Antoniów (województwo dolnośląskie)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Antoniów
wieś
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Powiat

karkonoski

Gmina

Stara Kamienica

Wysokość

520–600 m n.p.m.

Liczba ludności (III 2011)

104[2]

Strefa numeracyjna

75

Kod pocztowy

58-512[3]

Tablice rejestracyjne

DJE

SIMC

0192301

Położenie na mapie gminy Stara Kamienica
Mapa konturowa gminy Stara Kamienica, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Antoniów”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Antoniów”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Antoniów”
Położenie na mapie powiatu karkonoskiego
Mapa konturowa powiatu karkonoskiego, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Antoniów”
Ziemia50°53′49″N 15°30′05″E/50,896944 15,501389[1]
Strona internetowa

Antoniów (niem. Antoniwald[4]) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie karkonoskim, w gminie Stara Kamienica[5][6], nad rzeką Kamienicą.

W administracyjnych granicach Antoniowa znajduje się od 1974 roku wieś Jaroszyce[7].

Podział administracyjny[edytuj | edytuj kod]

Integralne części wsi Antoniów[5][6]
SIMC Nazwa Rodzaj
0192318 Jaroszyce część wsi

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa jeleniogórskiego.

Toponimia[edytuj | edytuj kod]

Etymologia nazwy[edytuj | edytuj kod]

Niemiecka nazwa Antonienwald pochodzi od imienia hrabiego Antoniego von Schaffgotscha[7], oraz cząstki wald (pol. las)[8].

Historyczne nazwy[edytuj | edytuj kod]

Historyczne nazwy miejscowości[9]:

  • 1783 – Antoniwald (niem.);
  • 1786 – Antonienwald (niem.);
  • 1947 – Antoninów (pol.);
  • 1948 – Antoniów (pol.).

Wieś otrzymała swoją nazwę w 1682 roku[7].

12 lutego 1948 ustalono urzędową polską nazwę miejscowości – Antoniów, określając drugi przypadek jako Antoniowa, a przymiotnik – antoniowski[4].

Zabytki[edytuj | edytuj kod]

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisany jest[10]:

  • dom nr 77, drewniany, z drugiej połowy XIX w.
  • Zabytkowe domy w Antoniowie

Historia[edytuj | edytuj kod]

Antoniów powstał w latach 1660–1670 jako folwark w dobrach rodziny Schaffgotschów. Wcześniej na jego terenie działali w XVII wieku szklarze, związani z ośrodkami produkcji w Chromcu i Piechowicach. Z czasem folwark przekształcił się w wieś o luźnej zabudowie z charakterystycznie rozrzuconymi pojedynczymi zagrodami na obrzeżu bardziej zwartej zabudowy w centrum wsi. W 1747 roku zamieszkiwało ją 41 zagrodników i chałupników, zaś w 1786 roku ich liczba wzrosła do 53. We wsi była też czynna papiernia. W 1840 roku mieszkało tu 140 przędzarzy oraz 18 innych rzemieślników i handlarzy. Działały wtedy papiernia, tracz, młyn do mielenia kory dębowej i młyn wodny. W 1976 roku na wsi istniało 37 gospodarstw rolnych[7].

Demografia[edytuj | edytuj kod]

Obecnie (III 2011 r.) jest najmniejszą miejscowością gminy Stara Kamienica[11].

Liczba ludności Antoniowa na przestrzeni lat 1786-2011

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 872
  2. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 7 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  4. a b Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 9 grudnia 1947 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości. M.P. z 1948 r. nr 14, poz. 55.
  5. a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  6. a b GUS. Rejestr TERYT
  7. a b c d Słownik geografii turystycznej Sudetów, t. 1 Góry Izerskie, red. Marek Staffa, str. 28–29, Wydawnictwo PTTK „Kraj”, Warszawa – Kraków 1989, ISBN 83-7005-095-6.
  8. Kazimierz Rymut, Nazwy miejscowe Polski, Urszula Bijak, t. 1 A-B, historia, pochodzenie, zmiany., Kraków: Wydawnictwo Instytutu Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk, 2004, s. 32, ISBN 83-85579-34-6.
  9. Staffa Marek, Janczak Julian, Mazurski Krzysztof Radosław, Zając Czesław, Czerwiński Janusz: Słownik geografii turystycznej Sudetów. T. 1: Góry Izerskie. Kraków: Wydawnictwo PTTK „Kraj”, 1989, s. 33. ISBN 83-7005-095-6. (pol.).
  10. Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 54. [dostęp 2012-08-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-27)].
  11. Staffa Marek, Janczak Julian, Mazurski Krzysztof Radosław, Zając Czesław, Czerwiński Janusz: Słownik geografii turystycznej Sudetów. T. 1: Góry Izerskie. Kraków: Wydawnictwo PTTK „Kraj”, 1989, s. 28-29. ISBN 83-7005-095-6. (pol.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]