Abraham Głowacz ze Zbąszynia

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
(Przekierowano z Abraham ze Zbąszynia)
Abraham ze Zbąszynia
Herb
Nałęcz
Rodzina

Zbąscy herbu Nałęcz

Data i miejsce śmierci

przed 10 sierpnia 1441
Zbąszyń

Ojciec

Jan Głowacz Leżeński (zm. 1399)

Matka

Jadwiga z Graboszewa

Abraham Głowacz Zbąski lub Abraham ze Zbąszynia (ur. ?, zm. przed 10 sierpnia 1441 w Zbąszyniu) – wielkopolski magnat, sędzia poznański w latach 1432-1440/1441[1], zwolennik i wyznawca husytyzmu; dowódca husytów w Wielkopolsce, poseł królewski, przeciwnik polityki biskupa Zbigniewa Oleśnickiego[2].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Syn wojewody mazowieckiego Jana Głowacza z Leżenic i Nowego Dworu i Jadwigi z Graboszewa[3].

Politycznie ujawnił się po śmierci Władysława Jagiełły. Protestował przeciwko koronowaniu Władysława III, a także przeciwko polityce Zbigniewa Oleśnickiego.

Jego działalność sprawiła, że Zbąszyń stał się jednym z ważniejszych ośrodków husytyzmu w Polsce. Blisko współpracował ze Spytkiem z Melsztyna, głównym przywódcą ruchu husyckiego, jak również z wyznawcami w Czechach.

W trakcie narastającego w Polsce sporu pomiędzy Kościołem a innowiercami biskup poznański Andrzej Bniński dokonał zbrojnego najazdu na Zbąszyń i zmusił[4] Zbąskiego do wyrzeczenia się husytyzmu.

Po śmierci Spytka z Melsztyna w bitwie pod Grotnikami w maju 1439 r., nie mając innego wyjścia, Zbąski w listopadzie roku 1440 wydalił husytów ze Zbąszynia i wszystkich swych posiadłości, a następnie, w Poznaniu, dokonał publicznie aktu abiuracji.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Urzędnicy wielkopolscy XII-XV wieku. Spisy". Oprac. Maria Bielińska, Antoni Gąsiorowski, Jerzy Łojko. 1985, s. 203.
  2. Marek Borucki, Jak w dawnej Polsce królów obierano. Warszawa 1976, s.195.
  3. Antoni Gąsiorowski, Husyty Abrahama Zbqskiego działalność publiczna, Śląski Kwartalnik Historyczny "Sobótka" 1981, nr l, s. 139.
  4. Encyklopedia Polska. T. I. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2008, s. 18. ISBN 978-83-7558-436-3.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]