Alfred Uçi

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Alfred Uçi
Państwo działania

 Albania

Data i miejsce urodzenia

12 grudnia 1930
Korcza

Data i miejsce śmierci

26 października 2016
Tirana

profesor nauk humanistycznych
Specjalność: filozofia
Alma Mater

Moskiewski Uniwersytet Państwowy im. M.W. Łomonosowa

nauczyciel akademicki
Odznaczenia
Order Skanderbega (Republika)

Alfred Uçi (ur. 12 grudnia 1930 w Korczy, zm. 26 października 2016 w Tiranie) – albański profesor, badacz filozofii, estetyki, folkloru, literatury i kultury albańskiej, działacz społeczny i członek Akademii Nauk Albanii.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Podczas II wojny światowej walczył w Armii Narodowo-Wyzwoleńczej, mimo sprzeciwu swojego brata oraz babci i internowania jego rodziców przez władze okupacyjne[1]. Alfred był jednym z najmłodszych jej partyzantów; przed ukończeniem 14. roku życia wziął udział w wyzwolenia Korczy[1][2]. Kształcił się na Moskiewskim Uniwersytecie Państwowym im. M.W. Łomonosowa[3]. Wraz z założeniem Państwowego Uniwersytetu Tirany w 1957 roku rozpoczął tam pracę jako profesor filozofii[3] oraz estetyki[2].

W 1972 roku dołączył do Akademii Nauk Albanii[2]. W latach 1979–1986 pełnił funkcję dyrektora Instytutu Kultury Ludowej oraz redaktora naczelnego czasopisma Kultura Popullore[3][2].

Zmarł dnia 26 października 2016 roku w Tiranie; kondolencje złożyły Akademia Nauk Albanii, Ministerstwo Kultury oraz Biblioteka Narodowa Albanii, która otworzyła wystawę z jego pracami naukowymi[3].

Prace naukowe[3][edytuj | edytuj kod]

  • Estetika, jeta, arti (1970)[2]
  • Probleme të estetikës (1976)
  • Mitologjia, folklori, letërsia (1982)
  • Çështje teorike të estetikës dhe të kulturës (1986)
  • Estetika (1986-1988; cztery tomy)
  • Shekspiri në botën shqiptare (1996)
  • Dostojevski në kohën tonë (1997)
  • Ferr-Parajsa danteske (1998)
  • Prometeu dhe Hamleti (1998)
  • Grotesku kadarean (1999)
  • Estetika e groteskut (2000; cztery tomy)
  • Estetika në letërsinë shqipe (2001)
  • Pesë të mëdhenjtë e letërsisë shqipe në optikën e një rileximi: N. Frashëri, Gj. Fishta, F. Konica, M. Kuteli, Migjeni (2003)
  • Filozofia e Teodor Anastas Kavaliotit (2004)
  • Estetika e folklorit (2007)
  • Universi estetik (2004-2007; trzy tomy)
  • Estetika metateorike mbi artin: klasika apo nonklasika? (2008; tom I)
  • Filozofia e DonKishotizmit (2010)
  • Petro Nini Luarasi, mendimtari martir i Rilindjes Kombëtare: 1865-1911: jetëshkrimi, studime, vepra (2011)
  • Estetika Migjeniane: fryma moderne në letërsinë shqipe (2013)
  • Ese dhe etyde filozofiko-estetike (2015)
  • Jani Vreto dhe Rilindja Kombëtare (2015)

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]

Syn Shegi i Skëndera; od strony matki Alfred miał dziadka Petra, a ze strony ojca babcię Linę i dziadka Krista[1].

Był bratankiem Petra Nini Luarasiego[1][2].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d Xhevdet Shehu: Alfred Uçi: Unë, partizani 14 vjeçar. gazetadita.al, 2014-11-05. [dostęp 2019-10-19]. (alb.).
  2. a b c d e f g “Estetika” e Alfred Uçit është kopjuar nga sovjetikët”. gsh.al, 2018-05-30. (alb.).
  3. a b c d e Ndarja nga jeta e filozofti dhe estetit Alfred Uçi, aktiv deri në fund. panorama.com.al, 2016-10-27. (alb.).