Bogdan Gajewicz

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Bogdan Gajewicz
Data i miejsce urodzenia

7 lipca 1901
Pabianice

Data i miejsce śmierci

1969
Nowy Jork

Zawód, zajęcie

adwokat

Partia

Stronnictwo Narodowe

Odznaczenia
Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami Krzyż Wojenny 1914-1918 (Francja) Medal Pamiątkowy Wojny 1939–1945 (Francja)

Bogdan Józef Gajewicz (ur. 7 lipca 1901 w Pabianicach, zm. 1969 w Nowym Jorku) – polski adwokat, publicysta i działacz Stronnictwa Narodowego.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

W 1920 r. ukończył Państwowe Gimnazjum im. M. Kopernika w Łodzi[1] oraz studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Warszawskiego (1924) i w Szkole Nauk Politycznych w Warszawie (1925). W 1921 był współzałożycielem Koła Akademików Pabianiczan w Pabianicach, zaś 1922 został członkiem Młodzieży Wszechpolskiej i Związku Ludowo-Narodowego. Od 1926 r. należał do Obozu Wielkiej Polski, a od 1928 do Stronnictwa Narodowego. W latach 1927–1930 i 1935–1939 był radnym Rady Miejskiej w Radomiu[2].

W 1931 r. został oskarżony w procesie 15 radnych o uchwalenie protestu przeciw znęcaniu się oficerów nad posłami w Brześciu i przeciw policyjnej masakrze robotników przed kinem „Świt” w Radomiu. Skazany na 3 miesiące więzienia – karę jednak zamieniono na 500 zł grzywny. W latach 1930–1939 prowadził kancelarię adwokacką w Radomiu – jako adwokat zasłynął jako obrońca uczestników tzw. wyprawy myślenickiej Adama Doboszyńskiego, a także Jędrzeja Giertycha w procesie związanym z jego książką pt. „Tragizm losów Polski”[2].

We wrześniu 1939 udał się do Rumunii gdzie został internowany w obozie Ocnele Mari, skąd w 1940 uciekł i przedostał się do Marsylii. W okresie od kwietnia do czerwca 1940 roku służył w kompanii samochodowej I Dywizji Grenadierów i jako dowódca plutonu brał udział w walkach w Lotaryngii, a następnie na południu Francji w ramach uczestnictwa w ruchu oporu. Od 1941 należał do kierownictwa emigracyjnego Stronnictwa Narodowego i był członkiem jego tajnego Komitetu Politycznego. W latach 1942–1945 sprawował opiekę nad kombatantami i inwalidami wojennymi w ramach Polskiego Czerwonego Krzyża[2].

Po wojnie studiował cywilizację francuską na Sorbonie (1945–1946) oraz pełnił wiele funkcji w organizacjach kombatanckich i emigracyjnych. Był m.in. wiceprezesem Wydziału Wykonawczego (od 1945), a potem prezesem Stronnictwa Narodowego we Francji (1948–1956), radcą prawnym Polskiego Związku Inwalidów Wojennych we Francji (1947–1953 i 1956–1957), wiceprezesem Związku Polskiego Uchodźstwa Wojennego i prezesem sądu tej organizacji we Francji (1955–1957)[2].

W 1957 r. wyjechał do Stanów Zjednoczonych i włączył się w tamtejszy nurt życia politycznego emigracji, zasiadał m.in. na stanowisku wiceprezesa emigracyjnej Rady Jedności Narodowej (od 1958), natomiast w 1961 roku zainicjował działalność Instytutu im. Romana Dmowskiego w Nowym Jorku. Został pochowany został na cmentarzu w Doylestown w stanie Pensylwania[2].

Publicystyka[edytuj | edytuj kod]

Pracował jako redaktor czasopisma „Słowo Radomsko-Kieleckie” (1925-1930) oraz publicysta „Warszawskiego Dziennika Narodowego”, „Prosto z Mostu”, „Kuriera Poznańskiego” i „Orędownika”. Od 1934 był redaktorem naczelnym „Gazety Radomskiej”. Na emigracji zaś publikował na łamach: „Myśli Polskiej” (1945-1956), „Placówki”, „Słowa Polskiego” i „Horyzontów”. W latach 1954–1956 był redaktorem „Biuletynu Narodowego” w Paryżu. Jest autorem tłumaczenia „Brewiarza dyplomatycznego” Baltasara Graciána (Paryż 1949; Warszawa 2009)[2].

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Nasz Wiek. Gimnazjum i Liceum imienia Mikołaja Kopernika w Łodzi 1906–2006. Zarys historyczny, wspomnienia. Henryk Władysław Skorek (red.). Łódź: I Liceum Ogólnokształcące im. Mikołaja Kopernika w Łodzi i Stowarzyszenie Wychowanków Gimnazjum i Liceum im. Mikołaja Kopernika w Łodzi, 2006, s. 485. ISBN 83-908655-0-5.
  2. a b c d e f g Stanisław Kilian, „Biuletyn Narodowy” (1954-1959) i „Biuletyn Stronnictwa Narodowego w Stanach Zjednoczonych A.P.” (1960-1988), „Państwo i Społeczeństwo” (2), Oficyna Wydawnicza AFM Krakowskie Towarzystwo Edukacyjne Sp. z o.o., 2010 [dostęp 2023-12-06] (pol.).