Zespół dominikański w Żółkwi
46-227-0004, 46-227-0005, 46-227-0006, 46-227-0007, 46-227-0008 | |||||||||||||||
Widok od strony wschodniej | |||||||||||||||
Państwo | |||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Miejscowość | |||||||||||||||
Wyznanie | |||||||||||||||
Kościół | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
Położenie na mapie Żółkwi | |||||||||||||||
Położenie na mapie Ukrainy | |||||||||||||||
Położenie na mapie obwodu lwowskiego | |||||||||||||||
50°03′21″N 23°58′14″E/50,055833 23,970556 |
Zespół dominikański w Żółkwi – kościół i klasztor dominikanów znajdujący się w Żółkwi na Ukrainie Zachodniej.
W 1994 kościół przekazano grekokatolikom i jest użytkowany jako cerkiew greckokatolicka pw. św. Jozafata Kuncewicza Biskupa i Męczennika.
Historia[edytuj | edytuj kod]
W 1653 kasztelanowa krakowska Teofila z Daniłowiczów Sobieska ufundowała i uposażyła kościół i klasztor dominikanów w intencji zamordowanego w 1652 przez Kozaków po bitwie pod Batohem syna - Marka Sobieskiego, brata późniejszego króla Jana III Sobieskiego. Miało to być drugie mauzoleum rodzinne oraz sanktuarium maryjne. Główne prace w kościele zakończono w 1655[1], a konsekracja nastąpiła w 1677. Natomiast barokowy klasztor z lat 1754–1792, zwano z racji opiekunów klasztorem królewskim Conventus Regalis. Kościół był niszczony kilkakrotnie przez pożary. Jan III Sobieski ufundował matce Teofili Sobieskiej i bratu Markowi piękne późnobarokowe nagrobki, znacznie zniszczone po 1945, ale zachowane do dzisiaj. Dominikanie jako nieliczni przetrwali kasatę józefińską. W czasach ZSRR zespół pełnił funkcje magazynu i budynków administracyjnych.
-
Od strony zachodniej
-
Elewacja frontowa
-
Klasztor zewnątrz
Architektura i wyposażenie[edytuj | edytuj kod]
Kościół zbudowany jest na planie krzyża, ma szeroką nawę i boczne kaplice. Na skrzyżowaniu naw umieszczono małą sygnaturkę. Obecny wygląd fasady to efekt przebudowy w 1833. Zespół otoczony jest murami z basztą w płn.-wsch. narożniku.[1] Pochodzący stąd obraz Matki Boskiej Żółkiewskiej, koronowany koronami papieskimi w 1929, znalazł się po 1945 w kościele dominikańskim na Służewie w Warszawie[2].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Jacek Tokarski , Lwów i okolice, Bielsko-Biała: Wyd. Pascal, 2007, s. 299, ISBN 978-83-7304-776-1, OCLC 749499813 .
- ↑ Maciej Kluczka , Matka Boża Żółkiewska: skromny obraz, bogaty w łaski [online], Misyjne.pl, 12 października 2019 [dostęp 2023-08-24] (pol.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Jacek Tokarski , Lwów i okolice, Bielsko-Biała: Wyd. Pascal, 2007, s. 299, ISBN 978-83-7304-776-1, OCLC 749499813 .