Zamek Râșnov

Zamek widoczny z dołu i góry w tle

Zamek górny, po lewej Mały Barbakan. Widok z Wieży Batory

Widok z górnego zamku na miasto

Zamek Râșnov (rum. Cetatea Râșnov, niem. Rosenauer Bauernburg, węg. Barcarozsnyó vára) – zamek chłopski wznoszący się nad miastem o tej samej nazwie, w Siedmiogrodzie (Burzenland), w środkowej Rumunii.

Historia

Pierwotną twierdzę wybudowali prawdopodobnie Krzyżacy między 1211 a 1225 rokiem, nie zostało to jednak potwierdzone. Po ich wygnaniu przejęły go gminy saskie z okolicy i podobnie jak inne zamki chłopskie służył jako miejsce schronienia przed najazdami, głównie Turków i Tatarów. Mieszkańcy Râșnova i innych miast w kolejnych wiekach zamek rozbudowywali i umacniali. Po raz pierwszy wspominany jest jednak w źródłach dopiero w 1335 roku, kiedy jako jeden z dwóch zamków zdołał obronić się w czasie najazdu tatarskiego.

Zamek nigdy nie został zdobyty w walce, ale w 1612 roku załoga została zmuszona do kapitulacji z powodu braku wody – zajęły go wojska Gabriela Batorego. Aby zapobiec w przyszłości takim sytuacja w latach 1625–1640 (pojawiają się też daty 1623–1642) wydrążono w skale głęboką na 146 metrów studnię. Według legendy do prac zmuszono dwóch tureckich jeńców, obiecując im wolność. Dzięki nowej studni w latach 1658–1661 okoliczna ludność mogła przebywać bezpieczna za murami przez trzy lata.

W 1718 cytadela została częściowo zniszczona przez pożar, a w 1802 roku dodatkowo trzęsienie ziemi. W XIX wieku jeszcze dwukrotnie była wykorzystywana jako miejsce schronienia – w 1821 przez uchodźców z Wołoszczyzny po nieudanym powstaniu oraz ponownie przez mieszkańców w czasie Wiosny Ludów, gdy przez Râșnov przechodziły wojska cesarskie i rewolucjonistów węgierskich.

W 1850 wskutek uspokojenia sytuacji politycznej oraz niewielkich możliwości obronnych zamek ostatecznie opuszczono i szybko zaczął niszczeć; pozostawiono w nim tylko jednego strażnika, który alarmował biciem w dzwon na wypadek zauważenia pożaru.

W latach 50. XX wieku dokonano pierwszych remontów i konserwacji.

Architektura

Twierdza składała się z zamku górnego i dolnego, otoczona murami o wysokości 5 metrów. Główne wejście prowadziło przez zachowaną częściowo do dziś Wieżę Batorych. Na terenie zamku dolnego odkryto podczas wykopalisk pozostałości kaplicy. W XVI wieku rozpoczęto budowę górnego zamku, który stał się główną częścią kompleksu. Znajdowało się w nim kilkadziesiąt domów, nowa kaplica, szkoła oraz fontanna. Od dolnego zamku odgradzał górną część mur wewnętrzny z „małym” barbakanem oraz dwoma wieżami obronnymi.

Kolejny barbakan oraz trzy wieże wchodziły w skład zewnętrznych murów obronnych zamku górnego. Podwójne mury miejskie od zachodniej strony (zamku dolnego) to jedyne miejsce, gdzie nieprzyjaciel mógł podejść tak blisko twierdzy, od północy, południa i zachodu dodatkowym zabezpieczenie stanowiły wysokie na 150 metrów ściany skalne.

Do dzisiaj zachowała się spora część zabudowań zamku górnego (w tym około 30 domów). W miejscu kaplicy znajduje się punkt widokowy. Na terenie zamku dolnego widać jedynie zarys młodszej świątyni.

Współczesność

Napis pod zamkiem

Zamek chłopski jest popularną atrakcją turystyczną. Dostać się do niego można kolejką turystyczną lub piechotą z centrum Râșnova lub samochodem okrężną drogą.

Wstęp jest płatny.

Pod murami umieszczono napis Râșnov stylizowany na Hollywood Sign.

Bibliografia

• W. Korsak, J. Tokarski, Rumunia i Mołdowa. Praktyczny przewodnik, Bielsko-Biała 2008

Linki zewnętrzne

• Historia i galeria zdjęć zamku w Râșnov

Zobacz też

• Kościoły warowne w Siedmiogrodzie