Brzezówka (województwo śląskie)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Brzezówka
wieś
Ilustracja
Lipa pomnikowa i krzyż
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Powiat

cieszyński

Gmina

Hażlach

Liczba ludności (2022)

722[2]

Strefa numeracyjna

33

Kod pocztowy

43-418[3]

Tablice rejestracyjne

SCI

SIMC

0052563

Położenie na mapie gminy Hażlach
Mapa konturowa gminy Hażlach, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Brzezówka”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Brzezówka”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Brzezówka”
Położenie na mapie powiatu cieszyńskiego
Mapa konturowa powiatu cieszyńskiego, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Brzezówka”
Ziemia49°48′08″N 18°37′16″E/49,802222 18,621111[1]
Nieoficjalny herb wsi Brzezówka

Brzezówka (cz. Březůvka, niem. Brzezuwka) – wieś sołecka w gminie Hażlach w powiecie cieszyńskim, w województwie śląskim, w granicach historycznego regionu Śląska Cieszyńskiego. Położona jest na Wysoczyźnie Kończyckiej. Na obszarze 460,63 ha zamieszkana jest przez 664 mieszkańców (2009)[4], co daje gęstość zaludnienia równą 144,2 os./km².

Historia[edytuj | edytuj kod]

Miejscowość po raz pierwszy wzmiankowana w 1426[5]. Pisała się wówczas Brzozowice/Brzezowice, nazwa Brzezówka pojawiła się w 1523[5].

W średniowieczu wieś pozostawała wsią szlachecką w granicach księstwa cieszyńskiego, będącego od 1327 lennem Królestwa Czech. W otoczeniu Bolesława I cieszyńskiego i jego synów działał szlachcic Jakubek z Brzezowic, który w Brzezowicach/Brzezówce posiadał dziedziczne wójtostwo[6]. W 1612 roku wieś została podarowana przez księcia cieszyńskiego Adama Wacława Małgorzacie Kostlachównej z Kremże, swej ochmistrzyni za wywiązywanie się ze swej funkcji na dworze książęcym[7]. Wówczas w Brzezówce gospodarowało 7 kmieci, jednak książę Adam Wacław poszerzył swe nadanie i przekazał Małgorzacie Kostlachównej w wieczyste posiadanie 14 rolinków i 7 zagródników, których zadaniem było wykarczowanie w Brzezówce lasu pod założenie nowych gospodarstw[7]. Jakby tego było mało książę wkrótce nadał jej również prawo osadzania w Brzezówce przedstawicieli różnych rzemiosł, co w istocie łamało przywileje książęce miasta Cieszyna[7].

Według austriackiego spisu ludności z 1900 w 50 budynkach w Brzezówce na obszarze 460 hektarów mieszkało 340 osób. co dawało gęstość zaludnienia równą 73,9 os./km², z tego 253 (74,4%) mieszkańców było katolikami, 87 (25,6%) ewangelikami, 338 (99,4%) było polsko- a 1 (0,3%) czeskojęzycznymi[8]. Do 1910 liczba budynków wzrosła do 53 a mieszkańców do 351, z czego wszyscy byli polskojęzyczni, 253 (72,1%) było katolikami a 98 (27,9%) ewangelikami[9].

W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie bielskim.

Turystyka[edytuj | edytuj kod]

Przez miejscowość przechodzi szlak rowerowy czerwony czerwona trasa rowerowa nr 24 (Pętla rowerowa Euroregionu Śląsk Cieszyński)

Komunikacja[edytuj | edytuj kod]

Do wsi dojeżdżają autobusy ZGK Cieszyn wybranych kursów linii podmiejskiej nr 30 do pętli przy OSP Brzezówka.

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 11378
  2. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06].
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 98 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  4. Gmina Hażlach: Sołectwo Brzezówka. 2009-12-31. [dostęp 2010-10-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-08-15)].
  5. a b Śląsk Cieszyński w średniowieczu (do 1528). Idzi Panic (redakcja). Cieszyn: Starostwo Powiatowe w Cieszynie, 2010, s. 307. ISBN 978-83-926929-3-5.
  6. I. Panic, 2010, s. 346
  7. a b c Śląsk Cieszyński w początkach czasów nowożytnych (1528-1653). Idzi Panic (redakcja). Cieszyn: Starostwo Powiatowe w Cieszynie, 2011, s. 24-25. ISBN 978-83-926929-5-9.
  8. Gemeindelexikon der im Reichsrate vertretenen Königreiche und Länder, bearbeitet auf Grund der Ergebnisse der Volkszählung vom 31. Dezember 1900, XI. Schlesien. Wien: 1906. (niem.).
  9. Ludwig Patryn (ed): Die Ergebnisse der Volkszählung vom 31. Dezember 1910 in Schlesien. Troppau: 1912. (niem.).