Automobilklub Polski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Emblemat Automobilklubu Polskiego (1924)

Automobilklub Polski – stowarzyszenie, którego celem jest upowszechnianie kultury motoryzacyjnej, popularyzowanie sportów motorowych, turystyki motorowej oraz zasad bezpieczeństwa ruchu drogowego. Siedziba Automobilklubu znajduje się w Warszawie.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Pomysł założenia stowarzyszenia zrzeszającego kierowców powstał w 1908 roku. Opracowano statut, a zebranie konstytuujące odbyło się 7 grudnia 1908 roku[1].

Statut Towarzystwa Automobilistów Królestwa Polskiego został zatwierdzony 10 maja 1909 roku[1]. Jako założyciele podpisali się pod nim: Antoni Borzewski, Kazimierz Olszowski i Adrian Chełmicki[2]. W skład pierwszego zarządu weszli: Antoni Borzewski, Adrian Chelmicki, ks. Drucki Lubecki, Kazimierz Olszowski, Karol hr Raczyński, Piotr Lubicz Strzeszewski, August hr Zamoyski[2]. 1 września 1910 roku zarząd powiększono o kolejnych członków: Czesława Świętopełka-Mirskiego, Stefana Dziewulskiego, Augusta Popławskiego, Zygmunta Broel-Plater, Oskara Saengera, Aleksandra Wielopolskiego[3]. Była to organizacja o charakterze towarzyskim i skupiała miłośników i pionierów motoryzacji. Pierwszym prezesem został ks. Władysław Drucki Lubecki[2]. W 1912 roku wydano pierwsza mapę samochodową Królestwa Polskiego[3]. Pierwszą samodzielnie zorganizowaną imprezą Towarzystwa był rajd Warszawa-Łódź-Radom-Puławy-Lublin-Warszawa na dystansie 282 wiorst[3]. W 1914 roku kolejny rajd odbył się od 21 do 24 maja (4 etapy na dystansie 1215 km) i w czerwcu pierwszą wystawę samochodową[3].

I wojna światowa[edytuj | edytuj kod]

Towarzystwa powstało Polskie Towarzystwo Pomocy Sanitarnej. W lokalu Towarzystwa działała filia Towarzystwa Pomocy Jeńcom Słowianom, z której wyłoniło się Towarzystwo Pomocy Jeńcom Polakom działające na terenie całej Rosji[3].

XX-lecie międzywojenne[edytuj | edytuj kod]

Po odzyskania niepodległości przystąpiono do reorganizacji. Opracowano nowy statut, który został zatwierdzony przez władze w 1921 roku[3]. Przyjęto nową nazwę Automobilklub Polski. W 1920 roku po zgłoszeniu stowarzyszenie zostało przyjęte do Międzynarodowego Związku Automobilklubów Uznanych (A.I.A.C.R.)[3]. W 1928 roku z inicjatywy Komisji Sportowej powołano Elitę Polskich Jeźdźców Automobilowych[4].

Od 1 kwietnia 1936 roku Automobilklub Polski z upoważnienia ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Ministerstwa Komunikacji rozpoczął przeprowadzanie egzaminów dla kierowców, organizując placówki egzaminacyjne na terenie całego kraju[3]. Pierwszym nauczycielem i egzaminatorem był inżynier Witold Rychter (egzaminował m.in. premiera Polski Kazimierza Bartla)[5].

Siedziba[edytuj | edytuj kod]

Aktualna siedziba Automobilklubu Polskiego przy ulicy Powstańców Śląskich 127 w Warszawie

Pierwszą siedzibą był hotel Bristol w Warszawie. W 1911 roku przeniesiono ją do hotelu Europejskiego, a w 1912 do własnego lokalu przy ul. Ossolińskich 6. W 1929 roku zakupiono na siedzibę budynek przy al. Szucha 10[3]. Po II wojnie światowej siedziba znajdowała się przy ul. Pańskiej 85 w Warszawie[6]. W 2009 roku Zarząd Automobilklubu Polski podjął uchwałę o przeniesieniu siedziby na Bemowo[6]. W grudniu 2015 roku został oddany do użytku budynek przy ul. Powstańców Śląskich 127[6].

Po II wojnie światowej[edytuj | edytuj kod]

W styczniu 1950 Automobilklub Polski przestał istnieć, z powodów politycznych nastąpiła likwidacja jego struktur oraz nazwy. Na bazie Automobilklubu utworzono Polski Związek Motorowy. Dopiero po odwilży politycznej 1956 roku możliwe było tworzenie automobilklubów regionalnych, w ramach struktur PZM.

W 1957 powstał Automobilklub Warszawski, który przejął tradycję i niektóre zadania Automobilklubu Polskiego.

W 1992 stowarzyszenie powróciło do historycznej nazwy – Automobilklub Polski (wcześniej w latach 1988–1992 funkcjonowało pod nazwą Automobilklub Polski-Warszawa).

Prezesi Automobilklubu Polskiego

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Towarzystwo Automobilistów Królestwa Polskiego Lotnik i Automobilista 1913 nr 1 s.9
  2. a b c Początki. Towarzystwo Automobilistów Królestwa Polskiego 1908-1918 [dostęp 2018-08-18]
  3. a b c d e f g h i 30 lecie Automobilklubu Polski Auto 1939 nr 4 s. 129-131
  4. Rozwój i lata świetności. Automobilklub Polski [dostęp 2018-08-18]
  5. Witold Rychter, Moje dwa i cztery kółka, Wydawnictwo Komunikacji i Łączności, 1985.
  6. a b c Automobilklub Polski – Rajd Barbórka [online], barborka.pl [dostęp 2018-08-18] [zarchiwizowane z adresu 2018-08-18] (pol.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]