Candida auris

Candida auris

Kolonie na szalce Petriego
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	grzyby
Typ	workowce
Klasa	drożdżaki
Rząd	drożdżakowce
Rodzina	Incertae sedis
Rodzaj	Candida
Gatunek	Candida auris
Nazwa systematyczna
Candida auris Satoh & Makimura Microbiology and Immunology 53(1): 43 (2009)

Candida auris Satoh & Makimura – gatunek grzybów z klasy Saccharomycetes, zaliczany do drożdży. Grzyb chorobotwórczy wywołujący groźne choroby ludzi.

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Candida, Incertae sedis, Saccharomycetales, Saccharomycetidae, Saccharomycetes, Ascomycota, Fungi.

Po raz pierwszy wyizolowali go w 2009 r. Kazuo Satoh i Koichi Makimura w Japonii z wydzieliny z ucha u ludzi.

Morfologia i genetyka

Rośnie w formie drożdżowej. Na podłożu hodowlanym tworzy gładkie, błyszczące, białoszare, lepkie kolonie zbudowane z elipsoidalnych komórek.

Genom C. auris ma 12,3–12,5 miliona par zasad, w tym par glutamina – cytozyna 44,5–44,8%. Koduje kilka genów rodziny transporterów ABC, co pomaga wyjaśnić jego wielolekooporność. Koduje także rodziny genów związanych z wirulencją, takie jak lipazy, transportery oligopeptydów, transferazy mannozylowe i czynniki transkrypcyjne, które ułatwiają kolonizację, inwazję i pozyskiwanie żelaza. Innym czynnikiem przyczyniającym się do oporności na środki przeciwgrzybicze jest obecność zestawu genów, o których wiadomo, że biorą udział w tworzeniu biofilmu.

Chorobotwórczość

Patogen ten został po raz pierwszy wykryty u chorej kobiety w szpitalu w Japonii, ale w 2011 roku pojawiły się kolejne przypadki zakażenia tym grzybem w Korei Południowej, później rozprzestrzenił się po Azji i Europie, w 2013 r. pojawił się w USA. Odnotowano również przypadki choroby wywołanej tym patogenem w Polsce, do 2019 r. tylko pojedyncze, ale ilość infekcji tym patogenem na świecie stale rośnie.

Candida auris, podobnie jaki inne gatunki z rodzaju Candida, wywołuje chorobę zwaną kandydozą. Objawami chorobami wywołanymi przez C. auris są: gorączka, ból gardła lub ucha, po kilku dniach mogą pojawić się dodatkowe objawy: ból podczas oddawania moczu, zapalenie płuc, pieczenie lub świąd miejsc intymnych, zmatowienie płytki paznokcia lub zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych. Choroba leczona jest antybiotykami, jednak C. auris jest bardzo odporny na dostępne leki, z tego powodu stanowi on poważny problem medyczny. Zakażenie nim może spowodować poważne powikłania zdrowotne, a nawet śmierć. Według prac opublikowanych w latach 2011–2016 śmiertelność osób chorych na zakażenie krwi C. auris wynosiła od 30 do 60%, ale wiele z tych osób cierpiało na inne poważne choroby współistniejące, które zwiększały ryzyko śmierci.

SzczepyC. auris są filogenetycznie spokrewnione z gatunkami Candida krusei, Candida lusitaniae, Candida haemulonii, które charakteryzują się naturalną lub nabytą opornością na flukonazol i/lub amfoterycynę B. Niektóre szczepy C. auris wykazują jeszcze większą od nich odporność na te leki. W warunkach in vitro ponad 90% izolatów C. auris jest opornych na flukonazol, a od 3 do 73% izolatów na worykonazol, jednak większość izolatów jest wrażliwa na echinokandyny.

Najbardziej zagrożeni są pacjenci poddawani długotrwałej hospitalizacji, zwłaszcza na oddziałach zabiegowych i intensywnej terapii. Potencjalne źródła infekcji stanowią łóżka szpitalne, ciśnieniomierze, termometry i inny sprzęt wielokrotnego użytku, patogen ten bowiem może przetrwać na różnych powierzchniach nawet kilka tygodni. Z tego powodu higiena w placówkach medycznych jest najważniejszym elementem przeciwdziałania rozprzestrzeniania się tego grzyba.