pilotażowych.
Tło historyczne[edytuj | edytuj kod]
W 1919 firma Thomas-Morse Aircraft odniosła duży sukces zdobywając kontrakt United States Army Air Service na budowę 50 myśliwców Thomas-Morse MB-3, które na początku lat 20. stały się standardowymi myśliwcami Armii[1]. Spodziewając się następnych zamówień firma zainwestowała znaczne sumy pieniędzy w materiały i narzędzia potrzebne do budowy następnej serii samolotów, ale ku rozczarowaniu właścicieli Thomas-Morse Aircraft kontrakt na budowę 200 samolotów w wersji MB-3A został przyznany zakładom Boeinga, które zaoferowały niższą cenę[1][2][3].
Jeszcze przed utratą pozostałej części kontraktu, w czerwcu 1919, United States Post Office Department ogłosił konkurs na budowę nowego samolotu pocztowego[4][5]. Według specyfikacji Poczty samolot miał być napędzany dwoma lub trzema silnikami Liberty L-12 lub Hispano-Suiza 8 i być w stanie udźwignąć do 1500 funtów (680 kg) poczty[4]. W Thomas-Morse Aircraft przystąpiono do projektowania nowego samolotu starając się do tego używać jak najwięcej części i komponentów używanych do produkcji myśliwca MB-3[6].
Opis konstrukcji[edytuj | edytuj kod]
Thomas-Morse MB-4 był dwupłatowym, dwusilnikowym, dwumiejscowym samolotem pocztowym o konstrukcji całkowicie drewnianej[4][7]. Samolot miał bardzo nietypową, trzy-kadłubową konfigurację - środkowy kadłub (gondola) mieścił dwa silniki Hispano-Suiza w konfiguracji ciągnąco-pchającej, po obydwu stronach gondoli znajdowały się dwa kadłuby w których umieszczono pojedyncze kokpity załogi[4][5]. Stanowisko pilota znajdowało się w lewym kokpicie, a stanowiska drugiego pilota/mechanika w prawym, pomiędzy kokpitami nie zainstalowano żadnego systemu komunikacyjnego[4][5]. Ładunek był przewożony w trzech lukach - jednym znajdującym się w centralnej gondoli pomiędzy silnikami i dwóch znajdujących się w tylnych częściach kadłubów[4][5].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Samolot został oblatany w lutym 1920[4]. W czasie oblatywania odkryto, że miał on źle działający system paliwowy i cierpiał na nadmierne wibracje spowodowane pracą silników[4]. Zbyt duża moc silników przeciążała konstrukcję samolotu, a w czasie startu powodowała, że jeden kokpit odrywał się od ziemi wcześniej od drugiego[4]. Według kierownika fabryki Morse-Thomas Jerome'a Frieda MB-4 był „najgorszą rzeczą ze skrzydłami”[a][4].
Pierwszy wybudowany egzemplarz został przekazany Poczcie 1 marca[4], samolot został zakupiony przez Pocztę, ale nie zamówiono żadnych dodatkowych egzemplarzy[4][8].
W źródłach nie ma zgodności, co do tego ile samolotów wybudowano łącznie, powstały dwa[9] lub cztery[10] egzemplarze. Oprócz pierwszego przekazanego Poczcie pozostały samolot, czy samoloty zostały przekazane Armii[4] (według jednego źródła numery seryjne AS64306, AS64373/64374[10]) i przynajmniej jeden był testowany w bazie McCook Field jako P-172[10]. Około rok później wszystkie samoloty zostały złomowane[4][10].
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Worst thing on wings.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b John Wegg: General Dynamics Aircraft And Their Predecessor. s. 13.
- ↑ P. Bowers: Boeing Aircraft Since 1916. s. 56.
- ↑ P. Bowers: Boeing Aircraft Since 1916. s. 63.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n John Wegg: General Dynamics Aircraft And Their Predecessor. s. 26.
- ↑ a b c d Peter M. Bowers: Unconventional Aircraft. s. 163.
- ↑ Thomas-Morse MB-4. AAHS Journal, Vol. 46, No. 3 - Fall 2001, 2001. [dostęp 2012-10-22]. (ang.).
- ↑ John Wegg: General Dynamics Aircraft And Their Predecessor. s. 24.
- ↑ Peter M. Bowers: Unconventional Aircraft. s. 164.
- ↑ John Wegg: General Dynamics Aircraft And Their Predecessor. s. 14.
- ↑ a b c d Thomas-Morse MB-4. aerofiles.com. [dostęp 2012-10-22]. (ang.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Peter Bowers: Boeing Aircraft Since 1916. London: Putnam Aeronautical Books, 1989. ISBN 0-85177-804-6.
- Peter M. Bowers: Unconventional Aircraft. Blue Ridge Summit, PA: TAB Books, 1990. ISBN 0-8306-2450-3.
- John Wegg: General Dynamics Aircraft And Their Predecessor. Annapolis, Md.: Naval Institute Press, 1990. ISBN 0-87021-233-8.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Thomas-Morse MB-4 (2 zdjęcia samolotu). flightglobal.com, 1921-03-25. [dostęp 2012-10-22]. (ang.).
- Thomas-Morse Aircraft Corporation (1 zdjęcie i charakterystyka samolotu). flightglobal.com, 1920-04-01. [dostęp 2012-10-22]. (ang.).