Ulica Borzymowska w Warszawie
Targówek Mieszkaniowy | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Przedwojenna zabudowa ul. Borzymowskiej w 2010 r. Widoczne kamienice nr 11a (w głębi) i 13. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Państwo | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Województwo | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Miejscowość | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Długość |
590 m[1] | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Przebieg | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Warszawy | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa mazowieckiego | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
52°16′34,5″N 21°02′51,7″E/52,276236 21,047708 |
Ulica Borzymowska w Warszawie – jedna z ulic Targówka Mieszkaniowego, biegnąca od ulicy św. Wincentego do ulicy Trockiej.
Historia[edytuj | edytuj kod]
W XVIII wieku, w rejonie dzisiejszej ulicy Borzymowskiej, znajdowała się austeria, widoczna na planie z 1779 roku[2]. Obiekt został spalony w czasie Powstania Kościuszkowskiego[3]. Ulica została wytyczona na terenie kolonii Adolfówka należącej do Adolfa i Gustawa Dirksów. Pierwotnie nosiła nazwę Łączna i jako przecznica ulicy św. Wincentego dochodziła do wysokości dzisiejszej ulicy Gościeradowskiej[4]. Obecna nazwa po raz pierwszy pojawiła się na planie Warszawy w 1920 r.[5].
W 1930 r. przy ulicy znajdowały się jedynie 2 posesje pod nr 3 i 4 w rejonie ulicy św. Wincentego (kolonie: Kwiecieniówka i Bronusin)[6]. Na mocy uchwalonego w 1931 r. przez warszawski magistrat planu regulacyjnego dzielnicy, ulica została przedłużona do Trockiej[7]. Parcelacja i zabudowa arterii postępowała intensywnie zwłaszcza po przedłużeniu linii tramwajowej do pobliskiego cmentarza Bródnowskiego w 1933 r. W 1936 r. do warszawskiego magistratu wpłynął niezrealizowany projekt Związku Stowarzyszeń Przyjaciół Wielkiej Warszawy w sprawie przedłużenia linii tramwajowej z cmentarza Bródnowskiego przez Borzymowską i Trocką do Radzymińskiej lub zastąpienie jej komunikacją autobusową[8]. Z ramienia Towarzystwa Opieki nad Zwierzętami na skraju obecnych ulic Borzymowskiej i Trockiej powstało pierwsze schronisko dla psów, kotów i chorych koni. Donatorem placówki był lokalny właściciel ziemski Adolf Hipsz (Hibsz/Hubsch/Hiebsch) powszechnie zwany Hipciem. Schronisko zostało zniszczone w czasie walk we wrześniu 1939 r.[9]
Do 1939 r. zabudowana została niemal cała nieparzysta strona ulicy. Parzystą zajmowały ogródki warzywne i pola uprawne, widoczne na niemieckich zdjęciach lotniczych z 1944 r.[10][11] W czasie powstania warszawskiego na ulicy trwały zaciekłe walki, czego pozostałością były ślady po kulach na fasadach kamienic pod nr 11a i 13 (zasłonięte w 2009 r.).
W 1945 r. pod numerem 34/36 wzniesiono barak obmurowany cegłą, w którym uruchomiono pierwszą nową szkołę w powojennej Warszawie. W 1963 r. placówkę przeniesiono na ulicę Olgierda[12]. W okresie PRL przy ulicy uruchomiono dwa zakłady przemysłowe: fabrykę zabawek i fabrykę galanterii metalowej Polam-MEOS (nr 26), która produkowała również lampy i żyrandole stylowe[13]. Budynek został zburzony w 2006 r. pod budowę marketu Lidl. Pod nr 45 znajdowała się stolarnia mechaniczna Zjednoczenia Budownictwa Miejskiego nr 4[14]. W 1993 r. pod nr 30 powstała firma „Hako” specjalizująca się w hafcie komputerowym[15], a w 2000 r. pod nr 28 drukarnia „Semafic”[16]. W 2003 r. rozpoczęto budowę wieżowca Targówek Plaza (nr 43), który zapoczątkował nowe inwestycje mieszkaniowe na ulicy[17]. W 2007 r. zburzono barak szkolny pod nr 34/36 pod nowe osiedle mieszkaniowe. Ze względu na upadłość firmy deweloperskiej odpowiedzialnej za inwestycję, budynki nie zostały ukończone[18].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Mapa Warszawy [online], Urząd m.st. Warszawy [dostęp 2023-11-04] .
- ↑ Piotr Hennequin , Plan miasta Warszawy z przedmieściami, Warszawa: Drukarnia Michał Grölla, 1779 [dostęp 2020-12-27] .
- ↑ Przemysław Burkiewicz , Warszawa karczmami stała [online], fakt.pl, 24 kwietnia 2020 [dostęp 2020-12-27] .
- ↑ Plan Warszawy z 1919 r., Towarzystwo Doraźnej Pomocy Lekarskiej, Trasbus.com. Historia warszawskiej komunikacji., 1919 [dostęp 2018-03-28] .
- ↑ Plan Wielkiej Warszawy, Warszawa: Zakład Litograficzny Feliksa Kasprzykiewicza, 1920 [dostęp 2019-08-14] .
- ↑ Księga adresowa „Cała Warszawa”, Dział VII, Warszawa 1930, s. 7, 107 .
- ↑ Kurier Warszawski, „Kurier Warszawski”, nr 234, 1931, s. 14 .
- ↑ Kurier Warszawski, „Kurier Warszawski”, 65, 1936, s. 5 .
- ↑ Marian Gajewski , Urządzenia komunalne Warszawy, Warszawa: PWN, 1979, s. 226 .
- ↑ Księga adresowo-gospodarcza miasta stołecznego Warszawy, Cz. 3 e. Spis właścicieli domów w mieście stołecznym Warszawie, Warszawa 1939, s. 16 .
- ↑ Kazimiera Utracka (red.), Na Targówką kamienie mówią... Przewodnik po miejscach walk i pamięci, Warszawa 2008, s. 54 .
- ↑ Józef Oleksiak , Stołeczna sieć szkolna i jej ewolucja, [w:] Szkolnictwo i oświata w Warszawie, PWN, 1982 .
- ↑ Tadeusz Motel , Targówek-peryferyjne osiedle mieszkaniowe 1916-65, „Rocznik Warszawski”, t. IX, 1969, s. 319 .
- ↑ Spis telefonów m. st. Warszawy i województwa warszawskiego, Warszawa: Wydawnictwa Komunikacyjne, 1955, s. 136 .
- ↑ Hako [online], Krajowy Rejestr Sądowy [dostęp 2018-03-29] .
- ↑ SEMAFIC [online], Krajowy Rejestr Sądowy [dostęp 2018-03-29] .
- ↑ Jerzy S. Majewski, Spacerownik. Nowa Praga i Targówek., „Gazeta Wyborcza”, Warszawa, 21 czerwca 2007, s. 13 .
- ↑ Opuszczone osiedle Edbudu wystawione na sprzedaż [online], Targowek.info, 1 sierpnia 2012 [dostęp 2018-03-29] .