Cmentarz wojenny w Huminie
nr rej. 853 z 31.12.1991 | |
Widok ogólny od strony szosy | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Typ cmentarza |
wojenny (I wojna światowa) |
Położenie na mapie gminy Bolimów | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa łódzkiego | |
Położenie na mapie powiatu skierniewickiego | |
52°05′58,0″N 20°13′06,7″E/52,099444 20,218528 |
Cmentarz w Huminie – cmentarz-mauzoleum wojenne żołnierzy armii niemieckiej i rosyjskiej (w tym Polaków) poległych podczas I wojny światowej.
Cmentarz wpisany jest do rejestru zabytków województwa łódzkiego (decyzja nr 853 z 31.12.1991)[1].
Położenie[edytuj | edytuj kod]
Obiekt jest położony pomiędzy zabudowaniami wsi, po prawej stronie drogi (jadąc z kierunku Bolimowa) do Różanowa[2].
Pochowani[edytuj | edytuj kod]
Na cmentarzu pogrzebano żołnierzy walczących w 1914 i 1915 nad Rawką i Bzurą w następstwie przegranej przez Rosjan Bitwy pod Łodzią z 1914. Niemcy, starając się przełamać rosyjskie linie obronne zorganizowane w pozostałościach okolicznych, wysiedlonych wiosek, użyli czterokrotnie broni chemicznej, w tym chloru (nie przyniosło to sukcesów strategicznych, ale spowodowało śmierć kilku tysięcy żołnierzy). Wśród poległych było wielu Polaków wcielonych do obu armii (świadczą o tym tablice nagrobne zachowane na innych cmentarzach). W ciągu siedmiu miesięcy walk pomiędzy Skierniewicami, a Sochaczewem zginęło od 70 do 100 tysięcy żołnierzy. Niemcy nie odnotowali w okolicach Humina żadnych istotnych zdobyczy terenowych[3].
Forma[edytuj | edytuj kod]
Budowę mauzoleum rozpoczęto w połowie lat 30. XX wieku. Działania te przerwała II wojna światowa. W 1991 roku obiekt został oczyszczony z zaniedbanej zieleni[2].
Pierwsza od szosy część cmentarza to ziemny kopiec w formie otoczonego murem z granitowych ciosów szańca. Jest to kwadrat o boku długości 35 metrów. Dostęp odbywa się po stopniach od strony drogi. W centrum tej części stoi obelisk z krzyżem maltańskim. Wykuto na nim niedokończony napis: 1.... Na tej części spoczywają prawdopodobnie żołnierze niemieccy. Druga część nekropolii, to wzgórek z tyłu, gdzie najprawdopodobniej pochowano Rosjan[2]. Na cmentarzu zachowała się tylko jedna, uszkodzona tablica imienna[4][5], która upamiętnia niemieckiego żołnierza, poległego 21 stycznia 1915[6].
Galeria[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo łódzkie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 31 marca 2024, s. 100 [dostęp 2023-01-22] .
- ↑ a b c Dobroni, HUMIN powiat Skierniewicki, gmina Bolimów
- ↑ tablica informacyjna in situ
- ↑ Trobal Puławy, Humin – cmentarz wojenny
- ↑ Opencaching, Cmentarz w Huminie - OP2834
- ↑ Fotopolska, Humin. Cmentarz wojenny z okresu I wojny światowej