Bajka (1927)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Bajka
Bandera

 Polska

Armator

Vistula

Dane podstawowe
Typ

statek pasażerski

Historia
Data wodowania

1927

Data zatonięcia

1944 (samozatopienie)

Dane techniczne
Liczba pasażerów

1000

Długość całkowita (L)

61 m

Szerokość (B)

5,8 m

Napęd mechaniczny
Silnik

parowy

Prędkość maks.

12 w.

Bajka – parowy, pasażerski statek wiślany o napędzie bocznokołowym[1][2].

Statek mieścił około tysiąca pasażerów i został zwodowany w 1927. Stał się flagową jednostką przedsiębiorstwa Polska Żegluga Rzeczna Vistula, które trudniło się żeglugą na dolnej Wiśle do roku 1939 (Warszawa - Toruń - Gdańsk[2])[1]. Był szóstym co do wielkości statkiem operującym na Wiśle. Miał kajuty z łóżkami (2 i 4-osobowe), bar, salę balową, radio, stoliki brydżowe i salony restauracyjne na górnym pokładzie. Reklamowany był jako statek salonowy. Był miejscem imprez warszawskich elit, ponieważ okresowo cumował i pełnił funkcję ekskluzywnej restauracji. Na Bajce bywali m.in. Eugeniusz Bodo i generał Bolesław Wieniawa-Długoszowski[2].

Po napaści Niemiec i ZSRR na Polskę statek kontynuował służbę pod niemieckim nadzorem do 1943, a potem przeszedł na własność jednego z wcześniejszych udziałowców, Juliusza Dunin-Holeckiego (Weichsel Reederei Julius Dunin Holecki, G.m.b.H).

W trakcie powstania warszawskiego został wraz ze statkiem Faust zajęty przez oddziały Armii Krajowej (zorganizowano na nim szpital polowy[3]). W ostatnich dniach powstania został zatopiony przez załogę[4] albo zniszczony przez Niemców (mogło to nastąpić 23 września 1944 lub 2 października 1944, ale daty te nie są pewne[5]). Wrak był terenem zaciętych walk powstańców z oddziału AK Szczupak z niemiecką piechotą wspieraną przez kuter Pionier (wydobyty przez Niemców, samozatopiony we wrześniu 1939 polski CKU Nieuchwytny, należący do Oddziału Wydzielonego Rzeki Wisły)[2].

Podobnymi do Bajki statkami były Halka i Francja, które użytkowano po zakończeniu II wojny światowej jako, odpowiednio, Dzierżyński i Waryński[1].

Długość jednostki wynosiła 61 metrów, a szerokość 5,8 metra[1]. Poruszała się z prędkością 12 węzłów[2].

Po wojnie wrak (m.in. tambor z nazwą) bywał przy niskich stanach wód częściowo widoczny. W 2015 znaleziono metalowe elementy statku wystające z wody na wysokości ulicy Wilanowskiej przy bulwarze Flotylli Wiślanej[2]. Kapitan Waldemar Danielewicz podaje natomiast, że pomiędzy 1947 a 1953 pozostałości Bajki zostały wyciągnięte z wody, pocięte na części i zezłomowane. Według innej jego hipotezy część statku została zamurowana pod warszawskimi bulwarami wiślanymi[5].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d Jan Piwowoński, Historia statków i okrętów, KAW, s. 10, ISBN 83-03-00316-X
  2. a b c d e f Statek "Bajka" - jedna z legend Powstania Warszawskiego [online], menway.interia.pl [dostęp 2021-01-12] (pol.).
  3. Wieczór RDC: wojenne dzieje statku Bajka [online], Warszawa i Mazowsze - najnowsze wiadomości w RDC [dostęp 2021-01-12] (pol.).
  4. Telewizja Polska S.A, 27.08.2019 | Parowiec Bajka [online], halopolonia.tvp.pl [dostęp 2021-01-12] (pol.).
  5. a b Rafał Laszuk, Legendarny parowiec [online], idziemy.pl [dostęp 2021-01-12] (pol.).