Chiuaz Dospanowa

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Chiuaz Dospanowa
Хиуаз Доспанова
starszy porucznik lotnictwa starszy porucznik lotnictwa
Data i miejsce urodzenia

15 maja 1922
Qurmang’azy, Atyrau

Data i miejsce śmierci

20 maja 2008
Ałmaty, Kazachstan

Przebieg służby
Lata służby

1942–1945

Siły zbrojne

Wojskowe Siły Powietrzne

Jednostki

tzw. nocne wiedźmy

Stanowiska

pilot

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa:

Odznaczenia
Narodowy Bohater Kazachstanu
Order „Ojczyzna” (Kazachstan) Order Czerwonego Sztandaru Order Wojny Ojczyźnianej I klasy Order Wojny Ojczyźnianej II klasy Order Czerwonej Gwiazdy Medal „Za obronę Kaukazu” Medal „Za Zwycięstwo nad Niemcami w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941-1945” Medal „Za wyzwolenie Warszawy”

Chiuaz Kairowna Dospanowa (kaz. Хиуаз Каировна Доспанова, ur. 15 maja 1922 we wsi Ganiuszkino w obwodzie gurjewskim, obecnie obwód atyrauski w Kazachstanie, zm. 20 maja 2008 w Ałmaty) – kazachska lotniczka wojskowa, Narodowy Bohater Kazachstanu (2004).

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

W 1940 ukończyła ze złotym medalem szkołę średnią w Uralsku i kurs w aeroklubie, uzyskując licencję pilota, po czym złożyła podanie do Wojskowej Akademii Powietrznej im. Żukowskiego, jednak bez powodzenia. Podjęła studia w Pierwszym Moskiewskim Instytucie Medycznym, po ataku Niemiec na ZSRR została nawigatorem-strzelcem w 588 pułku nocnego lotnictwa bombowego (przemianowanym potem na 46 gwardyjski pułk nocnego lotnictwa bombowego), brała udział w wojnie z Niemcami na Froncie Południowym, na Północnym Kaukazie, Zakaukaziu, Ukrainie i Białorusi. Do końca wojny wykonała 300 lotów bojowych. Została ciężko ranna i kontuzjowana, z wojny wróciła jako inwalida II grupy. Była jedyną Kazaszką-lotniczą wojskową ZSRR.

Po wojnie uczyła się w Wyższej Szkole Partyjnej w Ałmaty, następnie została instruktorem rejonowego komitetu KPK w zachodnim Kazachstanie, później sekretarzem KC Komsomołu Kazachstanu, w 1951 wybrano ją deputowaną do Rady Najwyższej Kazachskiej SRR i sekretarzem Prezydium Rady Najwyższej Kazachskiej SRR. Później była sekretarzem Komitetu Miejskiego KPK w Ałmaty, w 1959 przeszła na wcześniejszą emeryturę z powodu złego stanu zdrowia będącego skutkiem frontowych ran i kontuzji.

Jej imieniem nazwano port lotniczy Atyrau[1].

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

I inne.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Loading site please wait [online], kazakhworld.com [dostęp 2018-02-03] [zarchiwizowane z adresu 2020-05-26] (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]