William Byrd

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
William Byrd
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

ok. 1543
Lincolnshire

Pochodzenie

angielskie

Data i miejsce śmierci

4 lipca 1623
Stondon Massey

Instrumenty

organy

Gatunki

muzyka poważna muzyka renesansowa

Zawód

kompozytor, organista

Faksymile

William Byrd (ur. w 1543 (1540?) w Lincolnshire, zm. 4 lipca 1623 w Stondon Massey) – angielski kompozytor i organista. Jeden z najważniejszych twórców muzyki angielskiego renesansu.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Karierę muzyczną rozpoczął w młodym wieku. Bardzo prawdopodobne jest, że w okresie panowania Marii Tudor (1553-1558) był członkiem kapeli królewskiej prowadzonej przez Thomasa Tallisa, innego słynnego kompozytora angielskiego tej epoki. Później młody Byrd poznawał tajniki sztuki kompozycji pod opieką Tallisa, a gdy osiągnął mistrzostwo w swym rzemiośle, stał się bliskim przyjacielem swego nauczyciela. W 1572 został organistą londyńskiej Chapel Royal (piastował to stanowisko wspólnie z Thomasem Tallisem). Obaj artyści otrzymali także od królowej przywilej monopolu na druk nut. William Byrd był również nauczycielem innego ważnego kompozytora epoki elżbietańskiej, Thomasa Morleya.

Twórczość[edytuj | edytuj kod]

Utwory Byrda kontynuują tradycję angielską, ale też kontynentalną, jak msze i motety. Przez swe mistrzostwo w muzyce chóralnej zwany był niekiedy „angielskim Palestriną”. Przeszczepiał na grunt angielski niektóre znane już na kontynencie, a nowe w muzyce angielskiej, formy muzyczne (np. madrygał). Mimo iż dożył sędziwego wieku, żyjąc i tworząc już także w XVII stuleciu, pozostał kompozytorem raczej konserwatywnym i trudno go uznać za twórcę epoki baroku. Głównym osiągnięciem Byrda jest istotny wkład w tworzenie angielskiej muzyki sakralnej. Pisał także do tekstów łacińskich – do końca życia pozostał katolikiem. Skomponował wiele pieśni na głos z towarzyszeniem zespołu viol, bardzo różnych w stylu od pieśni np. Dowlanda, u którego słychać silny wpływ szkoły włoskiej. Byrd znany jest też jako kompozytor muzyki instrumentalnej, głównie wirginałowej (zapoczątkował szkołę wirginalistów angielskich) i organowej.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Encyklopedia muzyki. Andrzej Chodkowski (red.). Warszawa: PWN, 1995, s. 132. ISBN 83-01-11390-1. (pol.).
  • The New Grove Dictionary of Music and Musicians, vol. B. Oxford University Press, 2004. ISBN 978-0-19-517067-2. (ang.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]