Crypto
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Siedziba |
Steinhausen, kanton Zug |
| Data założenia | |
| Data likwidacji | |
| Strona internetowa | |
Crypto AG – producent mobilnych urządzeń szyfrujących.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Początki firmy sięgają II wojny światowej, gdy szwedzki przedsiębiorca Boris Hagelin założył przedsiębiorstwo produkujące przenośne maszyny szyfrujące. Pod koniec tzw. dziwnej wojny w 1940 roku i zajęciu Norwegii przez Niemcy, Hagelin uciekł do USA gdzie rozpoczął współpracę z armią amerykańską. Po zakończeniu wojny przeniósł się do Szwajcarii[1].
Według ustaleń dziennika Washington Post, w 1970 roku firma została kupiona przez amerykańską CIA i wywiad RFN – BND. W 1993 roku Niemcy odsprzedli udziały amerykańskim służbom. W 2004 roku z przedsiębiorstwa wycofali się również Amerykanie[2].
W 2018 roku firma podzieliła się na dwa podmioty: – CyOne AG, która obsługuje rynek szwajcarski; – Crypto International AG, zakupioną przez szwedzkiego inwestora[1].
Klienci[edytuj | edytuj kod]
Dzięki dostępowi do danych z urządzeń szyfrujących produkowanych przez Crypto AG, amerykański wywiad miał dostęp do informacji niejawnych 120 krajów na świecie. Z lepiej znanych opinii publicznej wydarzeń, CIA miała pozyskiwać w ten sposób informacje podczas wojny argentyńsko-brytyjskiej o Falklandy[3], podczas rewolucji islamskiej w Iranie z 1979 roku[4], czy zdemaskować udział Libii w ataku terrorystycznym na dyskotekę w Berlinie w 1986 roku[5]. Przez urządzenia Crypto AG nie inwigilowano natomiast działań służb ZSRR, państw Układu Warszawskiego i Chin w związku z istniejącą w tych krajach blokadą na zakup urządzeń szwajcarskiego producenta[2].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
- Blackberry – kanadyjski terminal szyfrujący;
- ProtonMail – szwajcarska szyfrowana poczta elektroniczna;
- Tutanota – niemiecka szyfrowana poczta elektroniczna.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Wyborcza.pl [online], wyborcza.pl [dostęp 2020-03-08].
- ↑ a b The CIA secretly bought a company that sold encryption devices across the world. Then its spies sat back and listened. [online], Washington Post [dostęp 2020-03-08] (ang.).
- ↑ Julian Borger, CIA controlled global encryption company for decades, says report, „The Guardian”, 11 lutego 2020, ISSN 0261-3077 [dostęp 2020-03-08] (ang.).
- ↑ Swiss public television SRF, How manipulated Swiss tech shaped world politics [online], SWI swissinfo.ch [dostęp 2020-03-08] (ang.).
- ↑ Wojciech Rogacin, CIA podsłuchiwała rządy 120 krajów dzięki szwajcarskiemu urządzeniu szpiegowskiemu firmy Crypto AG - wynika ze śledztwa dziennikarskiego [online], Polska Times, 12 lutego 2020 [dostęp 2020-03-08] (pol.).