Anna Bałdyga

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Anna Bałdyga
Data i miejsce urodzenia

1952
Piątkowizna

Zawód, zajęcie

tkaczka, śpiewaczka, pisankarka, rękodzielniczka

Narodowość

polska

Anna Bałdyga (ur. w 1952 w Piątkowiźnie) – polska tkaczka, śpiewaczka i rękodzielniczka z kurpiowskiej Puszczy Zielonej, laureatka Nagrody im. Oskara Kolberga.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

W latach 70. XX w. wraz z rodziną przeprowadziła się do wsi Mazuchówka na Mazurach[1]. Od 2005 prowadzi tu pracownię tkacką oraz warsztaty plastyki obrzędowej i dekoracyjnej. Tkaniny tka na krosnach, wiedzę czerpiąc zarówno z praktyki, badań nad sprzętami w zbiorach muzealnych i literatury etnograficznej. Wytwarza tkaniny płócienne, dwuosnowowe, wielonicielnicowe, pasiaki, sejpaki, chodniki-szmaciaki, krajki na deseczkach tkackich i krosienkach tabliczkowych[2]. Na tkaninach umieszcza motywy regionalne, m.in. wycinankę[3]. Tkać nauczyła się od matki, która wykonywała chodniki szmaciaki. Tkactwem zajmuje się regularnie od 2000[4].

Wykonuje bukiety z kwiatów z bibuły, pająki, palmy i pisanki. Z jednej strony kontynuuje tradycje kurpiowskie, z drugiej – czerpie ze wzorów sztuki ludowej Mazur, Podlasia, Suwalszczyzny i Wileńszczyzny[2].

W Mazuchówce ma liczne grono uczennic[2]. W 2011 była stypendystką Ministerstwa Kultury, co pozwoliło jej prowadzić w gminie Wydminy zajęcia z tkactwa i plastyki obrzędowej[5]. Poza tym prowadzi kursy tkactwa w Łucznicy, Czaplinku, w Olsztynie, Olsztynku i Węgorzewie, jak również kursy rękodzielnicze (w Zlatej Horze w Czechach i w Kiejdanach na Litwie)[2]. Kursy tkackie przez nią prowadzone są stałym elementem programu Akademii Łucznica w Łucznicy[6].

Jako uczestniczka konkursów sztuki tkackiej i plastyki obrzędowej Anna Bałdyga zdobywała liczne nagrody[2] (m.in. w Muzeum Kultury Ludowej w Węgorzewie – 1992, 1995, 1997, 1999, 2000; w skansenie w Olsztynku – 2001; w Muzeum w Kętrzynie – 2011 i 2012 i dwukrotnie I miejsce)[1]. W 2020 zwyciężyła w konkursie Radia Olsztyn „Jawor – u źródeł kultury”. Nagrodzono ją w kategorii rękodzielnictwa[6]. Brała udział w jarmarkach i pokazach twórczości w Polsce, jak też w Czechach, Niemczech, Rosji i Litwie[2].

Od 2004 jest członkinią Stowarzyszenia Twórców Ludowych[2]. Pełni funkcję prezeski Oddziału Warmińsko-Mazurskiego STL[7].

Z mężem Stanisławem, który pochodzi z tej samej miejscowości[8] i z którym ślub wzięła w 1974[9], wychowała dziesięcioro dzieci: osiem córek i dwóch synów[8]. Bałdygowie przekazali im tradycje kurpiowskie, umiejętność śpiewu, rękodzieła i sztuki ludowej, zamiłowanie do muzyki instrumentalnej. Dom Bałdygów stał się ośrodkiem folkloru i tradycyjnych umiejętności artystycznych[2]. W 1978 Anna i Stanisław pierwszy raz wystąpili razem[9]. W 1984 założyli zespół „Piętkowiacy”. W 1992 zaczęli występy w rodzinnej kapeli (Stanisław Bałdyga – harmonia pedałowa, Władysław Śmigiel – bębenek, Anna Bałdyga – śpiew). W 1996 do zespołu dołączyły dzieci Bałdygów (śpiew i taniec). W 2006 i 2011 zespół wystąpił na Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu i zdobył wyróżnienia[1][2].

W 1999 Anna i Stanisław Bałdygowie w konkursie "Lata z radiem" i tygodnika "Tina" zostali wybrani Superparą Roku[8]. W 2009 Anna Bałdyga jedną z bohaterek projektu Ostatni mistrzowie kultury ludowej realizowanego przez Centrum Kultury i Współpracy Międzynarodowej "Światowid" w Elblągu[10]. W 2016 była kandydatką w konkursie na Kobietę Roku KIK[11]. W 2016 wystąpiła w teledysku do utworu "Korzenie rodzinne" w wykonaniu dzieci i młodzieży ze Stowarzyszenia Wspierania Edukacji Artystycznej Dzieci i Młodzieży SUKCES z Mrągowa[12].

W 2017 otrzymała Nagrodę im. Oskara Kolberga[2].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c Mieszkanka Wydmin z nagrodą Kolberga [online].
  2. ↑ a b c d e f g h i j Anna Bałdyga – laureat Nagrody Kolberga 2017 [online], www.nagrodakolberg.pl [dostęp 2022-03-31].
  3. ↑ Wycinanka na tkaninie czyli tkactwo ludowe Anny Bałdygi [online], gazetaolsztynska.pl [dostęp 2022-03-31] (pol.).
  4. ↑ Anna Bałdyga: tkam wzory takie, jak kiedyś [online], PolskieRadio24.pl [dostęp 2022-03-31].
  5. ↑ Anna Bałdyga – LEKSYKON KULTURY WARMII I MAZUR [online], leksykonkultury.ceik.eu [dostęp 2022-03-31].
  6. ↑ a b Wydminy - ANNA BAŁDYGA NAGRODZONA PRZEZ RADIO OLSZTYN [online], wydminy.pl [dostęp 2022-03-31].
  7. ↑ STL [online], Muzeum Kultury Ludowej w Węgorzewie [dostęp 2022-03-31] (pol.).
  8. ↑ a b c Mazurskie tradycje, czyli rozmowy przy wiciu wielkanocnych palm [online], mojemazury.pl [dostęp 2022-03-31].
  9. ↑ a b Kurpiowski fafur i inne tańce tradycyjne [online], PolskieRadio.pl [dostęp 2022-03-31].
  10. ↑ Tak naprawdę… wszyscy jesteśmy ze wsi | KulturaLudowa.pl [online] [dostęp 2022-03-31] (pol.).
  11. ↑ Wydminy - Anna Bałdyga - Kandydatką na Kobietę Roku KIK! [online], wydminy.pl [dostęp 2022-03-31].
  12. ↑ Anna Bałdyga zagrała w teledysku grupy "Sukces" [online], gazetaolsztynska.pl [dostęp 2022-03-31] (pol.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Anna_Bałdyga&oldid=71800757”