Ara kasztanowoczelna
| Ara severus[1] | |||
| (Linnaeus, 1758) | |||
_(15077066924).jpg)
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
ara kasztanowoczelna | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
| |||
Ara kasztanowoczelna (Ara severus) – gatunek dużego ptaka z rodziny papugowatych (Psittacidae), podrodziny papug neotropikalnych (Arinae). Zamieszkuje północną połowę Ameryki Południowej oraz wschodnią Panamę. Nie jest zagrożona wyginięciem.
Taksonomia[edytuj | edytuj kod]
Po raz pierwszy gatunek opisał Karol Linneusz w 1758 na podstawie holotypu z okolic Amazonki. Nowemu gatunkowi nadał nazwę Psittacus severus[3]. Obecnie (2017) Międzynarodowy Komitet Ornitologiczny umieszcza arę kasztanowoczelną w rodzaju Ara. Uznaje gatunek za monotypowy[4]. Niektórzy autorzy dzielą arę kasztanowoczelną na dwa podgatunki, ptaki z zachodnich części zasięgu umieszczając w podgatunku A. s. castaneifrons. Są one większe od ptaków ze wschodu, jednak zmiany te mają charakter ekokliny[3].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Długość ciała wynosi 46–51 cm, masa ciała 285–387 g (według innego źródła średnia masa ciała to 430 g)[3]. Upierzenie głównie zielone. Pióra na ciemieniu. Czoło, broda i obszar wokół nagiej skóry na policzku kasztanowe. Zgięcie skrzydła, okolice nadgarstka i pokrywy skrzydłowe mniejsze czerwone. Sterówki czerwonobrązowe z niebieską końcówką. Tęczówka żółta. Przód głowy nagi, jedynie z wąskimi czarnymi pasami z piór[5].
Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]
Zasięg występowania ary kasztanowoczelnej rozciąga się od wschodniej Panamy i Kolumbii przez zachodnie stoki Andów na wschód po Wenezuelę i Gujanę, dalej na południe po wschodni Ekwador, wschodnie Peru, wschodnią Boliwię i przez północną Brazylię na wschód po Amapá i Pará[3]. Introdukowane zostały do południowej Florydy[6].
Ekologia i zachowanie[edytuj | edytuj kod]
Środowiskiem życia ar kasztanowoczelnych są lasy, roślinność wtórna i plantacje. Odnotowywane były do 1500 m n.p.m. Przebywają w parach lub małych grupach; większe stada tworzą podczas nocnego spoczynku[6]. Żywią się nasionami, owocami i kwiatami[5].
Lęgi[edytuj | edytuj kod]
Okres lęgowy w Panamie przypada na luty, w Kolumbii i Surinamie trwa od marca do maja, w południowo-centralnej Brazylii od września do grudnia lub później. Ary kasztanowoczelne gniazda najchętniej umieszczają w wysokich, martwych palmach[3]. Zniesienie liczy 2–3 jaja o wymiarach blisko 38,5 na 30,5 mm[5].
Status[edytuj | edytuj kod]
IUCN uznaje arę kasztanowoczelną za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern) nieprzerwanie od 1988 (stan w 2017)[7]. Trend liczebności populacji uznaje się za spadkowy[2].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Ara severus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b Ara severus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ a b c d e Collar, N., Boesman, P. & Sharpe, C.J.: Chestnut-fronted Macaw (Ara severus). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (eds.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. 2017. [dostęp 2017-03-04].
- ↑ Frank Gill & David Donsker: Parrots & cockatoos. IOC World Bird List (v7.1), 8 stycznia 2017. [dostęp 2017-03-04].
- ↑ a b c Chestnut-fronted Macaw (Ara severus). [w:] Parrot Encyclopedia [on-line]. World Parrot Trust. [dostęp 2017-03-04].
- ↑ a b Joseph M. Forshaw: Parrots of the World. Princeton University Press, 2010, s. 182. ISBN 978-1-4008-3620-8.
- ↑ Chestnut-fronted Macaw Ara severus. BirdLife International. [dostęp 2017-03-04].
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).