Łzawniczka kustrzebkowata
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
łzawniczka kustrzebkowata |
| Nazwa systematyczna | |
| Ditiola peziziformis (Lév.) D.A. Reid Trans. Br. mycol. Soc. 62(3): 474 (1974) | |
Łzawniczka kustrzebkowata (Ditiola peziziformis (Lév.) D.A. Reid) – gatunek grzybów z rodziny łzawnikowatych (Dacrymycetaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Ditiola, Dacrymycetaceae, Dacrymycetales, Incertae sedis, Dacrymycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy opisał go w 1878 r. Joseph Henri Léveillé nadając mu nazwę Exidia peziziformis. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu Derek Agutter Reid w 1974 r.[1] Synonimy:
- Ditiola luteoalba (Fr.) Quél. 1886
- Exidia peziziformis Lév. 1848
- Femsjonia luteoalba Fr. 1849
- Femsjonia peziziformis (Lév.) P. Karst. 1876
- Guepinia luteoalba (Fr.) Lloyd 1920[2].
W 1983 r. Barbara Gumińska i Władysław Wojewoda nadali mu polską nazwę misecznica kustrzebkowata, w 2003 r. W. Wojewoda zmienił ją na łzawniczka kustrzebkowata[3].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Jednoroczne, zazwyczaj wyrastające pojedynczo. Mają średnicę 2–12 mm, kształt poduszeczkowaty lub tarczowaty, czasami są osadzone na krótkim trzonku. Górna powierzchnia świeżych owocników jest żółta, po wyschnięciu pomarańczowa, dolna jest biała[4].
- Cechy mikroskopowe
Strzępki szkliste ze sprzążkami, o szerokości 1,7–2,5 μm. Brak cystyd. Podstawki widełkowate z dwoma sterygmami, o wymiarach (15–)31,2–62,4 × 3,1–4,2 (–5,2) μm (wraz ze sterygmą). Bazydiospory eliptyczne, nieco kiełbaskowate, szkliste z ziarnistą zawartością, 20,8–27,0 (–29,1) × 6,2–8,3 (–10,4) μm, Q = 2,99. W dojrzałych bazydiosporach jest od 3 do 7 przegród. Czasami tworzą się zarodniki wtórne[4].
- Gatunki podobne
Łzawniczka kustrzebkowata makroskopowo przypomina niektóre workowce. Do jej prawidłowej identyfikacji niezbędne jest badanie mikroskopowe. Podobne są łzawniczka korzeniasta (Ditiola radicata) i Ditiola haasii, ale mają mniejsze owocniki i zarodniki mające tylko od 1 do 3 przegród[4].
Występowanie[edytuj | edytuj kod]
Łzawniczka kustrzebkowata występuje w Ameryce Północnej i Południowej, Europie, Azji i Oceanii. Najwięcej stanowisk podano w Europie[5]. W Polsce W. Wojewoda w 2003 r. przytoczył 8 stanowisk[3]. Bardziej aktualne stanowiska podaje internetowy atlas grzybów. Znajduje się w nim na liście gatunków zagrożonych i wartych objęcia ochroną[6].
Grzyb nadrzewny, saprotrof. Występuje w lasach na martwym drewnie. W Polsce notowany od czerwca do września na brzozach, wierzbach, jodłach[3], bukach[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2022-04-20].
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2022-04-20].
- ↑ a b c Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ a b c d Marcin Piątek, Ditiola peziziformis (Fungi, Basidiomycetes) first record in the Polish Carpatians, „Polish Botanical Journal” (46(1)), 2001, s. 95–97 [dostęp 2022-04-20].
- ↑ Miejsca występowania Ditiola peziziformis na świecie (mapa) [online] [dostęp 2022-04-20].
- ↑ Aktualne stanowiska łzawniczki kustrzebkowatej w Polsce [online] [dostęp 2022-04-20].