Przejdź do zawartości

Anna Danuta Tchórzewska

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Anna Danuta Tchórzewska
Ilustracja
Anna Danuta Tchórzewska (kwiecień 2009)
Herb
Zadora
Rodzina

Krzętowska

Data i miejsce urodzenia

3 lutego 1924
Nowogródek

Data i miejsce śmierci

2 sierpnia 2009
Gdańsk

Ojciec

Stanisław Krzętowski

Matka

Aniela Krzętowska z d. Krynicka

Mąż

Bronisław Tchórzewski

Dzieci

Grażyna Ruszewska

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1943–1989) Srebrny Krzyż Zasługi Brązowy Krzyż Zasługi Krzyż Bitwy pod Lenino

Anna Danuta Tchórzewska z d. Krzętowska herbu Zadora (ur. 3 lutego 1924 w Nowogródku, zm. 2 sierpnia 2009 w Gdańsku) – kapitan Wojska Polskiego, szef kompanii fizylierek Samodzielnego Batalionu Kobiecego im. Emilii Plater wydzielonego z 1. Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki w latach 1943–1945

Pochodzenie i dzieciństwo

[edytuj | edytuj kod]

Urodziła się w 1924 roku w Nowogródku, w tym samym domu, w którym mieszkał Adam Mickiewicz. Pochodziła z inteligenckiej rodziny. Matka, Aniela z d. Krynicka, miała wykształcenie ekonomiczne i buchalteryjne. Ojciec, Stanisław Krzętowski, był wicestarostą powiatu w miejscowości Lida. Aresztowany po wkroczeniu Armii Czerwonej został stracony w więzieniu w Mińsku w początkach 1942 roku. Grobu nie odnaleziono.

Anna Danuta Krzętowska miała starszą siostrę Izabellę, która zmarła w wieku 2. lat na zapalenie płuc. W dniu 13 kwietnia 1940 roku razem z matką została wywieziona do Kazachstanu, w okolice Pietropawłowska. We wrześniu 1940 matka Anny, Aniela Krzętowska została aresztowana za rzekomą propagandę antyradziecką i skazana na 7 lat więzienia. 16-letnia Anna pozostała sama. Pracowała w kołchozie, w cegielni i przy budowie linii kolejowej Akmoleńsk – Kartały. Po podpisaniu układu Sikorski-Majski i amnestii dla Polaków matka została zwolniona z więzienia w 1942 roku.

Udział w wojnie

[edytuj | edytuj kod]

W dniu 7 lipca 1943 roku Anna Krzętowska otrzymała kartę mobilizacyjną do tworzącej się w Sielcach nad Oką 1. Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki. Przydzielona została do Samodzielnego Batalionu Kobiecego im. Emilii Plater, do kompanii fizylierek. Była dowódcą drużyny, zastępcą ds. liniowych, a po przeszkoleniu w podoficerskiej szkole w batalionie, została szefem tej kompanii.

W dniu 1 września 1943 roku z kompanią fizylierek wyruszyła pod Lenino. W dniach 12-14 października 1943 roku uczestniczyła w bitwie. W maju 1945 roku kompania fizylierek dołączyła do Batalionu Kobiecego stacjonującego w Warszawie, pełniącego służbę wartowniczą[1].

Okres powojenny

[edytuj | edytuj kod]

Po zdemobilizowaniu w październiku 1945 roku wyjechała do Opola. Tam też powróciła z Kazachstanu jej matka, którą przypadkowo spotkała. Podjęła studia w Krakowie na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego. Podczas studiów wyszła za mąż za porucznika Wojska PolskiegoBronisława Tchórzewskiego, którego poznała w Sielcach nad Oką. W walkach pod Lenino był oficerem łącznikowym.

W związku z przenosinami męża początkowo do Częstochowy, następnie do Ełku i ostatecznie do jednostki wojskowej w Gdańsku, Anna Danuta Tchórzewska przeprowadzała się kolejno do tych miast. Przerwała studia na UJ. Podjęła pracę, najpierw w jednostce wojskowej, potem w Radzie Narodowej. W 1980 roku przeszła na emeryturę. Pracowała społecznie w Zarządzie Okręgowym ZBoWiD, w którym pełniła funkcję sekretarza, oraz w środowisku kombatanckim[2]. Była matką chrzestną dwóch statków, m.in. „Siekierki”.

Anna Danuta Tchórzewska miała jedną córkę Grażynę. Zmarła w Gdańsku w wieku 85 lat[3].

Odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Za męstwo w walkach na froncie i wzorową pracę odznaczona została:

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Maria Wójcik: Kobiety-Żołnierze 1. i 2. Armii WP, biografie i wspomnienia. Lublin: Wydawnictwa PZN, 2010, s. 203.
  2. Związek Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych.
  3. Maria Wójcik: Kobiety-Żołnierze 1. i 2. Armii WP, biografie i wspomnienia. Lublin: Wydawnictwa PZN, 2010, s. 204.
  4. Maria Wójcik: Kobiety-Żołnierze 1. i 2. Armii WP, biografie i wspomnienia. Lublin: Wydawnictwa PZN, 2010, s. 205.