Coccomyces dentatus

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Coccomyces dentatus
Ilustracja
Apotecja na liściu mahonii
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

workowce

Klasa

patyczniaki

Rząd

łuszczeńcowce

Rodzina

łuszczeńcowate

Rodzaj

Coccomyces

Gatunek

Coccomyces dentatus

Nazwa systematyczna
Coccomyces dentatus Michelia 1(no. 1): 59 (1877)
(J.C. Schmidt & Kunze) Sacc.
Apotecja z gwiaździstymi aparatami apikalnymi

Coccomyces dentatus (J.C. Schmidt & Kunze) Sacc. – gatunek grzybów z rodziny łuszczeńcowatych (Rhytismataceae)[1]. Rozwija się na opadłych liściach drzew[2].

Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Coccomyces, Rhytismataceae, Rhytismatales, Leotiomycetidae, Leotiomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy takson ten opisali w 1816 r. Johann Carl Schmidt i Gustav Kunze nadając mu nazwę Phacidium dentatum. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1877 r. Pier Andrea Saccardo[1].

Ma 12 synonimów. Niektóre z nich:

  • Coccomyces bromeliacearum Theiss. 1910
  • Coccomyces filicicola Speg. 1918
  • Coccomyces pentagonus Kirschst. 1936[3].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Anamorfa

Jej owocniki pojawiają się śródnaskórkowo, wcześniej niż apotecja. Mają średnicę 100–300 µm, są czarne, na przekroju soczewkowate do lekko stożkowatych, z ciemnobrązową warstwą wierzchnią,. Zarodniki uwalniane przez nieregularne pęknięcie w górnej ścianie. Komórki konidiotwórcze w palisadzie podstawnej, osadzone na krótkich konidioforach, 5–10 × 2–2,5 µm, stopniowo zwężających się i proliferujące sympodialnie. Konidia 4–5 x ok. 1 µm, pałeczkowate, bezprzegrodowe, szkliste, cienkościenne[4].

Teleomorfa

Apotecja o średnicy 0,5–1 mm, rozproszone w wyraźnie wyblakłych plamach na liściach, czasami ograniczone czarną strefą,. Powstają śródnaskórkowo, są czworokątne do sześciokątnych, czarne, błyszczące, z wyraźnym gwiaździstym aparatem apikalnym zbudowanych z jaśniej zabarwionych komórek, otwierają się zębami, odsłaniając matowożółte hymenium. Ściana o grubości około 30 µm, zbudowane z czarniawych komórek o średnicy 5–6 µm, bez peryfiz. Podkładka o grubości około 5 µm, czarniawa. Występują nitkowate i bezprzegrodowe parafizy, stopniowo rozszerzające się na wierzchołku do około 2 µm, otoczone galaretowatą otoczką. Worki 70–105 × 8–10 µm, walcowato-maczugowate, o krótkiej szypułce, cienkościenne, bez wyraźnego wierzchołkowego otworu lub pierścienia, nie barwiące się jodem, 8 zarodnikowe. Askospory ułożone w wiązkę, niespiralnie zwinięte, 45–65 × około 2 µm, nitkowate, lekko zwężające się ku podstawie, bezprzegrodowe, szkliste, cienkościenne, z wąską galaretowatą otoczką[4].

Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]

Podano występowanie Coccomyces dentatus w Ameryce Północnej, Europie, Japonii, na jednej z wysp Oceanu Indyjskiego i w Argentynie[5]. W Polsce M.A. Chmiel w 2006 r. przytoczyła tylko 4 stanowiska, w tym 3 dawne (lata 1902–1926) i jedno z 1987 r.[2]

Grzyb saprotroficzny rozwijający się na opadłych liściach dębów (Qercus)[2].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2022-12-29] (ang.).
  2. a b c Maria Alicja Chmiel, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów workowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany PAN, 2006, ISBN 978-83-89648-46-4.
  3. Species Fungorum [online] [dostęp 2022-12-29] (ang.).
  4. a b Coccomyces dentatus [online], Fungi of Great Britain and Ireland [dostęp 2022-12-29] (ang.).
  5. Mapa występowania Coccomyces dentatus na świecie [online], gbif.org [dostęp 2022-12-29] (ang.).