Słońce też wschodzi

Słońce też wschodzi

Autor	Ernest Hemingway
Typ utworu	powieść
Wydanie oryginalne
Język	{{{język}}}

{{Książka infobox}} Sugerowane pola (wstaw w kodzie): | data powstania = | wikiźródła = | język = | wikicytaty = | alt grafiki = | miejsce wydania = | data wydania = | wydawca = | tytuł oryginalny = Nieznane pola: "wydawca oryg", "quote", "data I wyd oryg", "source", "tłumacz", "I wydawca pol", "miejsce oryg wyd", "data I wyd pol", "język oryg wyd" oraz "tytuł oryg".

Słońce też wschodzi (ang. The Sun Also Rises) – powieść Ernesta Hemingwaya wydana w 1926, pisana w Hiszpanii. Pierwsze wydanie polskie tej powieści ukazało się w 1958.

Okoliczności powstania utworu

W latach 20. XX wieku Hemingway żył w Paryżu gdzie był zagranicznym korespondentem dla Toronto Star i podróżował do takich miejsc jak Smyrna w celu pisania reportaży o wojnie grecko-tureckiej. Hemingway chciał użyć swojego doświadczenia dziennikarskiego do pisania literatury pięknej wierząc, że fabuła może zostać oparta o prawdziwe wydarzenia, kiedy pisarz destyluje swoje własne przeżycia w taki sposób. Według biografa Jeffreya Meyersa „to, co stworzył było prawdziwsze od tego, co pamiętał”.

Od lewej: Hemingway, Harold Loeb, Lady Duff Twysden, Hadley Richardson, Donald Ogden Stewart (zasłonięty) i Pat Guthrie w kawiarni w Pampelunie, Hiszpania, lipiec 1925

Wraz ze swoją żoną Hadley Richardson, Hemingway zobaczył po raz pierwszy święto Sanfermines w Pampelunie w 1923, gdzie zafascynowały go walki byków. Powrócili tam razem w roku 1924 i towarzyszyli im Eric Dorman-Smith, John Dos Passos i Donald Ogden Stewart z żoną. Z kolei w 1925 towarzyszyli im Bill Smith, Lady Duff Twysden, jej partner Pat Guthrie i Harold Loeb. Będąc na miejscu grupa szybko się rozdzieliła. Hemingway zauroczony Lady Duff był zazdrosny o Harolda, który był z nią na krótkich wakacjach. Przed końcem tygodnia doszło między mężczyznami do walki na pięści. Ich nastawienie zmieniło się po tym, jak matador Cayetano Ordóñez przyciągnął uwagę widzów. Ordóñez zaszczycił żonę Hemingwaya pokazując jej z ringu ucho zabitego byka.

Hemingway miał zamiar napisać książkę z kategorii literatury faktu o walkach byków, ale potem zdecydował, że tygodnie doświadczeń dały mu wystarczająco dużo materiału do stworzenia powieści. Kilka dni po skończeniu fiesty, w dniu swoich urodzin (21 lipca) zaczął pisać Słońce też wschodzi. Do 17 sierpnia mając napisanych 14 rozdziałów i z roboczym tytułem Fiesta wrócił do Paryża. Ukończył wstępny szkic w dniu 21 września 1925, a w kolejny weekend napisał przedmowę i zmienił tytuł na The Lost Generation.

Kilka miesięcy później w grudniu Hemingway i jego żona spędzili zimę w Schruns, Austrii, gdzie rozpoczął intensywnie poprawiać rękopis. Paulina Pfeiffer dołączyła do nich w styczniu i wbrew poradzie żony namawiała go, by podpisał umowę z Charles Scribner's Sons. Hemingway opuścił Austrię na szybki wyjazd do Nowego Jorku na spotkanie z wydawcami, a po powrocie, podczas postoju w Paryżu zaczął romansować z Pauliną. Wrócił do Schruns ukończyć korekty w marcu. W czerwcu był w Pampelunie zarówno z żoną, jak i Pauliną. Po powrocie do Paryża Hadley poprosiła o separację i udała się do południowej Francji. W sierpniu, sam w Paryżu, Hemingway zakończył pisanie, dedykując powieść dla żony i syna. Po publikacji książki w październiku Hadley poprosiła o rozwód; Hemingway następnie dał jej tantiemy książki.

Fabuła

Jake Barnes jest zakochany w pięknej Lady Ashley. Jest on początkującym pisarzem, weteranem wojennym. Czas spędza na piciu alkoholu i zabawie z grupą przyjaciół, najpierw w Paryżu a potem w hiszpańskiej Pampelunie na fieście. Przez ten czas musi znosić to, że jego ukochana nieustannie zakochuje się w kolejnych mężczyznach i nie odwzajemnia jego uczucia. Ważnym wątkiem fabuły są też nastroje powojenne emigrantów w Europie jak i początki kariery pisarskiej straconego pokolenia.

Hemingway napisał powieść na podstawie własnych przeżyć i autentycznych wydarzeń.

Czas i miejsce akcji

Akcja powieści na początku toczy się w Paryżu we Francji, a potem przenosi się do hiszpańskiego miasta Pampeluna, gdzie właśnie odbywa się wielka fiesta powiązana ze świętem sanfermines. Bohaterowie pojawiają się także w wiejskich okolicach w Hiszpanii, Madrycie i miasteczkach francuskich. Czas powieści to lata 1923 i 1924.

Bohaterowie

• Jake Barnes – początkujący pisarz nieszczęśliwie zakochany w Lady Ashley. Pierwowzorem tej postaci był sam autor, Ernest Hemingway
• Robert Cohn – irlandzki Żyd, początkujący pisarz, były bokser, dawny kochanek Lady Ashley, nielubiany przez resztę. Postać wzorowana na Haroldzie Loebie
• Lady Brett Ashley – piękna uwodzicielka, wdowa po Baronie. Postać wzorowana na Lady Duff Twysden
• Michael – Bankrut, narzeczony Lady Ashley
• Bill Gorton – przyjaciel Jake'a, pisarz
• Pedro Romero – młody matador, kochanek Lady Ashley. Postać wzorowana na legendarnym matadorze z XIX wieku
• Montoya – właściciel hotelu, fascynat walk byków

Bibliografia

• Jeffrey Meyers: Hemingway: A Biography. Macmillan, 1985. ISBN 978-0-333-42126-0. Brak numerów stron w książce
• William Balassi: Hemingway's Greatest Iceberg: The Composition of The Sun Also Rises. Chapel Hill, 1990. ISBN 978-0-8078-1896-1. Brak numerów stron w książce
• Michael Reynolds: Hemingway: The Paris Years. Norton, 1989. ISBN 978-0-393-31879-1. Brak numerów stron w książce
• Carlos Baker: Hemingway: The Writer as Artist. Princeton, 1972. ISBN 978-0-691-01305-3. Brak numerów stron w książce
• Carlos Mellow: Hemingway: A Life Without Consequences. Houghton Mifflin, 1992. ISBN 978-0-395-37777-2. Brak numerów stron w książce
• James Nagel: Brett and the Other Women in The Sun Also Rises. Cambridge, 1992. ISBN 978-0-521-45574-9. Brak numerów stron w książce

Linki zewnętrzne

• Analiza polskiego tłumaczenia powieści pt. „Słońce też wschodzi”