Cynamonka
| Spatula cyanoptera[1] | |||
| (Vieillot, 1816) | |||
 Samiec w szacie godowej | |||
 Samica | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
cynamonka | ||
| Synonimy | |||
|
| |||
| Podgatunki | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
 w sezonie lęgowym występuje przez cały rok przeloty zimowiska | |||
Cynamonka[5] (Spatula cyanoptera) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny kaczkowatych (Anatidae).
Występowanie[edytuj | edytuj kod]
Ameryka Północna, zachodnia i południowa część Ameryki Południowej.
W Polsce odnotowano nienaturalne pojawy tego ptaka (kategoria E wg klasyfikacji AERC), w związku z tym gatunek ten nie został zaliczony do awifauny krajowej[6].
Systematyka[edytuj | edytuj kod]
Wyróżniono pięć podgatunków S. cyanoptera[2][7]:
- S. cyanoptera septentrionalium – zachodnia Ameryka Północna – od południowo-zachodniej Kanady po środkowy Meksyk. Zimuje od południowo-zachodnich USA przez Amerykę Centralną po północną Kolumbię.
- S. cyanoptera tropica – południowo-zachodnia Kolumbia.
- S. cyanoptera borreroi – wschodnio-środkowa Kolumbia.
- S. cyanoptera orinoma – Peru, Boliwia, północne Chile i północno-zachodnia Argentyna.
- S. cyanoptera cyanoptera – południowo-zachodnie Peru do południowej Brazylii oraz południowa Argentyna i Falklandy.
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Długość ciała 36–43 cm, rozpiętość skrzydeł 61–76 cm, osiąga masę ciała ok. 410 g[8]. Pióra na głowie i tułowiu u samca w szacie godowej cynamonowoczerwone. Plecy brązowe z rozjaśnieniami; tęczówki czerwone. Samica – brązowa z plamkami. U obu płci widoczne niebieskie lusterka na skrzydłach, jaśniejsze niż u cyranki modroskrzydłej. W szacie spoczynkowej samiec podobny do samicy.
Środowisko[edytuj | edytuj kod]
Kaczki te zamieszkują małe i płytkie stawy otoczone niską roślinnością zielną oraz bagna[8]. Na pokarm cynamonki składają się nasiona, rośliny wodne, ślimaki i owady[8]. Samica w gnieździe położonym w płytkim zagłębieniu i wyłożonym trawą oraz puchem, składa 9–12 biało-różowych jaj, które wysiaduje przez 21–25 dni[8]. Młode potrafią latać po około 49 dniach od wyklucia[8].
Status[edytuj | edytuj kod]
Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje cynamonkę za gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern). W 2020 roku organizacja Partners in Flight szacowała liczebność światowej populacji na około 380 tysięcy dorosłych osobników. Trend liczebności populacji w Ameryce Północnej jest spadkowy, poza nią stabilny lub spadkowy[4].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Anas cyanoptera, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ a b Carboneras, C., Christie, D.A. & Kirwan, G.M.: Cinnamon Teal (Spatula cyanoptera). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2020. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-05-11)].
- ↑ Denis Lepage: Cynamonka (Spatula cyanoptera) Vieillot, 1816. Avibase. [dostęp 2020-04-13].
- ↑ a b Spatula cyanoptera, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Anatinae Leach, 1820 - kaczki (wersja: 2020-01-10). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-04-13].
- ↑ Aneks. Gatunki stwierdzone w Polsce do 31.12.2021, lecz nie zaliczone do awifauny krajowej. Komisja Faunistyczna Sekcji Ornitologicznej Polskiego Towarzystwa Zoologicznego. [dostęp 2022-10-28].
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Screamers, ducks, geese, swans. IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-04-13]. (ang.).
- ↑ a b c d e Cinnamon Teal Anas cyanoptera. WhatBird. [dostęp 2014-01-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-02-01)]. (ang.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Gosler Andrew: Atlas ptaków świata. MULTICO Oficyna Wydawnicza, 2000. ISBN 83-7073-059-0.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Zdjęcia, nagrania głosów i krótkie filmy. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).