Ton de Leeuw

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ton de Leeuw
ilustracja
Imię i nazwisko

Antonius Wilhelmus Adrianus de Leeuw

Data i miejsce urodzenia

16 listopada 1926
Rotterdam

Pochodzenie

holenderskie

Data i miejsce śmierci

31 maja 1996
Paryż

Gatunki

muzyka poważna, muzyka współczesna

Zawód

kompozytor

Ton de Leeuw, właśc. Antonius Wilhelmus Adrianus de Leeuw[1][2][3] (ur. 16 listopada 1926 w Rotterdamie[1][2][3][4], zm. 31 maja 1996 w Paryżu[2][4]) – holenderski kompozytor.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Był bratem Reinberta de Leeuwa[1][4]. Studiował kompozycję w Amsterdamie u Henka Badingsa oraz w Paryżu u Oliviera Messiaena i Thomasa de Hartmanna[1][2][3][4]. W latach 1954–1956 odbył ponadto studia muzykologiczne u Jaapa Kunsta[1][2][3][4]. Odbył podróże badawcze do Iranu, Indii, Japonii i na Filipiny[1][4]. W latach 1954–1959 pracował w rozgłośni radiowej w Hilversum[1][3][4]. W 1959 roku objął klasę kompozycji w konserwatorium w Amsterdamie[1][2][4], w 1972 roku objął funkcję jego dyrektora[2]. W latach 1962–1984 wykładał także na Uniwersytecie Amsterdamskim[1][4].

Laureat Prix Italia (1956), Prix des Jeunesses Musicales (1961), nagrody im. Mathijsa Vermeulena (1982) oraz nagrody im. Johana Wagenaara (1983)[1][4]. Opublikował pracę Muziek van de Twintigste Eeuw (Utrecht 1964)[1].

Twórczość[edytuj | edytuj kod]

W swoich kompozycjach próbował wypracować indywidualny styl, łączący dziedzictwo muzyki europejskiej z tradycjami kultur muzycznych Dalekiego Wschodu[1][4]. Muzyka de Leeuwa jest silnie statyczna, dominują w niej elementy modalne, emocjonalność i ekspresja ulegają daleko posuniętej redukcji[1][4].

Wybrane kompozycje[edytuj | edytuj kod]

(na podstawie materiałów źródłowych[1])

Utwory orkiestrowe

  • Concerto Grosso na smyczki (1946)
  • Treurmuziek, in memoriam Willem Pijper (1948)
  • 3 symfonie (I na smyczki i perkusję 1950, II na smyczki 1951, III na instrumenty dęte 1964)
  • Plutos-Suite (1952)
  • 2 koncerty skrzypcowe (I 1953, II 1961)
  • Suita na orkiestrę młodzieżową (1954)
  • Mouvements rétrogrades (1957)
  • taniec orkiestrowy Nritta (1961)
  • Ombres (1961)
  • Syntaxis II (1966)
  • Spatial Music I na 32–48 wykonawców (1966)
  • Spatial Music III na orkiestrę kameralną (1967)
  • Spatial Music IV: Homage to Igor Stravinsky na orkiestrę kameralną (1968)
  • Music na smyczki (1970)
  • Gending, a Western homage to the musicians of the gamelan na gamelan (1975)
  • Alba (1982, zrewid. 1986)
  • Résonances (1985)
  • Koncert na 2 gitary i kameralną orkiestrę smyczkową (1988)
  • Danses sacrées na fortepian i orkiestrę (1990)

Utwory kameralne

  • Trio na skrzypce, altówkę i wiolonczelę (1948)
  • Sonata na flet (1949)
  • Sonata skrzypcowa (1951)
  • Trio na flet, klarnet i fortepian (1952)
  • 5 Sketches na obój, klarnet, fagot, skrzypce, altówkę i wiolonczelę (1952)
  • Andante en vivace na flet i fortepian (1955)
  • Sonatina na skrzypce (1955)
  • 2 kwartety smyczkowe (I 1958, II na kwartet smyczkowy i taśmę 1964)
  • Antiphonie na kwintet dęty i elektroniczne źródła dźwięku (1960)
  • Schelp na flet, altówkę i gitarę (1964)
  • The 4 Seasons na harfę (1964)
  • Night Music na flet (1966)
  • Music na skrzypce (1967)
  • Music na obój (1969)
  • Music na organy i zespół kameralny (1970–1971)
  • Reversed Night na flet (1971)
  • Spatial Music II na perkusję (1971)
  • Midare na marimbę (1972)
  • Music na puzon (1973–1974)
  • Canzone na 4 rogi, 3 trąbki i 3 puzony (1973–1974)
  • Rime na flet i harfę (1974)
  • Mo-do na klawikord amplifikowany i klawesyn (1974)
  • Mountains na klarnet basowy i taśmę (1977)
  • Modal Music na akordeon (1978–1979)
  • Interlude na gitarę (1984)
  • Apparances I na wiolonczelę (1987)
  • Apparances II na kwartet klarnetowy (1987)
  • Hommage à Henri na klarnet i fortepian (1989)
  • Music na kontrabas (1989–1991)
  • Trio na flet, klarnet basowy i fortepian (1990)
  • Fauxbourdon na flet, fortepian, syntezator, marimbę, mandolinę, skrzypce i altówkę (1991–1992, zrewid. 1993)
  • Kwartet saksofonowy (1993)

Utwory fortepianowe

  • Scherzo (1948)
  • Sonatina (1949)
  • Sonata na 2 fortepiany (1950)
  • 4 Préludes (1950)
  • Variations on a French Popular Song (1950)
  • 5 études (1951)
  • 4 Rhythmic Études (1952)
  • 3 African Études (1954)
  • Lydic Suite (1954)
  • Zes dansen (1955)
  • Men Go Their Ways (1964)
  • Linkerhand en rechterhand (1976)
  • Les Adieux (1988)

Utwory wokalno-instrumentalne

  • Hiob na solistów, chór, orkiestrę i taśmę (1956)
  • Brabant na głos średni i orkiestrę (1959)
  • Psalm 118 na chór i 2 puzony lub organy (1966)
  • Haiku II na sopran i orkiestrę (1968)
  • Lamento Pacis na chór i instrumenty (1969)
  • The Birth of Music II na głos, recytatora i taśmę (1978)
  • And They Shall Reign Forever na mezzosopran, klarnet, fortepian i perkusję (1981)
  • Invocations na chór i instrumenty (1983)
  • Transparence na chór, 3 trąbki i 3 puzony (1986)
  • Cinq hymnes na chór, 2 perkusje i 2 fortepiany (1988)

Opery

  • opera telewizyjna Alceste (wyk. telewizja holenderska 1963)
  • De droom (wyst. Amsterdam 1965)
  • Antigone (1991)

Balety

  • De Bijen (1964)
  • Krishna en Radha (1964)

Muzyka elektroniczna

  • Electronic Suite na taśmę (1958)
  • Syntaxis I na taśmę (1966)
  • Chronos na 4 ścieżki dźwiękowe (1980)
  • Clair-Obscur na elektroniczne źródła dźwięku (1981–1982)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g h i j k l m n Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 3 Haar–Levi. New York: Schirmer Books, 2001, s. 2068–2069. ISBN 978-0-02-865528-4.
  2. a b c d e f g Encyklopedia muzyki. red. Andrzej Chodkowski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006, s. 486. ISBN 978-83-01-13410-5.
  3. a b c d e The Harvard Biographical Dictionary of Music. Cambridge: Harvard University Press, 1996, s. 492. ISBN 0-674-37299-9.
  4. a b c d e f g h i j k l Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 5. Część biograficzna klł. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1997, s. 308–309. ISBN 978-83-224-3303-4.