20 koron czechosłowackich (1933)
| |||
| Dane podstawowe | |||
| Emitent | |||
|---|---|---|---|
| Nominał |
20 Kč (w latach 1945–1953 „Kčs”) | ||
| Rocznik |
1933, 1934 | ||
| Emisja | |||
| Mennica | |||
| Nakład |
5,56 mln szt. | ||
| Data emisji |
22 marca 1934 | ||
| Data wycofania |
31 maja 1953 | ||
| Projektant | |||
| Opis fizyczny | |||
| Masa |
12 g | ||
| Średnica |
34 mm | ||
| Grubość |
1,6[1] | ||
| Materiał | |||
| Rant |
dekorowany | ||
| Stempel | |||
| Uwagi | |||
20 koron (cz. 20 korun, słow. 20 korún) – czechosłowacka moneta obiegowa o nominale 20 koron wyemitowana w 1934 roku a wycofana ostatecznie w roku 1953. Obie strony monety zostały zaprojektowane przez Jaroslava Horejca[1][2].
Wzór[edytuj | edytuj kod]
W centralnej części awersu umieszczono średni herb państwowy – tarczę czwórdzielną w krzyż z polem sercowym, którego górne narożniki stykały się niemal z krawędzią monety. W polu pierwszym znalazł się herb Słowacji – podwójny krzyż na trójwzgórzu; w polu drugim – herb Rusi Podkarpackiej (pole dwudzielne w słup, w części prawej siedem pasów poziomych, w części lewej niedźwiedź wspięty); w polu trzecim – herb Moraw (orzeł[3] w koronie o barwach ułożonych w szachownicę); w polu czwartym – herb Śląska (orzeł w koronie z przepaską na skrzydłach i krzyżem na piersi). W polu sercowym umieszczono herb Czech – wspiętego lwa w koronie o podwójnym ogonie. Zapisana wewnętrznie legenda składała się z roku bicia w górnej części monety oraz inskrypcji „REPUBLIKA ČESKOSLOVENSKÁ” (począwszy od prawej strony); obie części rozdzielone były rogami tarczy herbowej. Wzdłuż krawędzi monety umieszczono wypukłe zdobienie (— • —), zaś po wewnętrznej stronie napisu – standardowe perełkowanie. Po prawej oraz lewej stronie tarczy pustą przestrzeń wypełniono liśćmi lipy[4].
Na rewersie, prócz ozdobnego perełkowania identycznego ze stronę awersową, zamieszczono trzy postacie męskie podające sobie wzajemnie dłonie. Każda z nich posiadała atrybut odpowiadający innej profesji: robotnik po lewej stronie – młot (przemysł), chłop pośrodku – pług (rolnictwo), zaś Merkury po stronie prawej – kaduceusz (handel). Po lewej stronie monety cyframi arabskimi zapisano nominał („20”), po prawej zaś oznaczenie „Kč”. Poniżej umieszczono niewielki znak autora, inicjały „J H”[4].
Nakład[edytuj | edytuj kod]
Podstawę do wydania monet dwudziestokoronowych stanowiła ustawa z 9 czerwca 1932 r. o nowej emisji drobnych pieniędzy. Przewidziano w niej bicie nowych monet z ważących 12 g srebrnych krążków o próbie 700 (70% srebra, 30% miedzi). W ustawie zapisano też średnicę (32 mm) oraz podstawowy zarys wzoru nowej dwudziestokoronówki[5]. Ten został szczegółowo określony w rządowym rozporządzeniu z 12 marca 1934 r. W tym samym akcie prawnym zawarto też opis ozdobnego rantu monet – gładkiego z wklęsłymi żłobieniami w kształcie naprzemiennych krzyżyków i fal (〜 × 〜)[4]. Monety o nominale 20 Kč bito zaledwie przez dwa lata, w 1933 i 1934 roku. Przez ten czas wytworzono ich łącznie 5 560 000 sztuk[1][6]. Do obiegu trafiły 22 marca 1934 r.[4]
Moneta dwudziestokoronowa w okresie II wojny światowej nie została wycofana z obrotu ani w Portektoracie Czech i Moraw, ani też na Słowacji. Należy zatem przypuszczać, że wobec dekretu o odnowieniu czechosłowackiej waluty z października 1945 roku[7] formalna jej demonetyzacja nastąpiła wraz z reformą walutową z roku 1953[8].
| rok | nakład | stop | ||
|---|---|---|---|---|
| 1933 | 2 280 000 | srebro | [1][6] | |
| 1934 | 3 280 000 | |||
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f Ľudovít Malinovský sr., ČSR 20 Kč 1933 Tri postavy [online], coins.lmsystem.sk [dostęp 2018-06-26] [zarchiwizowane z adresu 2017-05-04] (słow.).
- ↑ a b Czechosłowacja 20 koron, 1933-1934 [online], ucoin.net [dostęp 2018-06-26] [zarchiwizowane z adresu 2018-01-02] (pol.).
- ↑ W heraldyce czeskiej cz. orlice ma jedną głowę, natomiast cz. orel posiada dwie głowy - zobacz w:Orlice,Orel
- ↑ a b c d Vládní nařízení (II) ze dne 12. března 1934 o zevní úpravě nové stříbrné dvacetikoruny a dosavadních mincí stříbrných po 5 a 10 Kč, „Sbírka zákonů”, č. 48/1934 Sb. (čá 21/1934), epravo.cz, 15 marca 1934 [dostęp 2018-06-26] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-11] (cz.).
- ↑ Zákon ze dne 9. června 1932 o nové soustavě drobných peněz, „Sbírka zákonů”, č. 94/1932 Sb. (čá 33/1932), epravo.cz, 27 czerwca 1932 [dostęp 2018-06-26] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-11] (cz.).
- ↑ a b Thomas Michael, Richard Giedroyc, 2018 Standard Catalog of World Coins 1901-2000, wyd. 45, Iola: Krause Publications, 2017, s. 680, ISBN 978-1-4402-4797-2.
- ↑ Dekret presidenta republiky ze dne 19. října 1945 o obnovení československé měny, „Sbírka zákonů”, č. 91/1945 Sb. (čá 45/1945), epravo.cz, 20 października 1945 [dostęp 2018-06-26] [zarchiwizowane z adresu 2018-06-26] (cz.).
- ↑ Zákon ze dne 30. května 1953 o peněžní reformě, „Sbírka zákonů”, č. 41/1953 Sb. (čá 25/1953), epravo.cz, 30 maja 1953 [dostęp 2018-06-26] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-11] (cz.).