Ciemnobiałka jasnoszara
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
ciemnobiałka jasnoszara |
| Nazwa systematyczna | |
| Melanoleuca exscissa (Fr.) Singer Cavanillesia 7: 125 (1935) | |
Ciemnobiałka jasnoszara (Melanoleuca exscissa (Fr.) Singer) – gatunek grzybów należący do rzędu pieczarkowców (Agaricales))[1].
Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Melanoleuca, Incertae sedis, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1821 r. Elias Fries nadając mu nazwę Agaricus excissus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1935 r. Rolf Singer, przenosząc go do rodzaju Melanoleuca[1]. Niektóre synonimy naukowe[2]:
- Agaricus exscissus Fr. 1821
- Melanoleuca cinerascens D.A. Reid 1967
- Melanoleuca exscissa (Fr.) Singer 1935
- Melanoleuca kuehneri Bon 1988
- Tricholoma exscissum (Fr.) Quél. 1872
Nazwę polską podał Władysław Wojewoda w 2003 r. W polskim piśmiennictwie mykologicznym gatunek ten opisywany był też jako ciemnogłówka regularna[3].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Średnica 4–7 cm. Początkowo jest łukowaty, potem staje się rozpostarty i na środku płytko wgłębiony z tępym garbem. Brzeg kapelusza ostry. W czasie suchej pogody ma kolor srebrzyście siwy do jasnosiwego i jest delikatnie pilśniowy, w czasie wilgotnej staje się siwo-brązowawy i błyszczący[4].
Gęste, w kolorze od białego do jasnokremowego, szerokie i zbiegające na trzon ząbkiem[4].
Wysokość 4–6 cm, grubość 5–9 mm. Jest walcowaty, pełny, podłużnie włóknisty lub delikatnie karbowany i nieco zgrubiały przy podstawie. Nie posiada pierścienia. Jest lekko brązowy, w górnej części nieco oszroniony a przy podstawie białawo-pilśniowaty[4].
W kolorze od białego do jasnobrązowego. Ma zapach stęchłych orzechów a smakuje jak kapusta. Nie zmienia koloru po przełamaniu[4].
Bezbarwny.
Występowanie[edytuj | edytuj kod]
Rośnie na łąkach i pastwiskach, na obrzeżach dróg leśnych, polanach i wzdłuż trawiastych obrzeży lasów[4].
Znaczenie[edytuj | edytuj kod]
Grzyb jadalny, saprotrof. Jest trudny do odróżnienia od innych gatunków ciemnobiałek, jednak dla grzybiarzy zwykle nie ma to większego znaczenia, gdyż wszystkie ciemnobiałki europejskie są jadalne[5].
Gatunki podobne[edytuj | edytuj kod]
Ciemnobiałka ciemna (Melanoleuca melaleuca) jest ciemniejsza, ciemnobiałka krótkotrzonowa (Melanoleuca brevipes) różni się wyraźnie krótszym trzonem[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Index Fungorum. [dostęp 2020-05-13]. (ang.).
- ↑ Species Fungorum. [dostęp 2013-04-15]. (ang.).
- ↑ Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ a b c d e f Pavol Škubla: Wielki atlas grzybów. Poznań: Elipsa, 2007. ISBN 978-83-245-9550-1.
- ↑ Andreas Gminder: Atlas grzybów jak bezbłędnie oznaczać 340 gatunków grzybów Europy Środkowej. 2008. ISBN 978-83-258-0588-3.