Wilgotnica czerwieniejąca

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wilgotnica czerwieniejąca
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

wodnichowate

Rodzaj

Neohygrocybe

Gatunek

wilgotnica czerwieniejąca

Nazwa systematyczna
Neohygrocybe ovina (Bull.) Herink
Sb. severočesk. Mus., Hist. Nat. 1: 72 (1958)
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[1]

Wilgotnica czerwieniejąca (Neohygrocybe ovina (Bull.) Herink) – gatunek grzybów z rodziny wodnichowatych (Hygrophoraceae)[2].

Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Neohygrocybe, Hygrophoraceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[2].

Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1793 r. Jean Baptiste François Bulliard nadając mu nazwę Agaricus ovinus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1958 r. Josef Herink[2].

Synonimy:

  • Agaricus ovinus Bull. 1793
  • Agaricus ovinus Bull. 1793 var. ovinus
  • Camarophyllus ovinus (Bull.) P. Kumm. 1871
  • Hygrocybe nitiosa (A. Blytt) M.M. Moser 1953
  • Hygrocybe nitiosa (A. Blytt) M.M. Moser 1967
  • Hygrocybe ovina (Bull.) Kühner 1926
  • Hygrophorus nitiosus A. Blytt 1905
  • Hygrophorus ovinus (Bull.) Fr. 1838[3].

Nazwę polską wilgotnica czerwieniejąca zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r., Barbara Gumińska opisywała ten gatunek w 1997 r. pod nazwą wilgotnica czerwona lub wilgotnica owcza, Stanisław Chełchowski – wodnicha owcza[4]. Wszystkie nazwy polskie są niespójne z aktualną nazwą naukową[2].

Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]

Opisano występowanie wilgotnicy czerwieniejącej w Europie, w Japonii i Korei[5]. W piśmiennictwie naukowym na terenie Polski do 2003 r. podano 5 stanowisk[4]. W późniejszych latach podano nowsze stanowiska[6], a najbardziej aktualne podaje internetowy atlas grzybów[7]. Ma status E – gatunek zagrożony wymarciem, którego przeżycie jest mało prawdopodobne, jeśli nadal działać będą czynniki ryzyka[8]. Znajduje się na listach gatunków zagrożonych także w Austrii, Szwajcarii, Niemczech, Danii, Litwie, Norwegii, Szwecji, Finlandii[4].

Występuje na naturalnych i półnaturalnych terenach trawiastych; na polanach, pastwiskach oraz w lasach, zwłaszcza górskich[4].

Gatunki podobne[edytuj | edytuj kod]

Charakterystyczną cechą wilgotnicy czerwieniejącej jest czerwienienie owocników po uszkodzeniu, oraz zapach azotu. Wilgotnica kwaskowata (Hygrocybe nitrata) również jest podobnie ubarwiona, ale nie zmienia barwy po uszkodzeniu. Wilgotnica czerniejąca (Hygrocybe conica) z wiekiem lub po uszkodzeniu zmienia kolor z żółtego, czerwonego lub pomarańczowego na czarny, ale ma stożkowaty kapelusz i włóknisty trzon (u wilgotnicy czerwieniejącej jest on gładki)[9].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Neohygrocybe ovina, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  2. a b c d Index Fungorum [online] [dostęp 2023-03-08].
  3. Species Fungorum [online] [dostęp 2019-02-07].
  4. a b c d Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
  5. Discover Life Maps [online] [dostęp 2019-02-07].
  6. Grzyby makroskopijne Polski w literaturze mikologicznej [online], grzyby.pl [dostęp 2023-03-04].
  7. Aktualne stanowiska wilgotnicy czerwieniejącej w Polsce [online], grzyby.pl [dostęp 2023-03-08].
  8. Zbigniew Mirek i inni, Czerwona lista roślin i grzybów Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, PAN, 2006, ISBN 83-89648-38-5.
  9. Hygrocybe ovina – the blushing waxcap [online] [dostęp 2019-02-07].