Unicorn Grocery
Państwo | |
---|---|
Siedziba | |
Adres |
89 Albany Rd, Chorlton, Manchester, M21 0BN, England |
Data założenia |
1996 |
Zatrudnienie |
ok. 70 |
Położenie na mapie Manchesteru | |
Położenie na mapie Wielkiej Brytanii | |
Położenie na mapie Anglii | |
Położenie na mapie Wielkiego Manchesteru | |
53°26′44,5200″N 2°16′36,2280″W/53,445700 -2,276730 | |
Strona internetowa |
Unicorn Grocery (pol. Spożywczy Jednorożec) – spółdzielczy sklep spożywczy zlokalizowany w Chorlton-cum-Hardy, w Manchestrze. Jako spółdzielnia pracownicza jest kontrolowany w sposób demokratyczny przez jej członków/właścicieli, którzy prowadzą działalność gospodarczą w oparciu o płaską strukturę organizacyjną i jednakową stawkę wynagrodzenia. Etyka stanowi podstawę działalności biznesowej, a Statut firmy stanowi ramy, w których działa biznes.
Unicorn jest ściśle związany z lokalną siostrzaną firmą Glebelands City Growers in Sale i posiada 21 akrów (8,5 ha) podmiejskich gruntów uprawnych w Glazebury[1]. Sprzedaje świeżą, suszoną i przetworzoną żywność oraz napoje, w dużej mierze ekologiczne, z naciskiem na lokalne i sprawiedliwe zaopatrzenie, jak również artykuły gospodarstwa domowego, pielęgnacji ciała i ogólne artykuły spożywcze[2]. Utrzymując ceny zgodne z cenami w supermarketach, Unicorn jest jednym z największych niezależnych, całodziennych sklepów spożywczych w Wielkiej Brytanii, a jego roczny obrót wynosi około 8 milionów funtów[3][4]. W 2017 zdobył nagrodę BBC Food & Farming Awards „Najlepsza żywność detaliczna”[5]. W 2008 zdobył dwie nagrody krajowe: „Najlepsza lokalna żywność detaliczna” Radia BBC[6] oraz „Najlepszy niezależny detalista” miesięcznika Observer Food[7].
Model i struktura[edytuj | edytuj kod]
Firma opiera się na modelu opracowanym przez Rogera Sawtella[8], byłego przewodniczącego Industrial Common Ownership Movement (ICOM)[9], federacji spółdzielczej, która obecnie jest częścią Co-operatives UK[10]. Roger obszernie pisał o strukturze współpracy i partycypacji pracowników, a jego model został po raz pierwszy wprowadzony w życie w Daily Bread Co-operative, spółdzielni pracowniczej w Northampton (obecnie z siostrzanym oddziałem w Cambridge). Pomysł założenia podobnej firmy w Manchesterze powstał w 1994, na podstawie doświadczeń Adama Yorka, który pracował w sklepie Northampton[11].
Model obraca się wokół bezpośrednich, często masowych zakupów (w miarę możliwości bezpośrednio od producentów, a nie od dystrybutorów), przetwarzania na miejscu w celu uzyskania wartości dodanej oraz konkurencyjnych marż i cen, odpowiadających cenom z supermarketów[12]. Unicorn opiera się na podstawowych zasadach organizacji spółdzielczej, to znaczy, że właścicielem i demokratycznym kierownikiem przedsiębiorstwa są jego pracownicy (członkowie spółdzielni), oni otrzymują zyski lub inne korzyści generowane przez przedsiębiorstwo[13]. Nie ma zewnętrznych udziałowców, kadry kierowniczej ani właścicieli. Spółdzielnia jest prawie całkowicie ‘wspólna’, tzn. wszyscy pracownicy są członkami spółdzielni. Wyjątek stanowi fakt, że od 5 do 10% potrzebnych godzin może być wykonywanych przez ‘dorywczy’ personel. Eksperymenty z trzecim poziomem ‘asystentów sklepowych’, którzy nie byli członkami, okazały się niepraktyczne.
Unicorn Grocery dziś[edytuj | edytuj kod]
Biznes zajmuje teren o powierzchni 930 m² (w tym duże powierzchnie magazynowe i biurowe), osiąga obroty rzędu 8 milionów funtów i zatrudnia około 70 członków spółdzielni oraz pracowników tymczasowych[4]. Sprzedaje niepakowane ekologiczne owoce i warzywa, podstawowe suszone składniki, żywność gotową, produkty chłodzone i delikatesowe, ekologiczny chleb i alkohol oraz przyjazne dla środowiska produkty dla ciała i gospodarstwa domowego. Wszystkie są pozyskiwane zgodnie z zasadami obowiązującymi w sklepie, z naciskiem na lokalny, ekologiczny i sprawiedliwy handel[2]. Oprócz artykułów spożywczych, w sklepie znajduje się plac zabaw dla dzieci, informacje o produktach i ich przeznaczeniu oraz ‘zielony dach’[14]. W 2007 członkowie Unicorn stali się właścicielami gruntów, kupując 21 akrów (85 tys. m²) ziemi uprawnej oddalonej o 23 km od sklepu w Glazebury w Cheshire, po raz kolejny korzystając z pożyczek na sfinansowanie zakupu[15]. W celu poprawy i zabezpieczenia regionalnych dostaw świeżych warzyw do sklepów, grunty te zostaną wykorzystane do ekologicznej uprawy warzyw, na sprzedaż w sklepie, znacznie zmniejszając ilość mil żywności.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Z pierwotnej grupy roboczej składającej się z dwóch osób, sklep został otwarty 21 września 1996 czteroosobową grupą roboczą oraz wolontariuszami. Wsparcie finansowe i doradztwo pochodziło z takich źródeł, jak Industrial Common Ownership Finance Ltd (ICOF), Co-op Finance Team, pożyczka i akcja kredytowa Triodos Bank (forma obligacji terminowych pozyskanych od sympatków i potencjalnych klientów). Obroty zaczęły się na poziomie 4000 funtów rocznie i osiągnęły 4 miliony funtów w 2007[16]. Towarzyszył temu wzrost zatrudnienia, który w samym roku wyniósł 51 osób. Po wynajęciu terenu na 7 lat, firma Unicorn stanęła w obliczu zamknięcia w 2003, kiedy to właściciele „Town and Country” postanowili sprzedać teren[17]. Wykorzystując 100 000 funtów z obligacji pożyczkowych zebranych w ciągu tygodnia hipotekę z banku Triodos oraz dodatkowe fundusze z ICOF, Co-operative Action i Inspiring Change Scheme Triodos Bank[18][19], firma Unicorn zebrała potrzebny milion funtów i kupiła budynek.
Rozwój wymusił zmiany organizacyjne w kooperacji, z których najważniejsze to stworzenie „struktury reprezentacyjnej”, odejście od wszystkich członków uczestniczących w odbywających się co tydzień zebraniach decyzyjnych[20]. Po tym, jak grupa rozrosła się do ponad 15 osób, członkowie podzielili się na zespoły, a poszczególni członkowie kooperacji są obecnie reprezentowani przez „przeglądy zespołów” na odbywających się co dwa tygodnie zebraniach „forum”[21].
Reguły[edytuj | edytuj kod]
Unicorn Grocery działa w ramach zestawu wytycznych, znanych jako Statut[22]:
- Bezpieczne zatrudnienie: Celem firmy jest zapewnienie bezpiecznego zatrudnienia dla swoich członków.
- Równe szanse: Celem firmy jest zarezerwowanie części zatrudnienia dla członków z niepełnosprawnością intelektualną.
- Zdrowa konsumpcja: Celem jest handel zdrową żywnością i artykułami gospodarstwa domowego nie pochodzącymi od zwierząt. Handel środkami spożywczymi, które zostały poddane minimalnemu przetworzeniu. Wytyczne dotyczące produktów obejmują unikanie dodawania cukru, soli i pochodnych zwierzęcych.
- Sprawiedliwy i zrównoważony handel: Dążenie do handlu w sposób wspierający zrównoważone środowisko i gospodarkę światową. Prowadzenie preferencyjnego handlu produktami, które są zgodne z etosem ‘sprawiedliwego handlu’.
- Solidarność we współpracy: Celem firmy jest wspieranie podobnych przedsięwzięć, spółdzielni lub innych. Celem jest zachęcanie do współpracy poprzez prowadzenie funduszu wspierającego projekty, które podzielają jego wizję społeczności i społeczeństwa w Wielkiej Brytanii. Do tego funduszu wpłacany jest 1% kosztów wynagrodzeń.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ GLEBELANDS CITY GROWERS [online], Unicorn Grocery [dostęp 2020-05-14] [zarchiwizowane z adresu 2020-05-14] (ang.).
- ↑ a b Affordable wholefoods and groceries – Unicorn Grocery, Manchester [online], Unicorn Grocery [dostęp 2020-05-14] (ang.).
- ↑ Financial Statements [online] [dostęp 2020-05-14] [zarchiwizowane z adresu 2020-05-14] (ang.).
- ↑ a b Jobs at Unicorn, Manchester – a co-operative livelihood in the food sector [online], Unicorn Grocery [dostęp 2020-05-14] [zarchiwizowane z adresu 2020-05-14] (ang.).
- ↑ Food and Farming Awards, BBC Food & Farming Awards 2017 Winners – Best Food Retailer: Unicorn Grocery [online], BBC [dostęp 2020-05-14] [zarchiwizowane z adresu 2020-05-14] (ang.).
- ↑ Food & Farming Awards 2009 [online], www.bbc.co.uk [dostęp 2020-05-14] [zarchiwizowane z adresu 2020-05-14] (ang.).
- ↑ Guardian Staff , OMF awards: Readers’ award: The best independent shops, „The Guardian”, 30 marca 2008, ISSN 0261-3077 [dostęp 2020-05-14] [zarchiwizowane z adresu 2020-05-14] (ang.).
- ↑ Roger Sawtell , Blueprint for 50 Co-ops (ang.).
- ↑ Papers of Roger Sawtell [online], Archives Hub [dostęp 2020-05-14] [zarchiwizowane z adresu 2020-05-14] (ang.).
- ↑ Co-operatives UK , Annual Report and Financial Statements 2002, 2002, s. 4–5 (ang.).
- ↑ Our history [online], Unicorn Grocery [dostęp 2020-05-14] [zarchiwizowane z adresu 2020-05-14] (ang.).
- ↑ Affordable organic produce, fruit and veg – Unicorn Grocery, Manchester [online], Unicorn Grocery [dostęp 2020-05-14] [zarchiwizowane z adresu 2020-05-14] (ang.).
- ↑ Statement on the Co-operative Identity [online], ICA, 4 lutego 2012 [dostęp 2020-05-14] [zarchiwizowane z adresu 2012-02-04] (ang.).
- ↑ Catherine Early , How we did it ... Grocery roof becomes biodiversity showcase [online], Planning [zarchiwizowane z adresu 2020-05-14] (ang.).
- ↑ „Everything is local” – myths about Unicorn Grocery [online], Unicorn Grocery [dostęp 2020-05-14] [zarchiwizowane z adresu 2020-05-14] (ang.).
- ↑ Unicorn Annual Accounts 2007, 2007(ang.).
- ↑ Unicorn appeals to customers for support [online], Manchester Evening News, 9 sierpnia 2004 [dostęp 2020-05-14] [zarchiwizowane z adresu 2020-05-14] (ang.).
- ↑ Triodos, ‘Inspiring Change’ Project list 200, 2003 (ang.).
- ↑ Triodos Bank Newsletter Autumn 2003, Triodos Bank, 2003(ang.).
- ↑ Grow a Grocery. A guide to starting and growing a wholefood co-operative [online] [dostęp 2020-05-14] [zarchiwizowane z adresu 2020-05-14] (ang.).
- ↑ Working in a cooperative grocery store: Debbie Clarke of Union Grocery [online], NonCorporate.org, 15 grudnia 2019 [dostęp 2020-05-14] [zarchiwizowane z adresu 2020-05-14] (ang.).
- ↑ Founded on environmental and social values [online], Unicorn Grocery [dostęp 2020-05-14] [zarchiwizowane z adresu 2020-05-14] (ang.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Oficjalna strona spółdzielni (ang.)