Artur Nacht-Samborski

Artur Stefan Ignacy Nacht-Samborski
Artek
Data i miejsce urodzenia	26 maja 1898 ; Kraków
Data i miejsce śmierci	9 października 1974 ; Warszawa
Alma Mater	Akademia Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie
Dziedzina sztuki	malarstwo
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Artur Stefan Ignacy Nacht-Samborski, właśc. Artur Nacht (ur. 26 maja 1898 w Krakowie^[1], zm. 9 października 1974 w Warszawie) – polski malarz i nauczyciel akademicki.

Życiorys

Urodził się w Krakowie^[2], w rodzinie żydowskiej, syn Juliusza (Joela) Nachta i Salomei (Sary) z Weindlingóww^[3]. Po ukończeniu czteroklasowej Pospolitej Szkoły Męskiej w Krakowie, uczęszczał w l. 1908–1910 do Gimnazjum Św. Anny. Dalszą naukę gimnazjalną kontynuował bądź w Storożeńcu na Bukowinie, bądź w Czerniowcach^[4]. Krótko przebywał w Wiedniu w 1917 r.^[5] W latach 1917–1920 studiował w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki u Wojciecha Weissa. Przerwał studia i wyjechał z Jankielem Adlerem do Berlina, gdzie przebywał od 1920 do 1923 roku. W 1924 roku powrócił na studia w krakowskiej ASP i zapisał się do pracowni Felicjana Szczęsnego Kowarskiego^[6]. Za namową Mariana Szczyrbuły w 1923 roku dołączył do Komitetu Paryskiego. 1 września 1924 roku wyjechał do Paryża, gdzie przebywał z przerwami do stycznia 1939 roku. Podczas pobytu we Francji, mieszkając w Paryżu, letnie miesiące w latach: 1925, 1926 spędzał z przyjaciółmi w La Ciotat. Lato 1934 r. spędził w Hiszpanii, przebywał na Ibizie, zwiedził Toledo i Madryt, w 1935 roku powrócił do Hiszpanii z Zygmuntem Menkesem^[7]. Członek Związku Zawodowego Artystów Plastyków w Krakowie. Swoje prace wystawiał m.in. w Instytucie Propagandy Sztuki w Warszawie, Genewie i Paryżu.

W latach 1941–1942 przebywał w getcie lwowskim. W 1942 przedostał się do Krakowa, a potem do Warszawy, gdzie ukrywał się pod przybranym nazwiskiem „Stefan Ignacy Samborski”.

Po wojnie, w latach 1946–1949, był profesorem Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Pięknych^[8] w Gdańsku z siedzibą w Sopocie, gdzie kierował Wydziałem Malarstwa i Architektury, na którym prowadził Pracownię Malarstwa, a także Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie (w latach 1949–1950 i 1952–1968).

Malował martwe natury, pejzaże i akty, m.in.: Kobieta przy stole (1960–1961), Liście na fioletowej ścianie (1966) czy Martwa natura (1962).

22 lipca 1968 otrzymał nagrodę państwową II stopnia^[9].

Do grona jego uczniów należał Tomasz Żołnierkiewicz^[10].

Zmarł w Warszawie. Pochowany na cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera A35-3-7)^[11].

Filmy

Artek. Reżyseria: Franciszek Kuduk

Ordery i odznaczenia

Order Sztandaru Pracy II klasy (22 lipca 1949)^[12]

Przypisy

↑ MariaM. Gołąb MariaM., Kalendarium życia i twórczości, [w:] Artur Nacht-Samborski 1898-1974, Poznań: Muzeum Narodowe w Poznaniu, 1999, s. 47, ISBN 83-85296-81-6 (pol.).
↑ MariaM. Gołąb MariaM., Kalendarium życia i twórczości, [w:] Artur Nacht-Samborski 1898-1974, Poznań: Muzeum Narodowego w Poznaniu, 1999, s. 47, ISBN 83-85296-81-6, Cytat: "Urodziłem się w Krak. [owie] 26.V.1898 Ojciec mój Juliusz Nacht był kupcem". (pol.).
↑ Drzewo genalogiczne rodziny Weindling - Dan Hirschberg ics.uci.edu
↑ MariaM. Gołąb MariaM., Kalendarium życia i twórczości, [w:] Artur Nacht-Samborski 1898-1974, Poznań: Muzeum Narodowego w Poznaniu, 1999, s. 47, ISBN 83-85296-81-6 (pol.).
↑ AnnaA. Zelmańska-Lipnicka AnnaA., Artur Nacht-Samborski [online], Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku, Zbrojowniasztuki, nestorzy, Artur Nacht-Samborski, 26 maja 2016 [dostęp 2023-09-05] (pol.).
↑ MariaM. Gołąb MariaM., Kalendarium życia i twórczości, [w:] Artur Nacht-Samborski 1898-1974, Poznań: Muzeum Narodowe w Poznaniu, 1999, s. 48-49, ISBN 83-85296-81-6 (pol.).
↑ AnnaA. Zelmańska-Lipnicka AnnaA., Artur Nacht-Samborski, Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku, Zbrojownia Sztuki, nestorzy, [online], Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku, Zbrojownia Sztuki, nestorzy, 26 maja 2016 [dostęp 2023-09-06] (pol.).
↑ Zarządzenie Ministra Kultury i Sztuki z dnia 6 grudnia 1945 r., [w:] Ministerstwo Kultury i Sztuki, Państwowa Wyższa Szkoła Sztuk Pięknych w Gdańsku, [w:] Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku, Zbrojownia Sztuki, Alma Mater, Dokumenty, Dokumenty PWSSP/ASP, Zbrojownia Sztuki, Warszawa, 1 grudnia 1945 [dostęp 2023-09-06] (pol.).
↑ Dziennik Polski, rok XXIV, nr 172 (7599), s. 6.
↑ Tomasz Żołnierkiewicz (1935 - , Polska). agraart.pl. [dostęp 2018-02-08].
↑ Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze
↑ M.P. z 1950 r. nr 6, poz. 58 „za zasługi położone dla Narodu i Państwa w dziedzinie (...), kultury i sztuki”.

Linki zewnętrzne

[1] MariaM. Gołąb MariaM., Kalendarium życia i twórczości, [w:] Artur Nacht-Samborski 1898-1974, Poznań: Muzeum Narodowe w Poznaniu, 1999, s. 47, ISBN 83-85296-81-6 (pol.).

[2] MariaM. Gołąb MariaM., Kalendarium życia i twórczości, [w:] Artur Nacht-Samborski 1898-1974, Poznań: Muzeum Narodowego w Poznaniu, 1999, s. 47, ISBN 83-85296-81-6, Cytat: "Urodziłem się w Krak. [owie] 26.V.1898 Ojciec mój Juliusz Nacht był kupcem". (pol.).

[3] Drzewo genalogiczne rodziny Weindling - Dan Hirschberg ics.uci.edu

[4] MariaM. Gołąb MariaM., Kalendarium życia i twórczości, [w:] Artur Nacht-Samborski 1898-1974, Poznań: Muzeum Narodowego w Poznaniu, 1999, s. 47, ISBN 83-85296-81-6 (pol.).

[5] AnnaA. Zelmańska-Lipnicka AnnaA., Artur Nacht-Samborski [online], Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku, Zbrojowniasztuki, nestorzy, Artur Nacht-Samborski, 26 maja 2016 [dostęp 2023-09-05] (pol.).

[6] MariaM. Gołąb MariaM., Kalendarium życia i twórczości, [w:] Artur Nacht-Samborski 1898-1974, Poznań: Muzeum Narodowe w Poznaniu, 1999, s. 48-49, ISBN 83-85296-81-6 (pol.).

[7] AnnaA. Zelmańska-Lipnicka AnnaA., Artur Nacht-Samborski, Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku, Zbrojownia Sztuki, nestorzy, [online], Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku, Zbrojownia Sztuki, nestorzy, 26 maja 2016 [dostęp 2023-09-06] (pol.).

[8] Zarządzenie Ministra Kultury i Sztuki z dnia 6 grudnia 1945 r., [w:] Ministerstwo Kultury i Sztuki, Państwowa Wyższa Szkoła Sztuk Pięknych w Gdańsku, [w:] Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku, Zbrojownia Sztuki, Alma Mater, Dokumenty, Dokumenty PWSSP/ASP, Zbrojownia Sztuki, Warszawa, 1 grudnia 1945 [dostęp 2023-09-06] (pol.).

[9] Dziennik Polski, rok XXIV, nr 172 (7599), s. 6.

[10] Tomasz Żołnierkiewicz (1935 - , Polska). agraart.pl. [dostęp 2018-02-08].

[11] Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze

[12] M.P. z 1950 r. nr 6, poz. 58 „za zasługi położone dla Narodu i Państwa w dziedzinie (...), kultury i sztuki”.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]