Pochwiak wielkopochwowy
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
pochwiak wielkopochwowy |
| Nazwa systematyczna | |
| Volvariella volvacea (Bull.) Singer Lilloa 22: 401 (1951) | |
Pochwiak wielkopochwowy, pochwiak pochwiasty (Volvariella volvacea (Bull.) Singer) – gatunek grzybów z rodziny łuskowcowatych (Pluteaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Volvariela, Pluteaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1786 r. Jean Baptiste Bulliard nadając mu nazwę Agaricus volvaceus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1951 r. Rolf Singer, przenosząc go do rodzaju Volvariella[1].
Synonimów łacińskich jest 20. Niektóre z nich:
- Agaricus volvaceus Bull. 1786
- Agaricus volvaceus var. volvaceus Bull. 1786
- Amanita virgata Pers. 1797
- Vaginata virgata (Pers.) Gray 1821
- Volvaria volvacea (Bull.) P. Kumm. 1871
- Volvariopsis volvacea (Bull.) Murrill 1917[2].
Alina Skirgiełło w 1999 r. wprowadziła nazwę pochwiak pochwiasty, Władysław Wojewoda jednak uznał ja za nieodpowiednią, gdyż wszystkie pochwiaki mają pochwę i w swoim zestawieniu wielkoowocnikowych grzybów Polski w 2003 podał nazwę pochwiak wielkopochwowy[3].
Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]
W Polsce gatunek rzadki. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status R – potencjalnie zagrożony z powodu ograniczonego zasięgu geograficznego i małych obszarów siedliskowych[4]. Jest rzadki również w całej Europie[5].
Naziemny grzyb saprotroficzny. Rośnie na próchnicznej ziemi i na rozkładających się resztkach organicznych[5].
Znaczenie[edytuj | edytuj kod]
Grzyb jadalny. Jest uprawiany w Azji południowo-wschodniej i na Dalekim Wschodzie. Pochwiaki wielkopochwowe są bardzo popularne w kuchni tajskiej, kupowane są w krajach azjatyckich świeże, w Europie spotyka się jedynie suszone lub w puszkach[6].
Grzyb uprawny. Pochwiaki często uprawiane są na matach ze słomy ryżowej i zbierane niedojrzałe, przed pęknięciem osłony[7]. Łatwo się przystosowują i dojrzewanie zajmuje im od czterech do pięciu dni. Najlepiej rosną w klimatach subtropikalnych o dużych rocznych opadach. Nie są znane żadne źródła mówiące o ich hodowli przed XIX wiekiem[8]. Przypominają trującego muchomora zielonawego (sromotnikowego), ale odróżniają je od niego różowe zarodniki, białe w przypadku muchomora. Mimo tego, wiele osób, w szczególności imigrantów z południowo-wschodniej Azji, gdzie pochwiak wielkopochowy jest powszechny, zatruło się na skutek tej pomyłki[9].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2013-09-15] (ang.).
- ↑ Species Fungorum. [dostęp 2013-04-15]. (ang.).
- ↑ Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 690, ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ Zbigniew Mirek i inni, Czerwona lista roślin i grzybów Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, PAN, 2006, s. 70, ISBN 83-89648-38-5.
- ↑ a b Alina Skirgiełło, Grzyby (Mycota), podstawczaki (Basidiomycota), łuskowcowate (Pluteaceae), Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, 1999, ISBN 83-85444-66-1.
- ↑ Sallie Morris, Kuchnia tajska – to proste!, Warszawa 2007, ISBN 978-83-61171-28-7.
- ↑ Shu-ting Chang, T.H. Quimio, Tropical Mushrooms: Biological Nature and Cultivation Methods, s. 120.
- ↑ Deh-Ta Hsiung, The Chinese Kitchen, wyd. Rev. ed, London: Kyle Cathie Ltd, 2006, s. 186–87, ISBN 1-85626-702-4, OCLC 225223897.
- ↑ N.P. Money, Mr. Bloomfield’s Orchard: The Mysterious World of Mushrooms, Molds, and Mycologists, Oxford: University Press, 2004, s. 153, ISBN 978-0-19-517158-7.