Aleksander Bernatowicz

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Aleksander Bernatowicz
generał podporucznik lekarz generał podporucznik lekarz
Data i miejsce urodzenia

1858
Wileńszczyzna

Data i miejsce śmierci

11 marca 1920
Warszawa

Przebieg służby
Lata służby

1877–1920

Siły zbrojne

Armia Imperium Rosyjskiego
Wojsko Polskie

Formacja

I Korpus Polski w Rosji

Jednostki

1 Dywizja Litewsko-Białoruska

Stanowiska

szef sanitarny dywizji

Nekrolog Aleksandra Bernatowicza w „Kurjerze Warszawskim”
Grób Aleksandra i Emilii Bernatowiczów na Cmentarzu Powązkowskim

Aleksander Bernatowicz, ros. Александр Феликсович Бернатович (ur. 1858[1], zm. 11 marca 1920 w Warszawie) – doktor medycyny, generał podporucznik lekarz Wojska Polskiego.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w 1858 w ówczesnym powiecie janowskim guberni lubelskiej, w rodzinie Feliksa[2]. Był wnukiem Feliksa Aleksandra Bernatowicza, pisarza i autora powieści historycznych. Uczęszczał do Gimnazjum Męskiego w Lublinie, a potem studiował na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Kijowskiego[3]. Doktoryzował się na Akademii Medycznej w Petersburgu[3].

Od 5 lutego 1877 roku pełnił służbę w armii rosyjskiej. 6 grudnia 1911 został mianowany rzeczywistym radcą stanu (ros. действительный статский советник), który był równorzędny randze generała majora w armii i kontradmirała w marynarce wojennej[4]. W 1913 roku był naczelnym lekarzem VI Korpusu Armijnego w Łomży. W 1917 roku został naczelnym lekarzem I Korpusu Polskiego w Rosji oraz inspektorem sanitarnym rejonu zajętego przez Wojsko Polskie. Po likwidacji korpusu był prezesem Samopomocy i członkiem Samoobrony Polaków Wojskowych w Mińsku.

8 grudnia 1918 w Warszawie wystąpił do Departamentu Sanitarnego Ministerstwa Spraw Wojskowych z prośbą o „przyjęcie do armii polskiej w charakterze lekarza bez żadnych zastrzeżeń”[5]. 13 grudnia 1918 został przydzielony na stanowisko szefa sanitarnego Dywizji Litewsko-Białoruskiej[6]. 30 grudnia 1918 został przyjęty do Wojska Polskiego z dniem 13 grudnia 1918 i zatwierdzony w stopniu „lekarza generała majora”[7].

15 kwietnia 1919 został inspektorem sanitarnym frontu wschodniego przy Generalnym Kwatermistrzostwie. Zmarł 11 marca 1920 roku w Warszawie na grypę[8]. Pochowany na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 210, rząd 2, miejsce 22)[9].

1 maja 1920 został pośmiertnie zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu generała podporucznika, w Korpusie Lekarskim, w grupie oficerów byłych Korpusów Wschodnich i byłej armii rosyjskiej[10].

4 maja 1921 generał podporucznik Wojciech Rogalski wystąpił z wnioskiem o odznaczenie śp. generała Aleksandra Bernatowicza Orderem Virtuti Militari[11].

Był żonaty z Emilią z Jaxa-Bykowskich (zm. 11 września 1936)[9], sprawował opiekę nad pasierbem[12].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Według Piotra Staweckiego urodził się w roku 1853.
  2. Kolekcja ↓, 14, 37, 46.
  3. a b Kolekcja ↓, 16.
  4. Kolekcja ↓, 14.
  5. Kolekcja ↓, 30.
  6. Kolekcja ↓, 27.
  7. Dz. Rozk. Wojsk. Nr 15 z 11 lutego 1919, poz. 523.
  8. Raport tygodniowy za czas od 7-go do 13-go marca 1920 roku Szefostwa Sanitarnego Naczelnego Dowództwa, Instytut Józefa Piłsudskiego w Ameryce, sygn. 701/2/8, s. 287-289.
  9. a b Cmentarz Stare Powązki: ALEKSANDER BERNATOWICZ, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2023-01-16].
  10. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 18 z 15 maja 1920, s. 353.
  11. Kolekcja ↓, 50.
  12. Kolekcja ↓, 37.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]