Akrobacje powietrzne na desce

Ten artykuł od 2025-03 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł.

Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Akrobacje powietrzne na desce, także sky surfing, skysurfing – dyscyplina sportowa, w której zadaniem zawodnika jest skok z samolotu, a następnie lot ślizgowy w powietrzu na desce surfingowej. Zawodnik spada z szybkością ok. 200 km/h z ok. 4 tys. m. Ma na wykonanie ewolucji ok. 50 s. Spadochron otwiera się na wysokości ok. 1312 m (według norm amerykańskich). Jednak w skokach eksperymentalnych dopuszczalna jest minimalna wysokość otwarcia spadochronu na 1150-820 m.

Do figur wykonywanych podczas skoku można zaliczyć m.in.: młynek ze skrętami w lewo i prawo, helikopter lub lot głową w dół. Ewolucje oceniane są pod względem stopnia trudności i wrażeń estetycznych. Ocena dokonywana jest na podstawie filmu z lotu zarejestrowanego kamerą umieszczoną w kasku kamerzysty, który leci razem z zawodnikiem. Pięciu sędziów ocenia każdy skok w skali 0-10. Podczas lotu zawodnik ma obowiązek zademonstrować dwie rundy z 4 ewolucjami obowiązkowymi i 5 rund z układami dowolnymi.

Konkurencja różni się od freestyle układami figur i sekwencji oraz tym, że zawodnik wyskakuje z przypiętą deską do nóg.

Sprzęt

Minimalne wymiary deski do skoków to: 110 cm długości i 22 szerokości. Ważny jest też stosunek długości deski do wzrostu zawodnika, który powinien wynosić 0,75. Każdy ze skoczków jest wyposażony w spadochron z systemem automatycznego otwierania na określonej wysokości.

Historia

Dyscyplina powstała na początku lat 80. w Kalifornii. Najpierw wykorzystywano do skoków zwykłe deski surfingowe. Francuz Joel Cruciani był pierwszym, który skoczył na desce surfingowej wyposażonej w wiązania do snowboardingu. Nagranie z tego skoku zostało wykorzystane w filmie "Hibernator". Natomiast w 1988 r. L. Bouquet (również Francuz) wykonał skok na szerokiej desce z trwałym umocowaniem stóp. Inny Francuz Patrick de Gayardon stworzył system wiązań pozwalający na wypięcie deski w sytuacji zagrożenia lub w chwili rozwijania się spadochronu.

W 1990 r. miały miejsce pierwsze Mistrzostwa Świata World Freestyle Federation (WFF) w Teksasie, podczas których rozgrywana była konkurencja akrobacji powietrznych na desce. Wówczas prezes WFF zaproponował, aby ocena ewolucji odbywała się przy udziale kamery.

W 1992 r. Francuska Federacja Spadochronowa jako pierwsza uznała akrobacje powietrzne na desce za dyscyplinę sportową. Powstała również firma Surflite specjalizująca się w produkcji sprzętu służącego do uprawiania tego sportu. Otworzył ją Amerykanin J. Loftis.

W 1993 r. odbyły się pierwsze Mistrzostwa Świata w tej dyscyplinie. Pierwszy złoty medal zdobyła amerykańska grupa Gus Wings, w której skład wchodził także Patrick de Gayardon. Dyscyplina była wówczas popularna w USA (szczególnie w Kalifornii i Illinois) oraz we Francji i Niemczech. W 1994 r. do krajów zajmujących się jej popularyzacją przystąpiła Belgia. W tym samym roku utworzono też oddzielną sekcję dla kobiet uprawiających akrobacje powietrzne na desce. W 1995 r. podczas Igrzysk Sportów Ekstremalnych do współzawodnictwa wystartowało 10 drużyn uprawiających ten sport.

Zawodników i działaczy akrobacji powietrznych na desce zrzesza Skysportif International.

W Polsce sport ten zaczął być uprawiany w drugiej połowie lat 90.