Falkenberg (Szwecja): Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Superettan -> Allsvenskan
rozbudowa
Linia 1: Linia 1:
{{Miasto infobox
{{Miejscowość infobox
|nazwa = Falkenberg
|nazwa = Falkenberg
|nazwa oryginalna =
|nazwa oryginalna =
|zdjęcie =
|zdjęcie = 027falkenberg.jpg
|opis zdjęcia =
|opis zdjęcia = [[Tullbron]] na rzece [[Ätran]] oraz Gamla stan w Falkenberg (2013)
|herb = Falkenberg vapen.svg
|herb = Falkenberg vapen.svg
|flaga =
|flaga =
|dopełniacz nazwy = Falkenbergu
|dopełniacz nazwy = Falkenberg
|dewiza =
|przydomek =
|państwo = SWE
|państwo = SWE
|1. jednostka administracyjna = [[Halland]]
|1. jednostka administracyjna = [[Plik:Halland vapen.svg|20px]] [[Halland]]
|2. jednostka administracyjna = [[Plik:Falkenberg vapen.svg|20px]] [[gmina Falkenberg|Falkenberg]]
|data założenia =
|prawa miejskie =
|powierzchnia = 14,85
|powierzchnia = 14,54
|wysokość =
|wysokość =
|rok = 2010
|rok = 2005
|liczba ludności = 20 035
|liczba ludności = 18 972
|gęstość zaludnienia = 1349
|gęstość zaludnienia =
|numer kierunkowy = (+46) 346
|numer kierunkowy =
|kod pocztowy = 311 xx
|kod pocztowy =
|tablice rejestracyjne =
|tablice rejestracyjne =
|podział miasta = 13 dzielnic
|plan miasta =
|kod mapy = SE-N
|kod mapy = SE-N
|stopniN = 56 |minutN = 53 |sekundN =
|stopniN= 56 |minutN= 54 |sekundN= 10
|stopniE = 12 |minutE = 30 |sekundE =
|stopniE= 12 |minutE= 29 |sekundE= 15
|commons = Category:Falkenberg
|commons = Category:Falkenberg (Sweden)
|wikinews =
|www = http://www.falkenberg.se/
|wikicytaty =
|wikisłownik =
|www = http://www.falkenberg.se
}}
}}
'''Falkenberg''' – [[Szwecja|szwedzkie]] miasto, leżące nad rzeką [[Ätran]] w regionie [[Halland]]. Prawa miejskie otrzymało w 1558 roku
'''Falkenberg''' – [[miasto (Szwecja)|miasto]] (''[[tätort]]'')<ref group=uwaga>Według defincji Statistiska centralbyrån (SCB).</ref> w [[Szwecja|Szwecji]], położone w regionie administracjnym ([[Podział administracyjny Szwecji|''län'']]) [[Halland]]. Ośrodek administracyjny (''centralort'') [[gmina Falkenberg|gminy Falkenberg]].

Do 1970 r. Falkenberg posiadał administracyjny status [[Miasta w Szwecji|miasta]]. W 1971 r., w wyniku reformy administracyjnej, miasto Falkenberg (''Falkenbergs stad'') weszło w skład nowo utworzonej gminy Falkenberg (''Falkenbergs kommun'').

W 2010 r. Falkenberg liczył 20 035 mieszkańców<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.scb.se/sv_/Hitta-statistik/Statistik-efter-amne/Miljo/Markanvandning/Tatorter-arealer-befolkning/12994/13001/|tytuł=Tätorter; arealer, befolkning. Tätorter 2010|autor=Statistiska centralbyrån|język=sv|data dostępu=2014-05-04}}</ref>.

== Geografia ==
Falkenberg położony jest u ujścia rzeki [[Ätran]] do [[Kattegat]]u, w prowincji historycznej ([[historyczne krainy Szwecji|''landskap'']]) [[Halland (kraina)|Halland]] na zachodnim wybrzeżu Szwecji (''västkusten'').

== Historia ==
W [[średniowiecze|średniowieczu]] Halland stanowił prowincję pograniczną, należącą wówczas do [[Historia Danii|Królesta Danii]] ([[Skåneland|Skånelandene]]). Obszar ten był często terenem wyniszczających wojen granicznych pomiędzy władcami Szwecji, Danii i okresowo [[Historia Norwegii|Norwegii]]. Pod koniec XIII w. na lewym brzegu rzeki Ätran, niedaleko jej ujścia do Kattegatu, zbudowano zamek nazwany Falkenberg, który miał strzec północnych granic Danii. Zamek Falkenberg został zniszczony w 1434 r. podczas [[Engelbrekt Engelbrektsson|powstania Engelbrekta]]. Odbudowy zamku nigdy już nie podjęto. Nazwę Falkenberg przejęło miasto Ätraby<ref name="autonazwa1">{{cytuj stronę|url=http://www.falkenberg.se/1/kommun--politik/om-falkenberg/historia.html#.U2ZmHrteGUk|tytuł=Falkenbergs historia|autor=Falkenbergs kommun|język=sv|data dostępu=2014-05-04}}</ref>.

Na drugim brzegu Ätran, która w pewnych okresach była rzeką graniczną, wyrósł w tym czasie ośrodek handlowy o nazwie Ätraby. Ok. 1300 r. wzniesiono tam kościół p.w. św. Wawrzyńca (''Sankt Laurentii kyrka''). Pod koniec XIV w. w pobliżu Ätraby założono nowe miasto, nazwane Ny-Falkenberg. Z 1558 r. pochodzi najstarsze zachowane potwierdzenie praw miejskich dla Falkenberg<ref name="autonazwa2">{{cytuj stronę|url=http://runeberg.org/nfbg/0701.html|tytuł=Falkenberg|autor=Nordisk familjebok. Uggleupplagan (1907)|język=sv|data dostępu=2014-05-04}}</ref>. Oba miasta, Falkenberg (Ätraby) i Ny-Falkenberg, zostały zniszczone w 1565 r. w czasie [[I wojna północna|I wojny północnej]] (1563-1570). Miasto Ny-Falkenberg przestało istnieć<ref name="autonazwa1"/>.

W 1645 r., na mocy [[Traktat w Brömsebro (1645)|traktatu w Brömsebro]], Falkenberg wraz z całym Halland znalazł się w granicach Królestwa Szwecji. Miasto rozwijało się powoli. W 1658 r., według członka szwedzkiej [[Rada królewska w Szwecji|Rady Królestwa]] Christera Bonde, Falkenberg, określony jako “mała mieścina” (''en liten fläck''), liczyć miał około 60 mieszczan. W l. 1756-1761 zbudowano nad rzeką Ätran kamienny most ([[Tullbron]]). Nazwa mostu pochodzi od pobieranych na nim opłat za przejazd (''tull'' – [[język szwedzki|szw.]] cło, myto). Opłaty te zniesiono dopiero w 1914 r.<ref name="autonazwa1"/>

W XIX w. nastąpił okres stopniowego rozwoju Falkenberg i jego okolic. W 1854 r. miasto liczyło 941 mieszkańców. W 1866 r. miasto Falkenberg odzyskało prawo składu towaru. Przez zmodernizowany port eksportowano głównie zboże, pochodzące z Halland. W mieście zbudowano szereg magazynów zbożowych. W 1886 r. Falkenberg uzyskał połączenie kolejowe<ref name="autonazwa2"/>. Pod koniec XIX w. powstały pierwsze większe zakłady przemysłowe, m.in. browar Falken (''Bryggeri AB Falken''; założony w 1896 r.), zakłady skórzane, spożywcze, mechaniczne i cegielnie. W 1910 r. Falkenberg liczył już 4452 mieszkańców<ref name="autonazwa1"/>.

W 1971 r., w wyniku reformy administracyjnej i wprowadzenia jednolitego typu [[gmina (Szwecja)|gminy]], gmina miejska Falkenberg (''Falkenbergs stad'') została włączona do nowo utworzonej gminy Falkenberg (''Falkenbergs kommun'')<ref name="autonazwa1"/>.

== Komunikacja i transport ==
=== Transport morski ===
U ujścia Ätran do Kattegatu zlokalizowany jest port morski Falkenberg (''Falkenbergs hamn'') oraz stocznia remontowa<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.falkenberg.se/1/samhalle---trafik/hamnar.html#.U2ZsQLteGUk|autor=Falkenbergs kommun|tytuł=Hamnar|język=sv|data dostępu=2014-05-04}}</ref>.

=== Drogi ===
Przez Falkenberg przebiega trasa europejska [[E6 (trasa europejska)|E6]]/[[E20 (trasa europejska)|E20]] oraz mają początek drogi lokalne do [[Torup]] (''Länsväg 150'') i biegnąca przez [[Ullared]] i [[Svenljunga]] w kierunku [[Borås]] ''Länsväg 154''.

=== Koleje ===
Linię kolejową do Falkenberg doprowadzono w 1886 r. (''Mellersta Hallands Järnväg''; [[Varberg]] – Falkenberg – [[Halmstad]]). W 1896 r. linia ta została upaństwowiona i jest częścią magistrali kolejowej [[Västkustbanan]] ([[Lund (miasto)|Lund]] – [[Göteborg]]). W 2008 r. oddano do użytku nowy dworzec kolejowy, położony ok. 2 km na północ od centrum Falkenberg<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.falkenberg.se/1/samhalle---trafik/kollektivtrafik/tagstation.html#.U2Zwe7teGUk|autor=Falkenbergs kommun|tytuł=Falkenbergs tågstation|język=sv|data dostępu=2014-05-04}}</ref>.


== Dzielnice miasta ==
== Dzielnice miasta ==
{| border="0" width="50%"
|----- valign="top"
|
* Falkagård
* Falkagård
* Stare Miasto (Gamla stan)
* Stare Miasto (Gamla stan)
Linia 42: Linia 65:
* Skogstorp
* Skogstorp
* Skrea strand
* Skrea strand
|
* Tröingeberg
* Tröingeberg
* Västra gärdet
* Västra gärdet
Linia 48: Linia 72:
* Näset
* Näset
* Slätten
* Slätten
|}


== Sport ==
== Sport ==
* [[Falkenbergs VBK]] - klub [[piłka siatkowa|piłki siatkowej]] [[Mężczyzna|mężczyzn]]
* [[Falkenbergs VBK]] - klub [[piłka siatkowa|piłki siatkowej]] [[Mężczyzna|mężczyzn]]
* [[Falkenbergs FF]] - klub [[piłka nożna|piłki nożnej]], występujący nieprzerwanie od sezonu 2014 w [[Allsvenskan]]
* [[Falkenbergs FF]] - klub [[piłka nożna|piłki nożnej]], występujący od sezonu 2014 w [[Allsvenskan]]


== Miasta partnerskie ==
== Miasta partnerskie ==
Miasta partnerskie gminy Falkenberg:
* [[Plik:POL Gniezno COA.svg|20px]] [[Gniezno]], ''Polska''
* [[Gniezno]], [[Polska]]
* [[Oswaldtwistle]], [[Wielka Brytania]]
* [[Oswaldtwistle]], [[Wielka Brytania]]


== Galeria ==
⚫
[[Plik:Grand Hotell Tullbron Falkenberg.jpg|thumb|left|Ätran]]
<center>
⚫
[[Plik:Falkenberg Tullbron.JPG|thumb|left|Most w Falkenbergu]]
<gallery>
⚫
Plik: Grand Hotell Tullbron Falkenberg.jpg|
Plik: Borgen Falkenberg.JPG|
Plik: FalkenbergSankt Laurentii kyrka 001.JPG|
⚫
Plik: Falkenberg Tullbron.JPG|
Plik: Gamla Stan, Falkenberg.jpg
</gallery>
</center>

{{Uwagi}}
{{Przypisy}}


[[Kategoria:Miasta regionu Halland]]
[[Kategoria:Miasta regionu Halland]]
[[Kategoria:Miejscowości regionu Halland]]
[[Kategoria:Gmina Falkenberg]]

Wersja z 19:26, 4 maj 2014

Falkenberg
Ilustracja
Tullbron na rzece Ätran oraz Gamla stan w Falkenberg (2013)
Herb
Herb
Państwo

 Szwecja

Region

Halland

Gmina

Falkenberg

Powierzchnia

14,85 km²

Populacja (2010)
• liczba ludności
• gęstość


20 035
1349 os./km²

Nr kierunkowy

(+46) 346

Kod pocztowy

311 xx

Położenie na mapie Hallandu
Mapa konturowa Hallandu
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Położenie na mapie Szwecji
Mapa konturowa Szwecji
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:city}
Multimedia w Wikimedia Commons
Informacje w Wikipodróżach
Strona internetowa

Falkenberg – miasto (tätort)[a] w Szwecji, położone w regionie administracjnym (län) Halland. Ośrodek administracyjny (centralort) gminy Falkenberg.

Do 1970 r. Falkenberg posiadał administracyjny status miasta. W 1971 r., w wyniku reformy administracyjnej, miasto Falkenberg (Falkenbergs stad) weszło w skład nowo utworzonej gminy Falkenberg (Falkenbergs kommun).

W 2010 r. Falkenberg liczył 20 035 mieszkańców[1].

Geografia

Falkenberg położony jest u ujścia rzeki Ätran do Kattegatu, w prowincji historycznej (landskap) Halland na zachodnim wybrzeżu Szwecji (västkusten).

Historia

W średniowieczu Halland stanowił prowincję pograniczną, należącą wówczas do Królesta Danii (Skånelandene). Obszar ten był często terenem wyniszczających wojen granicznych pomiędzy władcami Szwecji, Danii i okresowo Norwegii. Pod koniec XIII w. na lewym brzegu rzeki Ätran, niedaleko jej ujścia do Kattegatu, zbudowano zamek nazwany Falkenberg, który miał strzec północnych granic Danii. Zamek Falkenberg został zniszczony w 1434 r. podczas powstania Engelbrekta. Odbudowy zamku nigdy już nie podjęto. Nazwę Falkenberg przejęło miasto Ätraby[2].

Na drugim brzegu Ätran, która w pewnych okresach była rzeką graniczną, wyrósł w tym czasie ośrodek handlowy o nazwie Ätraby. Ok. 1300 r. wzniesiono tam kościół p.w. św. Wawrzyńca (Sankt Laurentii kyrka). Pod koniec XIV w. w pobliżu Ätraby założono nowe miasto, nazwane Ny-Falkenberg. Z 1558 r. pochodzi najstarsze zachowane potwierdzenie praw miejskich dla Falkenberg[3]. Oba miasta, Falkenberg (Ätraby) i Ny-Falkenberg, zostały zniszczone w 1565 r. w czasie I wojny północnej (1563-1570). Miasto Ny-Falkenberg przestało istnieć[2].

W 1645 r., na mocy traktatu w Brömsebro, Falkenberg wraz z całym Halland znalazł się w granicach Królestwa Szwecji. Miasto rozwijało się powoli. W 1658 r., według członka szwedzkiej Rady Królestwa Christera Bonde, Falkenberg, określony jako “mała mieścina” (en liten fläck), liczyć miał około 60 mieszczan. W l. 1756-1761 zbudowano nad rzeką Ätran kamienny most (Tullbron). Nazwa mostu pochodzi od pobieranych na nim opłat za przejazd (tull – szw. cło, myto). Opłaty te zniesiono dopiero w 1914 r.[2]

W XIX w. nastąpił okres stopniowego rozwoju Falkenberg i jego okolic. W 1854 r. miasto liczyło 941 mieszkańców. W 1866 r. miasto Falkenberg odzyskało prawo składu towaru. Przez zmodernizowany port eksportowano głównie zboże, pochodzące z Halland. W mieście zbudowano szereg magazynów zbożowych. W 1886 r. Falkenberg uzyskał połączenie kolejowe[3]. Pod koniec XIX w. powstały pierwsze większe zakłady przemysłowe, m.in. browar Falken (Bryggeri AB Falken; założony w 1896 r.), zakłady skórzane, spożywcze, mechaniczne i cegielnie. W 1910 r. Falkenberg liczył już 4452 mieszkańców[2].

W 1971 r., w wyniku reformy administracyjnej i wprowadzenia jednolitego typu gminy, gmina miejska Falkenberg (Falkenbergs stad) została włączona do nowo utworzonej gminy Falkenberg (Falkenbergs kommun)[2].

Komunikacja i transport

Transport morski

U ujścia Ätran do Kattegatu zlokalizowany jest port morski Falkenberg (Falkenbergs hamn) oraz stocznia remontowa[4].

Drogi

Przez Falkenberg przebiega trasa europejska E6/E20 oraz mają początek drogi lokalne do Torup (Länsväg 150) i biegnąca przez Ullared i Svenljunga w kierunku Borås Länsväg 154.

Koleje

Linię kolejową do Falkenberg doprowadzono w 1886 r. (Mellersta Hallands Järnväg; Varberg – Falkenberg – Halmstad). W 1896 r. linia ta została upaństwowiona i jest częścią magistrali kolejowej Västkustbanan (Lund – Göteborg). W 2008 r. oddano do użytku nowy dworzec kolejowy, położony ok. 2 km na północ od centrum Falkenberg[5].

Dzielnice miasta

  • Falkagård
  • Stare Miasto (Gamla stan)
  • Herting
  • Hjortsberg
  • Fajans
  • Skogstorp
  • Skrea strand
  • Tröingeberg
  • Västra gärdet
  • Östra gärdet
  • Arvidstorp
  • Näset
  • Slätten

Sport

Miasta partnerskie

Miasta partnerskie gminy Falkenberg:

Galeria

  1. ↑ Według defincji Statistiska centralbyrån (SCB).
  1. ↑ Statistiska centralbyrån: Tätorter; arealer, befolkning. Tätorter 2010. [dostęp 2014-05-04]. (szw.).
  2. ↑ a b c d e Falkenbergs kommun: Falkenbergs historia. [dostęp 2014-05-04]. (szw.).
  3. ↑ a b Nordisk familjebok. Uggleupplagan (1907): Falkenberg. [dostęp 2014-05-04]. (szw.).
  4. ↑ Falkenbergs kommun: Hamnar. [dostęp 2014-05-04]. (szw.).
  5. ↑ Falkenbergs kommun: Falkenbergs tågstation. [dostęp 2014-05-04]. (szw.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Falkenberg_(Szwecja)&oldid=39383396”