Żarowo (województwo zachodniopomorskie)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Żarowo
wieś
Ilustracja
Kościół w Żarowie
Państwo

 Polska

Województwo

 zachodniopomorskie

Powiat

stargardzki

Gmina

Stargard

Liczba ludności (2011)

389

Strefa numeracyjna

91

Kod pocztowy

73-110[2]

Tablice rejestracyjne

ZST

SIMC

0783752

Położenie na mapie gminy wiejskiej Stargard
Mapa konturowa gminy wiejskiej Stargard, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Żarowo”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Żarowo”
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego
Mapa konturowa województwa zachodniopomorskiego, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Żarowo”
Położenie na mapie powiatu stargardzkiego
Mapa konturowa powiatu stargardzkiego, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Żarowo”
Ziemia53°23′03″N 14°59′33″E/53,384167 14,992500[1]
Widok ogólny wsi

Żarowo (niem. Saarow) – wieś w Polsce, położone w województwie zachodniopomorskim, w pow. stargardzkim, w gminie Stargard[3][4], nad rzeką Iną (szlak kajakowy).

W latach 1975–1998 wieś należała administracyjnie do województwa szczecińskiego.

Integralne części wsi[edytuj | edytuj kod]

Integralne części wsi Żarowo[3][4]
SIMC Nazwa Rodzaj
0783769 Mokrzyca część wsi

Historia[edytuj | edytuj kod]

Bardzo stara osada słowiańska, owalnica o wydłużonej formie[5]. W 1248 roku książę Barnim I przekazał Żarowo biskupom kamieńskim, a w 1356 roku przekazano je Stargardowi i do XIX w. było jego własnością.

W 1939 roku we wsi było 14 gospodarstw rolnych, o średniej powierzchni 20ha. Po 1945 roku indywidualne gospodarstwa rolne zostały reaktywowane.

Położenie i komunikacja[edytuj | edytuj kod]

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa szczecińskiego. Obecnie znajduje się w powiecie stargardzkim, gmina Stargard (ok. 2km na północny zachód od Stargardu, w kierunku na Goleniów).

Do Żarowa można dojechać linią MZK Stargard nr 31. Dawniej można było również dojechać linią kolejki wąskotorowej (linia Stargard - Dobra), która jednak jest obecnie nieczynna. Ostatni pociąg kursował w 2001 roku. W miejscowości znajdują się również dwa przystanki PKS.

Warto zobaczyć[edytuj | edytuj kod]

Kościół[edytuj | edytuj kod]

Neoromański granitowy kościół z XIX wieku. Wybudowany w latach 1856-60, prawdopodobnie oparty na XVIII-wiecznych murach. Dawna świątynia protestancka, obecnie katolicka pod wezwaniem Najświętszego Serca Pana Jezusa. Od wschodu posiada pięcioboczną absydę. Szczyty wschodni i zachodni schodkowane, dekorowane blendami.

Wieża kościelna trzykondygnacyjna, kryta dachem namiotowym. Obecny kształt dachu wieży różni się od przedwojennego, który miał kształt stożka.

Na wieży znajduje się dzwon, odlewany w Szczecinie, pochodzący prawdopodobnie z sąsiedniej wsi - Lubowa. W wieży kościelnej znajdują się 2 miejsca na dzwony, co pozwala przypuszczać, że zostały one zabrane przez wojska niemieckie bądź radzieckie.

Według miejscowych opowieści, wieża kościoła została zniszczona przez wojska radzieckie z powodu niemieckiego snajpera, mającego tam swoje stanowisko ogniowe.

Wewnątrz świątyni znajdują się: strop belkowy, odeskowany. Istnieje empora organowa i ławki z czasów budowy kościoła.

Wokół kościoła znajduje się gotycki mur z bramką zamkniętą ostrym łukiem, dekorowaną fryzem wnękowym z XV w. Dawniej wokół kościoła był również cmentarz (świadczą o tym fragmenty pomników i skalnych bloków).

Cmentarz komunalny[edytuj | edytuj kod]

Cmentarz ewangelicko-katolicki najduje się w zachodniej części wsi. Na cmentarzu znajduje się stary, kamienny pomnik, postawiony dla uczczenia pamięci niemieckich żołnierzy z Żarowa poległych w czasie I wojny światowej. Na tablicy zostały wypisane nazwiska ofiar. Obecnie pomnik nie jest w zbyt dobrym stanie - większość nazwisk jest trudna do odczytania albo zupełnie nieczytelna, a sam pomnik wymaga natychmiastowej renowacji.

Most kolejowy[edytuj | edytuj kod]

Znajduje się na wschód od Żarowa, obok drogi do Lubowa. Żelaznej konstrukcji, poprowadzony nad rzeką Iną. Dawniej kursowała nim kolej wąskotorowa (obecnie nieczynna). Zbudowany w 1895 r.

Huta szkła[edytuj | edytuj kod]

Obecnie w hucie nie wyrabia się szkła, istnieje jedynie zdobnictwo na zamówienie. Położona jest na jednym ze wzniesień we wsi.

Stadnina koni „Horse Riding”[edytuj | edytuj kod]

Stadnina koni znajduje się również na jednym ze wzniesień. Jej właścicielem są państwo Cieśla.

Stadnina Żarowo[edytuj | edytuj kod]

Stadnina koni znajdująca się na jednym z wzniesień. Jej właścicielem są państwo Lewandowscy

Lipa drobnolistna[edytuj | edytuj kod]

Rozrosłe drzewo, znajdujące się na terenie przy kościele, wrośnięte w mur. Jest jedynym we wsi pomnikiem przyrody.

Krzyż pokutny (obecnie nieistniejący)[edytuj | edytuj kod]

Według miejscowych opowieści, w Żarowie znajdował się krzyż pokutny, bardzo podobny do tego ze Stargardu. Prawdopodobnie zaginął w czasie II wojny światowej lub tuż po niej.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 163325
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1643 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  4. a b GUS. Rejestr TERYT
  5. Czesław Piskorski, Pomorze Zachodnie, mały przewodnik, Warszawa: Wyd. Sport i Turystyka Warszawa, 1980, s. 317, ISBN 83-217-2292-X, OCLC 8032482.