Bárðarbunga
64°37′48″N 17°31′48″W/64,630000 -17,530000 Lodowiec Vatnajökull | |
| Państwo | |
|---|---|
| Położenie | |
| Pasmo | |
| Wysokość |
2009 m n.p.m. |
| Dane wulkanu | |
| Rok erupcji |
2014 |
| Typ wulkanu |
stratowulkan |
| Aktywność |
aktywny |
Położenie na mapie Islandii  | |
| 64°37′48″N 17°31′48″W/64,630000 -17,530000
| |
Bárðarbunga – aktywny wulkan położony w Islandii, zlokalizowany pod czapą lodową lodowca Vatnajökull. Wznosi się na wysokość 2009 m n.p.m.[1], co czyni wulkan drugą pod względem wysokości górą w Islandii (najwyższy szczyt to Hvannadalshnúkur).
Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]
Wulkan ten jest zlokalizowany pod północno-zachodnią częścią lodowca Vatnajökull, na północny zachód od Grímsvötn. Posiada kalderę o średnicy 700 m, ukrytą pod lodowcem. Ze szczelin należących do systemu tego wulkanu w holocenie wydobywały się olbrzymie ilości lawy, w tym największy holoceński wypływ lawy Þjórsá (ponad 21 kilometrów sześciennych). Wulkan ten ma długą historię erupcji z epizodami większej aktywności; w XVIII wieku wybuchał 15 razy. Ostatnią pewną erupcję w XX wieku odnotowano w 1910. Ze względu na położenie większości obszarów aktywnych pod czapą lodową, erupcjom tego wulkanu może towarzyszyć zjawisko jökulhlaup[1].
Erupcja 2014-15[edytuj | edytuj kod]
29 sierpnia 2014 roku rozpoczęła się najnowsza erupcja tego wulkanu, którą poprzedziło wystąpienie ponad 300 wstrząsów sejsmicznych[2]. W pierwszych dniach nie było jasne, jak zachowa się wulkan, lecz potem na północ od niego, w obrębie starszego pola lawowego Holuhraun rozpoczęła się erupcja szczelinowa[3], która trwała do 28 lutego 2015. Nowe pole lawowe osiągnęło powierzchnię 85 km²[4], największą od erupcji wulkanu Laki w XIX wieku; podczas erupcji istniało w nim także jezioro lawowe[5]. Objętość lawy bazaltowej, która wydostała się na powierzchnię wskutek tej erupcji oceniono na 1,4 km³[4], ponad ośmiokrotnie więcej niż wyrzuciła erupcja Eyjafjallajökull w 2010 roku[6], ale w odróżnieniu od niej Bárðarbunga nie spowodowała zakłóceń w ruchu lotniczym.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Bardarbunga. Global Volcanism Program. [dostęp 2015-02-03]. (ang.).
- ↑ Iceland volcano: Eruption under ice-cap sparks red alert. BBC, 2014-08-23. [dostęp 2014-08-24].
- ↑ Infrared Views of Bardarbunga. [w:] Earth Observatory [on-line]. NASA, 2014-08-27. [dostęp 2015-02-03].
- ↑ a b All Quiet at Holuhraun. [w:] Earth Observatory [on-line]. NASA, 2015-04-10. [dostęp 2015-04-15].
- ↑ Growth of the Holuhraun Lava Field. [w:] Earth Observatory [on-line]. NASA, 2015-01-03. [dostęp 2015-02-03].
- ↑ Eygló Svala Arnarsdóttir: Holuhraun Eight Times Bigger than Eyjafjallajökull. Iceland Review Online, 2015-02-01. [dostęp 2015-02-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-02)]. (ang.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Mapa. maperia.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-10-18)].
- Nordisk Vulkanologisk Institut (NVI)