(809) Lundia
 Lundia na tle gwiazd, obok niej zaznaczona gwiazda o jasności 15,6m | |
| Odkrywca | |
|---|---|
| Data odkrycia |
11 sierpnia 1915 |
| Numer kolejny |
809 |
| Oznaczenie tymczasowe |
1915 XP |
| Charakterystyka orbity (2014-12-09) | |
| Przynależność obiektu |
|
| Półoś wielka |
2,2826 au |
| Mimośród |
0,1931 |
| Peryhelium |
1,8418 au |
| Aphelium |
2,7234 au |
| Okres obiegu wokół Słońca |
3 lata 163 dni 21 godzin |
| Średnia prędkość |
19,71 km/s |
| Inklinacja |
7,15° |
| Charakterystyka fizyczna | |
| Średnica |
9,1 km |
| Masa |
(0,2-2) × 1015 kg |
| Okres obrotu |
15,414 h |
| Albedo |
0,42 (średnie albedo planetoid typu V) |
| Jasność absolutna |
12,1m |
| Typ spektralny | |
| Średnia temperatura powierzchni |
śred. 165-180 K |
| Satelity naturalne |
1 - S/2005 (809) 1 |
(809) Lundia – planetoida podwójna z pasa planetoid.
Odkrycie[edytuj | edytuj kod]
Została odkryta 11 sierpnia 1915 roku w Landessternwarte Heidelberg-Königstuhl w Heidelbergu przez Maxa Wolfa. Nazwa pochodzi od obserwatorium astronomicznego z Lund w Szwecji. Przed jej nadaniem planetoida nosiła oznaczenie tymczasowe (809) 1915 XP.
Orbita planetoidy[edytuj | edytuj kod]
(809) Lundia krąży w średniej odległości ok. 2,28 au. od Słońca. Jej orbita jest elipsą o mimośrodzie 0,19. Wykonuje jeden obieg wokół Słońca w ciągu 3 lat i 164 dni. Orbita planetoidy jest nachylona pod kątem 7,15º do płaszczyzny ekliptyki.
Dynamicznie planetoida ta została sklasyfikowana jako obiekt rodziny Flory, jednakże jej obserwacje spektroskopowe pokazują, że jej powierzchnia jest typu V, czyli (4) Westy i prawdopodobnie jest tzw. interlooperem w rodzinie Flory. Symulacje numeryczne pokazały, że w wyniku działania efektu Jarkowskiego i rezonansów orbitalnych mogła ona przedryfować od (4) Westy na swoją obecną orbitę.
Właściwości fizyczne[edytuj | edytuj kod]
Średnica efektywna tego obiektu wynosi ok. 9 kilometrów. Jest to planetoida typu V. Jej jasność absolutna to 12,1m.
Temperatura na powierzchni planetoidy wynosi średnio 165-180 K (maks. 260-280 K).
Podwójność planetoidy[edytuj | edytuj kod]
(809) Lundia to układ dwóch obiektów o podobnych rozmiarach po ok. 6 km każdy. Lundia jest więc typowym przykładem planetoidy podwójnej synchronicznej. Okres obiegu obydwu składników wokół wspólnego środka masy to 15,4 godziny. Tyle samo wynosi okres obrotu składników wokół ich osi, a więc obydwa ciała są zwrócone do siebie tymi samymi stronami. Odległość między nimi szacowana jest na 15,8 km, a gęstość na ok. 1,7 g/cm3. Odkrycia dokonał zespół astronomów z poznańskiego Obserwatorium Astronomicznego UAM pod kierownictwem Agnieszki Kryszczyńskiej w składzie: Agnieszka Kryszczyńska, Tomasz Kwiatkowski, Roman Hirsch, Magdalena Polińska, Krzysztof Kamiński i Anna Marciniak.
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
- lista planetoid 1–1000
- lista ponumerowanych planetoid
- lista planetoid z księżycami
- Rodzina planetoidy Westa
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Marcos Florczak, Daniela Lazzaro, René Duffard. Discovering New V-Type Asteroids in the Vicinity of 4 Vesta. „Icarus”. 159 (1), s. 178-182, wrzesień 2002. DOI: 10.1006/icar.2002.6913. (ang.).
- V. Carruba et al.. On the V-type asteroids outside the Vesta family. I. Interplay of nonlinear secular resonances and the Yarkovsky effect: the cases of 956 Elisa and 809 Lundia. „Astronomy & Astrophysics”. 441 (2), s. 819-829, październik 2005. DOI: 10.1051/0004-6361:20053355. (ang.).
- Electronic Telegram No. 239. [w:] Central Bureau for Astronomical Telegrams [on-line]. Międzynarodowa Unia Astronomiczna, 2005-10-01. [dostęp 2015-05-18]. (ang.).
- A. Kryszczyńska et al.. New binary asteroid 809 Lundia. I. Photometry and modelling. „Astronomy & Astrophysics”. 501 (2), s. 769-776, lipiec 2009. DOI: 10.1051/0004-6361/200809877. (ang.).
- (809) Lundia w bazie Jet Propulsion Laboratory (ang.)
- (809) Lundia w bazie Minor Planet Center (ang.)
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Diagram orbity (809) Lundia w bazie Jet Propulsion Laboratory (ang.)