Aleksandra Ogińska

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Aleksandra Ogińska
Józefa Aleksandra z Czartoryskich primo voto Sapieżyna secundo voto Ogińska
Ilustracja
Aleksandra Ogińska, portret, Anonim, Młyn-muzeum dworu w Lubowie (Liubavas), Litwa
Herb
Pogoń
Rodzina

Ogińscy herbu Oginiec
Czartoryscy herbu Pogoń Litewska

Data i miejsce urodzenia

19 marca 1730
Warszawa

Data i miejsce śmierci

28 sierpnia 1798
Siedlce

Ojciec

Michał Fryderyk Czartoryski

Matka

Eleonora Monika Waldsteinówna

Mąż

1. Michał Antoni Sapieha od 1748 do jego śmierci
2. Michał Kazimierz Ogiński od 1761

Odznaczenia
Order Krzyża Gwiaździstego Kawaler/Dama Honoru i Dewocji – Zakon Maltański (SMOM)

Józefa Aleksandra z książąt Czartoryskich, primo voto księżna Sapieżyna, secundo voto księżna Ogińska (ur. 19 marca 1730, zm. 28 sierpnia 1798 w Siedlcach) – księżna, magnatka z rodu Czartoryskich, dama krzyża orderowego Zakonu Maltańskiego[1] i dama Krzyża Gwiaździstego[2].

Była córką Fryderyka Michała Czartoryskiego i Eleonory Moniki Waldsteinówny. Miała dwie starsze siostry, Antoninę oraz Konstancję, a jej młodszy brat zmarł jako dziecko[3]. Wyszła za mąż w 1748 r. za Michała Antoniego Sapiehę, a następnie rok po jego śmierci, w 1761 r. za hetmana wielkiego litewskiego Michała Ogińskiego. Po śmierci ojca odziedziczyła w 1775 r. miasto Siedlce z siedmioma przyległymi folwarkami. Wpłynęła na rozwój ekonomiczny i kulturowy miasta.

Pochowana w kaplicy pw. św. Krzyża.

Drzewo Genealogiczne[edytuj | edytuj kod]

4. Kazimierz Czartoryski (1674–1741)      
    2. Michał Fryderyk Czartoryski (1696-1775)
5. Izabela Elżbieta Morsztyn (1671-1758)        
      1. Aleksandra Ogińska (1730-1798)
6. Jan Antoni Waldstein    
    3. Eleonora Monika Waldsteinówna (1710-1795)    
7. Anna Waldstein      
 

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Aleksandra Ogińska i Siedlce w trzech pamiętnikach z XIX wieku. Wstęp i oprac. Rafał Dmowski i Artur Ziontek. Siedlce: Archiwum Państwowe, Instytut Historii AP, Instytut filologii Polskiej AP, 2007. Książka dostępna w wersji cyfrowej https://repozytorium.uph.edu.pl/handle/11331/256
  • Głowacka-Maksymiuk Urszula: Aleksandra z Książąt Czartoryskich Ogińska. Siedlce: Archiwum Państwowe, Fundacja Rozwoju Badań Regionalnych „Sigillum”, 2003.
  • Głowacka-Maksymiuk Urszula: Dwór księżnej Aleksandry Ogińskiej jako ośrodek życia kulturalnego na Podlasiu, „Szkice Podlaskie”, T. 10, 2002, s. 9-16.
  • Ziontek Artur: Siedlecki dwór artystyczny Aleksandry Ogińskiej. W zbiorze: Małe miasta. Społeczność. Red. Mariusz Zemło. Lublin 2011.
  • Ziontek Artur: Pani na Siedlcach Aleksandra Ogińska. Stan badań i zarys problematyki. „Wschodni Rocznik Humanistyczny” t II, 2005.
  • Ziontek Artur: Z dziejów dworu artystycznego Aleksandry Ogińśkiej. Cz. 1: Opisanie fety św. Michałka. „Ogród” 2010, nr 1-2 (25-26).
  • Ziontek Artur: Żywioł towarzyski Aleksandry Ogińskiej utrwalony w piśmiennictwie XVIII wieku. w zbiorze: Kobieta epok dawnych w literaturze, kulturze, społeczeństwie. Red. Iwona Maciejewska i Krystyna Stasiewicz. Olsztyn 2008.

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

 Wykaz literatury uzupełniającej: Aleksandra Ogińska.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Ciąg dalszy Kalendarzyka narodowego i obcego na rok ... 1792 czyli II część, z konstytucyami od roku 1788 dnia 6 października do roku 1791 dnia 23 grudnia przez daty oznaczonemi, s. 428.
  2. Jerzy Sewer Dunin Borkowski, Panie polskie przy dworze rakuskim, Lwów: Księgarnia Seyfartha i Czajkowkiego, 1891, s. 82
  3. Danuta Michalec, Aleksandra Ogińska i jej czasy, Siedlce: Muzeum Okręgowe, 1999, s. 20, ISBN 978-83-911103-6-2 [dostęp 2023-09-26].