Cystofor
Cystofor (łac. cistophorus, gr. κιστοφόρος kistophoros) – srebrna moneta wymienna wartości kilku drachm, emitowana przez niektóre greckie miasta w Azji Mniejszej w okresie hellenistycznym i rzymskim.
Swą nazwę (od κίστη – skrzynka i φέρο – niosę) zyskała dzięki umieszczanemu na awersie symbolicznemu wyobrażeniu tzw. cista mistica – obrzędowej skrzynki (kosza) z wypełzającym stamtąd wężem[a]. Wprowadzona do obiegu po 188 p.n.e. w pergamońskim królestwie Attalidów, początkowo jako wewnętrzna moneta dla 16 miast małoazjatyckich skupionych w unii monetarnej i pełniąca rolę monety federalnej. Później uznana szerzej jako wartościowa moneta wymienialna zarówno na drachmę attycką, jak i na rzymskiego denara. Zależnie od okresu miała wartość 3-4 drachm według stopy rodyjskiej i przy wadze 11,5–12,7 gramów odpowiadała 3 denarom. Pod rządami Rzymian pozostawała w obiegu aż do panowania Hadriana.
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Przedmiot ten w starożytności łączono z misteriami dionizyjskimi i innymi; wąż nawiązywał także do kultu Asklepiosa, który ważne sanktuarium znajdowało się w Pergamonie (C.C. Chamberlain: Guide to Numismatics. London: English Universities Press, s. 1965, s. 25-26).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Helmut Kahnt: Das grosse Münzlexikon von A bis Z. Regenstauf: H. Gietl/Battenberg, 2005, s. 224, ISBN 3-924861-84-6.
- Mała encyklopedia kultury antycznej A–Z (red. Zdzisław Piszczek). Wyd. 5. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1983, s. 170, ISBN 83-010-3529-3.
- Vademecum historyka starożytnej Grecji i Rzymu. T. 1 (red. E. Wipszycka). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1982, s. 262, ISBN 83-01-00743-5.